Oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi va sanoat uzumchiligi kafedrasi

Shesternya va tishli g’ildirakning asosiy geometrik o’lchamlari
Shesternya va g’ildirak uchun bo’luvchi aylana diametrlarini aniqlaymiz:



qabul qilamiz.

Tekshirish: .

Tashqi aylana diametrini aniqlaymiz:

Tishli g’ildirak enini aniqlaymiz:

Shesternya enini aniqlaymiz:

b₁=b₂+5=64+5=70 mm.

Shesternya enining koeffistientini bo’luvchi aylana diametri bo’yicha aniqlaymiz.

.

G’ildirakning aylana tezligi:

.

Bunday tezlikni uzatayotgan qiya tishli uzatmaning aniqlik darajasi – 8 ga teng deb qabul qilamiz(GOST 1643-81). Tishlar orasida kuchlar ta’sirining bir tekis tarqalmaganligini inobatga oluvchi koeffistientni aniqlaymiz.

bu erda: K_N- tezlik m/s bo’lganda, qiya tishli uzatma yuklamani teng taqsimlanmaganligini hisobga oluvchi koefistient – K_N = 1,06.

- tishli g’ildiraklarni tayanchga nisbatan joylashishiga bog’liq koeffistient.

- tezlik m/s gacha bo’lganda dinamik koeffistient.

Kontakt kuchlanishni tekshiramiz:

Tishli uzatmaga ta’sir etayotgan kuchlarni aniqlaymiz.

a) aylana kuch

b) radial kuch .

α – ilashish burchagi bo’lib, 20⁰ ga teng deb qabul qilinadi.

v) o’q bo’ylab ta’sir etuvchi kuch – F_a

.

G’ildirak tishlarini eguvchi kuchlanishga chidamliligini hisoblaymiz.

-yuklama koeffistienti.

va qattiqligi NV, hamda g’ildiraklar tayanchga nisbatan simmetrik joylashmaganda; - tish uzunligi bo’yicha yuklamani teng taqsimlanmaganligini hisobga oluvchi koeffistient.

=1,4 – dinamik koeffistient.

Y_F - tish shakli va ekvivalent tishlar soni Z_v ni hisobga oluvchi koeffistient. xatolikni hisobga oluvchi koeffistent.



-g’ildirak tishlari orasida yuklamani teng taqsim-lanmaganligini hisobga oluvchi koeffistient.

Evalvent tishlar soni quyidagicha aniqlanadi:

1. 
   Shesternya uchun: ; ta.
   
2. 
   Tishli g’ildirak uchun: ; ta.
   

Y_F1 = 3,80; Y_F2 = 3,60.

Ruxsat etilgan eguvchi kuchlanish (24)-formula asosida aniqlanadi.

(9)-jadvaldan NV, yaxshilangan po’lat 45 markasi uchun b⁰_Flimb=1,8NV MPa.

a) Shesternya uchun: b⁰_Flimb=1,8 =415 MPa.

b) G’ildirak uchun: b⁰_Flimb=1,8 =360 MPa.

Xavfsizlik koeffistienti [S_F].

bu erda: – g’ildirak materialini xossasi turg’un emasligini hisobga oluvchi koeffistient (9 – jadval).

, - tishli g’ildiraklarni xom ashyodan qanday tayyorlanishini hisobga oluvchi koeffistient (kovka yoki shtampovka).

Ruxsat etilgan kuchlanishlar:

1. 
   shesternya uchun:
   
2. 
   g’ildirak uchun:
   

nisbatni kichik qiymatini aniqlaymiz va keyingi xisob ishlarini shu kichigi bo’yicha olib boramiz:

1. 
   shesternya uchun:
   
2. 
   g’ildirak uchun:
   

Tishli g’ildirak uchun ruxsat etilgan eguvchi kuchlanishni aniqlab, mustahkamligini tekshiramiz: