Pazandachilik va tikuvchilik ish asbobasboblari. Pazandalik va tikuvchilik ish asboblari bilan tanishish

Pazandachilik va tikuvchilik ish asbobasboblari. Pazandalik va tikuvchilik ish asboblari bilan tanishish

Pazandachilik va tikuvchilik asboblaridan deyarli har kuni foydalanamiz. Pazandachilik asboblari bilan doimo ovqat pishiramiz, tikuvchilik asboblari bilan bo'lsa kundalikda kiyadigan kiyimlarimizni tikamiz. Bu asbob uskunalar bizlarning hayotimizda ajralmas qismga aylanib bo'lgan desak xato bo'lmasa kerak.

Oshpazlik sanʼatining kelib chiqishi ibtidoiy odamlardan taxminan 2 million yil oldin boshlangan. Qadimgi odamlar goʻshtni pishirish uchun qanday qilib olovdan foydalanganligi haqida turli xil nazariyalar mavjud. Antropolog Richard Vrangemning aniqlashicha ibtidoiy odamlar shunchaki xom goʻshtni olovga tashlab, uning pishish jarayonini tomosha qilishgan. Boshqa bir nazariyaga koʻra, odamlar oʻrmon yongʻinida oʻldirilgan hayvonning goʻshti anʼanaviy xom goʻshtdan koʻra koʻproq ishtahani ochishini va hazm qilish osonroq ekanligi aniqlanganda, odamlar tasodifan qovurilgan goʻshtni tatib koʻrishgan degan taxminlar ham mavjud.

Sopol va tosh buyumlarning kiritilishi, chorvachilikning xonakilashtirilishi va dehqonchilikning rivojlanishi bilan pazandachilik texnikasi yaxshilandi. Ilk sivilizatsiyalarda professional oshpazlarning asosiy ish beruvchilari qirollar, aristokratlar yoki ruhoniylar edi. Boylar uchun oshpazlik qilayotgan professional oshpazlar bilan oilasi uchun pishiradigan dehqonlar oʻrtasidagi tafovut koʻplab oshxonalarning rivojlanishiga sabab boʻldi.

Oshpazlik muassasalarini tayyorlashdan oldin, professional oshpazlar ular ostida shogird boʻlgan individual talabalar uchun murabbiy boʻlgan. 1879-yilda Qoʻshma Shtatlarda birinchi oshpazlik maktabi tashkil etildi. Xususan Boston pazandachilik maktabi. Ushbu maktab pazandachilik amaliyoti va retseptlarini standartlashtirdi va keyingi oshpazlik maktablari uchun asos yaratdi.

Tikuvchilik — kasb-hunar turi; kiyim-kechak: koʻrpa-toʻshak va boshqa buyumlarni tikish kasbi. Tikuvchilik vositalari, material va texnikasi turli davrlarda turli xalqlarning moddiy va madaniy saviyasi, iqlim sharoiti, ehtiyoj va imkoniyatlari, urf-odatlari zaminida taraqqiy etgan (qarang Kiyim). Arxeologik qazishlar natijasida jaxonning turli mamlakatlari hududidan topilgan tikuvchilik vositalari, kiyim-kechak va uy-roʻzgʻor buyumlari bu kasbning barcha xalqlarda qadimdan mavjudligi, oʻziga xos taraqqiyot bosqichlarini oʻtaganligini koʻrsatadi. Tikuvchilik buyumlari dehqonchilik bilan shugʻullanadigan xalqlarda koʻproq oʻsimlik tolalaridan toʻqilgan gazlamalardan, chorvador xalqlarda aksariyat jun gazlama va teridan tikilgan.

19-asrgacha barcha xalqlarda, jumladan, Oʻrta Osiyo xalqlarida ham tikuvchilik ishlari qoʻlda bajarilgan. Baʼzi sohalarda bu kasb namunalari yuksak sanʼat darajasiga koʻtarilgan (mas., gulkoʻrpa, zarbof toʻn, choyshab, jiyak va h.k.). Turli davrlarda tikuvchilikdan mustaqil kasb sifatida etikdoʻzlik, mahsidoʻzlik, poʻstindoʻzlik, doʻppidoʻzlik, kashtadoʻzlik, gilamchilik va boshqa koʻplab kasb turlari ajralib chiqqan. 19-asr 2-yarmidan Yevropa mamlakatlarida tikuvchilikda maxsus tikuv mashinalari keng qoʻllanila boshladi, keyin boshqa hududlarga, shu jumladan, Oʻzbekistonga ham tarqaldi

Tikuvchi usta lavozimi juda talab qilinadigan kasblar toifasiga kiradi. Bu asrning boshlarida manufakturalar tashkil topgan paytdan boshlab shunday edi. Bu holat bugungi kungacha saqlanib qolgan. Tikuvchining ishi engil sanoatdagi birinchi skripkalardan birini o'ynaydi va kiyim-kechaklarni ommaviy ishlab chiqarishni ta'minlaydi - maishiy, ixtisoslashgan, harbiy. Zamonaviy tikuvchilik ishlab chiqarish ko'p jihatdan avtomatlashtirilgan bo'lsa-da, garderobimizning har qanday elementini qanday qilib tikishni, yig'ishni va bezashni biladigan ayolning g'amxo'r qo'llarisiz buni qila olmaydi