Pardayeva D. N. Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti o’qituvchisi

"Экономика и социум" №3(106)-2 2023 www.iupr.ru
 
238 
intellekt insoniyat sivilizatssiyasi uchun asosiy xavfdir. Sun'iy intellekt mehnat 
bilan bog'liq muammolarni keltirib chiqaradi. Sababi robotlar hamma ishni 
bizdan ko'ra yaxshiroq bajarishadi. Ilg'or texnalogiyalar ortidan quvish 
natijasida, kmpaniyalar sun'iy intellekt ortidan quvish natijasida, kompaniyalar 
sun'iy intellekt ortidan kelib chiqadigan xavf-xatarni ko'rmay qolishlari 
mumkin" [4]. 
Shuningdek Microsoft rahbari Bill Geyts ham uning zarari haqida to'xtalib 
o'tadi. 
"Bir necha 10 yildan so'ng, robotlar ishning katta qismini bajara 
boshlagach, sun'iy intellekt shu qadar kuchayib ketadiki, yakunda u bizni 
havotirga sola boshlaydi, bu borada Elon Maskning fikriga qo'shilaman. Ammo 
nega bu savol boshqalarni tashvishlantirmayotganiga hech tushunaolmayman."- 
deydi Bill Geyts. 
"Boshqalar" deganda Geyts Facebook egasi Mark Sukerbergni nazarda 
tutgan bo'lsa ajab emas. Chunki, Mark Sun'iy intellektga nisbatan ijobiy 
munosabatda ekanligini bildirar ekan: Yangi texnologiyalar har doim ham 
yaxshilik yoki yomonlik qilish maqsadida yaratilishi mumkin. Sun'iy 
intellektning keng tarqalishi ortidan keladigan ijobiy natijani esa yaqin 5-10 yil 
ichida ko'ramiz", deya Elon Maskning fikriga e'tiroz bildirgan edi [5]. 
Hozirgi kunga kelib ba'zi davlatrada robot hamshiralar, o'zi yurar 
avtomabillar, turli xil xizmatlarga mo'ljallangan dronlar xizmatidan foydalanish 
yo'lga qo'yilgan. Olimlar imkon qadar ularni inson qiyofasiga o'xshatishga 
harkat qilishnoqda. Ko'rib turganingizdek sun'iy intellektni hayotimizdagi o'rni 
kundan kunga ortib bormoqda. Sun'iy intellekt foydami yoki zarar? Kabi 
savollarga turli xil javoblar berishmoqda. Menimcha bu bahs-munozaralar hali 
uzoq davom etadi. 
So'nggi yillarda yurtimizda sun'iy intellekt texnologiyalarini joriy etish, 
ularni keng qo'llash, raqamli ma'lumotlardan foydalanishni kengaytirish, sohani 
jahon talablari darajasida rivojlantirishga qaratilgan ko'plab islohotlar amalga 
oshirildi. Mazkur sohani rivojlantirishga qaratilgan harakatlar jadallashmoqda. 
Jumladan, faoliyati kengayib borayotgan "IT park"lar, "Bir million dasturchi", 
"Yoshlar texnoparklari" mazkur sohaning barqaror rivojiga juda katta umid 
uyg'otadi. AQSh, Germaniya, Yaponiya, Fransiya, Koreya, Kanada kabi 30 dan 
ortiq davlatlarda sun'iy intellektni rivojlantirish strategiyalari qabul qilingan. 
Robotlarni yaratishda insoniyatga xavf tug'dirmaslik yo'llarini o'ylab 
qo'yish ham zarar emas. 
References: 
1. Yusupbekov N. R. Boshqarishning intellektual ti/.imlari va qaror qabul qilish 
/ N. R.Yusupbekov. - Toshkent: «O'/.bekiston milliy ensiklopediyasi» Davlat 
ilmiy nashriyoti, 2015.-572 b. 
2. Nazarov X. N. Robotlar va robototexnik tizimlar. Darslik. - "MAShHUR 
PRESS", 2019, -236 b. 

---