Пандемия даврида ахборот технологиялари ва алоқа хизматларининг роли сезиларли даражада ўсди

2.3-жадвал
Иқтисодиёт соҳаларида АКТдан фойдаланиш кўрсаткичлари таҳлили¹¹

№	Вилоятлар	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2022
1	Корхоналарда шахсий компьютер таҳлили, дона	734 569	800 766	853825	929 900	1 012 756	1014686	1106143
2	Корхоналарда шахсий компьютер улуши, %	44,2	50,0	50,0	55,2	57,7	57,0	46,3
3	Корхоналарда маҳаллий тармоққа уланган компьютер таҳлили, дона	287 362	325 466	364 378	401 494	416 870	376538	421560
4	Махаллий тармоққа эга бўлган корхоналар улуши, %	4,5	5,2	5,3	5,8	5,3	3,8	3
5	Корхоналарда интернетга уланган компьютер таҳлили, дона	223 907	271 387	310 459	358 003	413 417	441913	538933
6	Интернетга уланган корхоналар, %	21,6	25,9	27,2	27,5	26,2	21,1	17,5

Маълумики, бугунги кунда мамлакатимизда рақамли иқтисодиётни шакллантириш ва жорий этиш ишлари амалга оширилмоқда. Рақамли иқтисодиёт-бу иқтисодий, ижтимоий ва маданий алоқаларни рақамли технологияларни қўллаш асосида амалга ошириш тизимидир. Баъзида у интернет иқтисодиёти, янги иқтисодиёт ёки веб-иқтисодиёт деган терминлар билан ҳам ифодаланади. Рақамли иқтисодиёт – бу иқтисодий, ижтимоий ва маданий алоқаларни рақамли технологияларни қўллаш асосида амалга ошириш тизимидир. Баъзида у интернет иқтисодиёти, янги иқтисодиёт ёки веб-иқтисодиёт деган терминлар билан ҳам ифодаланади. Рақамли иқтисодиётни асосий белгилари қўйидагилардан иборат бўлади, юқори даражада автоматлаштирилганлик, электрон ҳужжат алмашинуви, бухгалтерлик ва бошқарув тизимларининг электрон интеграциялашуви, маълумотлар электрон базалари, CRM (мижозлар билан ўзаро муносабат тизими) мавжудлиги ҳамда корпоратив тармоқларни мавжудлиги. Албатта юқорида келтирилганларни амалга ошиши учун авваломбор телекоммуникация инфратузилмаси фаолият юритиши лозим бўлса, кейинги масала аҳоли ва хўжалик юритувчи субъектларнинг компьютер ва бошқа техник жиҳозлар билан таъминланганлиги ҳамда маҳаллий ва ҳалқаро тармоқлардан фойдаланиш имкониятининг мавжудлиги ҳиобланади.

Таҳлилда келтирилган корхоналарда шахсий компьютер улуши 2019 йилда 57,7% ташкил этган. Бу жуда паст кўрсаткич ҳисобланади. Шунингдек маҳаллий ва ҳалқаро тармоқларга чиқиш кўрсаткичлари ҳам етарли даражада эмас. Махаллий тармоққа эга бўлган корхоналар улуши-5,3 % ҳамда Интернетга уланган корхоналар улуши- 26,2 %ни ташкил этмоқда. Рақамли иқтисодиётни шакллантиришда бу кўрсаткичлар катта тусиқ булиши мумкин. Шунинг учун телекоммуникация корхоналарини инновацион фаолиятини ривожлантириш ва аҳолини АКТ дан кенг фойдаланиш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш мақсадга мувофиқ ҳисобланади.
Маълумки интернет инсоният ҳаётига жадаллик билан кириб келмоқда. Ҳозирги кунда ҳаётимизни интернетсиз таъсаввур қилиб бўлмайди. Ҳозирда интернетга уланишни бир қанча турлари мавжуд булиб, бу истеъмолчиларга катта қулайликлар яратмоқда, жумладан мамлакатимизда интернетга модем орқали, кабел алоқаси орқали, симсиз алоқа орқали, FTTx орқали ҳамда xDSL орқали орқали уланиш мумкин.
Муаллиф томонидан 2019 йил учун худудлар кесимида интернетга уланиш турлари бўйича корхоналарнинг сони таҳлили амалга оширилди.