Педагог этикасининг мезонлари ва меъёрлари унинг эстетик маданияти ва ташқи кўриниши

ХУШОМАДЛАР

• Хушомад – инсоннинг ташқи қиёфаси, чиройли сўзлари, ҳатти ҳаракатидан таъсирланиб, маъқуллашни ифодалаш, мақтовнинг махсус шаклидир. Нафис шаклга ўранган бу ифода ҳаммамизга лаззатланамиз – ҳар биримизда озгина миқдорда бўлса ҳам ўзимизга нисбатан муҳаббат ҳамда ғурур мавжуд.
• Хушомадлар жамоатда ёқимли кайфият уйғотадиган ҳиссиётда асос бўлиб хизмат қилади.
• Хушомад енгил, шўх, оддий, табиий ва асосийси, ҳаққоний бўлиши лозим. Агар хушомадларни кам, аммо ўткир ва назокатли қилиб айтилса, унда улар суҳбатга ажиб бир тароват қўшади.
• Аксинча, агар хушомадларда бир мунча тайёргарлик, таъма, ошириб юборишлик бўлса, улар кулгулик ва ёқимсиз хусусият касб этади. Қўпол хушомад доимо ўринсиздир ва уни ифодаловчи одамни яхши кўрсатмаслиги аниқ. Уни қабул қилиш ҳам одамни камситади. Хушомад ўз вақтида ва жойида қўлланиши нур устига аъло нурдир.

НОҚУЛАЙ ҲОЛАТЛАР

• Жамоатдаги ҳар бир шахс тасодифий ҳолатлар – ихтиёрсиз хатолардан холилиги билан кафолатланмаган.
• Мана бир қанча бундай таниш вазиятлар:
• кимдир билан қайта кўришиш;
• қўлингиздаги қадахни тўкиб юбориш;
• ёнингизда, стол атрофида ўтирган кишидан: “Мана бу кетворган аёл ким?» деган саволингизга қўшнингиз: «Менинг аёлим» деб жавоб бериши;
• танишингиздан «рафиқангиз яхши бўлиб қолдими?» деб ҳол сўраганигизда, у сизга: «Ўлганига бир йил бўлди» ёки «Ажрашдик» деб жавоб берса;
• Энг ёқимсизи: адашиб сочиқ билан бурунни, терни артиб юбориш, ёки эҳтирос кулгули бўлмаган анекдотни айтишдир.

ТЕЛЕФОНДА ГАПЛАШИШ ЭТИКЕТИ

• Эрталаб соат 8 дан кейин, кечқурун эса соат 10 гача қўнғироқ қилиш;
• Гаплашаётган пайтда алоқа узилиб қолса, қўнғироқ қилган одам яна қайта қўнғироқ қилиши керак;
• Гўшакни олгандан сўнг ҳеч қачон “Ким бу?”, “Ким керак?”, “Ким сўраяпти?” - деган саволларни берманг;
• Телефонда гаплашиш қисқа, лўнда ва аниқ мақсадга йўналтирилган бўлиши лозим;
• Телефон тармоғингизга янгилишиб қўнғироқ қилган одамга қўпол ва ва кескин жавоб қилманг;
• Телефон суҳбатларида «узр», «илтимос», «раҳмат», “миннатдорман” каби мулойим сўзлардан фойдаланинг;
• Уяли алоқадан ёки олисдан қилинаётган қўнғироқларда суҳбат қисқа ва лўнда бўлиши керак;
• “Аламингизни” телефон орқали билдирманг.
• Агар тармоқ бешолти сигналдан кейин ҳам жавоб бермаса, трубкани қўйиб қўйганингиз маъқул.
• Бекорчиликдан телефонда гаплашманг. Агар дилдан суҳбатлашишни истасангиз, дўстингиз билан учрашганингиз маъқул.