2. Past parafinlarni ajratish. Past parafinlarning (C1-C5) asosiy manbai tabiiy va yo‘ldosh gazlar, neft zavodlarida hosil bo‘ladigan gazlardir.
Yuqori parafinlarni ajratish. Suyuq va qattiq parafinlarni olish manbai neft hisoblanadi. Neftning tarkibi parafin, naften va aromatik uglevodorodlardan, kislorodli, oltingugurtli aralashmalardan iborat. Neftni qayta ishlashning dastlabki bosqichi - atmosfera bosimida to‘g‘ri haydashdir. Bu jarayon natijasida neftdan quyidagi fraksiyalar ajratib olinadi: benzin (40-200 0C), tarkibi turli normal va tarmoqlangan alkan uglevodorodlari aralashmasidan iborat ligroin (150-250 0C), tarkibi alkanlardan iborat; kerosin (180-300 0C), tarkibi alifatik alkanlar, naftalin, aromatik uglevodorodlardan iborat; gazoyl (250-360 0C) - dizel yoqilg‘isi; mazut (qoldiq) - suyuq yoqilg‘i.
Olefinlar (alkenlar). Asosiy organik va neftkimyosi sintezi uchun xom-ashyo sifatida
qo‘llaniladigan olefinlarni ikki asosiy guruhga ajratish mumkin:
1) gazsimon yoki past xaroratda qaynovchi olefinlar - etilendan pentangacha (C2-C5) bo‘lgan uglevodorodlar:
CH2=CH2 etilen; CH3-CH=CH2; CH3 – CH2-CH=CH2; CH3 – CH=CH-CH3
propilen buten-1 buten-2
2) yuqori olefinlar - C6 dan to C12-C18 gacha bo‘lgan uglevodorodlar (asosan C7-C15).
Etilendan butengacha bo‘lgan olefinlar oddiy sharoitda gaz, pentenlar boshlab (C-5 C10)-rangsiz suyuqlik. Past olefinlarni ba’zi bir xossalari jadvalda keltirilgan.
№
|
Olefinlar
turi
|
Kondensatsiya temperaturasi, 0C
|
Kritik temperatura, 0C
|
Kritik bosim,
0C
|
Havo bilan portlovchi aralashma hosil qilish chegarasi % (xajm)
|
1
|
Etilen
|
-103,7
|
9,9
|
4,95
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |