Педагогик тажриба-синов натижалари ва математик-статистик таҳлили

1-жадвал
Денов тадбиркорлик ва педагогика институти талабаларидан таълим жараёнида фойдаланадиган технологиялар мазмуни, турлари ҳамда аҳамиятига доир олинган назорат машғулотлари сифат ва самарадорлиги.

Ўқув йили	Талабалар сони		Тажриба-назорат гуруҳлари талабаларининг ўзлаштириш кўрсаткичлари
	Тажриба гурухи талабалари сони	Назорат гурухи талабалари сони		аъло “5”		яхши, ”4”		қониқарли, “3”		қониқарсиз, ”2”		Ткуз.
				Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат
2019-2020	32	26		7 23%	3 11%	15 48%	8 30%	8 26%	13 50%	2 3%	2 9%	10,4
2020-2021	31	26		14 45%	6 26%	12 41%	8 29%	4 12%	10 38%	1 2%	2 7%	13,7

1-диаграмма
2-жадвал
Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети Термиз филиали талабаларидан таълим жараёнида фойдаланадиган технологиялар мазмуни, турлари ҳамда аҳамиятига доир олинган назорат машғулотлари сифат ва самарадорлиги.

Ўқув йили	Талабалар сони		Тажриба-назорат гуруҳлари талабаларининг ўзлаштириш кўрсаткичлари
	Тажриба гурухи талабалари сони	Назорат гурухи талабалари сони		аъло “5”		яхши, ”4”		қониқарли, “3”		қониқарсиз, ”2”		Ткуз.
				Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат
2019-2020	32	27		10 30%	4 15%	13 42%	9 35%	8 26%	12 44%	1 2%	2 6%	9,8
2020-2021	32	26		11 36%	4 18%	13 39%	8 30%	7 23%	11 44%	1 2%	3 8%	14,1

2-диаграмма


3-жадвал
Термиз давлат университети талабаларидан таълим жараёнида фойдаланадиган технологиялар мазмуни, турлари ҳамда аҳамиятига доир олинган назорат машғулотлари сифат ва самарадорлиги.

Ўқув йили	Талабалар сони		Тажриба-назорат гуруҳлари талабаларининг ўзлаштириш кўрсаткичлари
	Тажриба гурухи талабалари сони	Назорат гурухи талабалари сони		аъло “5”		яхши, ”4”		қониқарли, “3”		қониқарсиз, ”2”		Ткуз.
				Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат	Тажриба	Назорат
2019-2020	30	29		10 34%	6 22%	12 41%	8 29%	6 20%	12 40%	2 5%	3 9%	10,2
2020-2021	30	30		12 37%	7 23%	12 42%	9 29%	5 18%	12 40%	1 3%	2 8%	13,7

3-диаграмма
Педагогик тажриба-синов охирида назорат синфларида ўқувчиларнинг назарий билими, амалий кўникма ва малакаларида таълим жараёнида фойдаланадиган технологиялар мазмуни, турлари ҳамда аҳамияти бўйича фарқни Пирсон χ² (хи–квадрат) методи асосида илмий асосланди. Тажриба синфларида талабаларнинг назарий билимлари даражалари синов синфларидаги талабаларнинг назарий билими, амалий кўникма ва малакаларига нисбатан юқори эканлигини кўрсатди.
1. Тажриба ва назорат синфларни танлаш тасодифий.
2. Танлашлар ва ҳар бир танлаш аъзолари бир-бирига боғлиқ эмас.
3. Ўлчаш шкаласи номланиш шкаласи ҳисобланиб, 4 та мезонга эга:
“Аъло”, “Яхши”, “Қониқарли”, “Қониқарсиз”.
Бизга маълумки , статистикадан фойдаланилган амалий фанларда ва айниқса, психология ва педагогикада статистик аҳамиятга эга бўлган стандарт энг паст даража кўрсаткич р₁=0,05; етарли даража кўрсаткич р₂=0,01; энг юқори даража кўрсаткич р= 0,001 эканлигига ишонилади. Шунинг учун энг катта қиймат ёки статистик аҳамият даражасининг қуйи (энг кичик) чегараси 0,05 деб қабул қилинади. Бу шуни англатадики, ушбу муҳим критик (Т_кр1) мезонни танлаётганда, биз юз мартадан олти, етти ёки саккиз эмас, балки фақат ва фақат беш марта хато қилиш ҳуқуқига эгамиз. Айтиш жоизки, тадқиқот ишлари учун, ҳал қилинаётган муаммонинг аҳамиятига қараб, ҳар иккала ҳолат ҳам Н₁ фараз деб қабул қилиниши қабул қилинган.
Бизнинг тадқиқот ишимизда олинган фарқларнинг аниқлик даражаси р₁=0,05 ва р₂=0,01 бўлиб, уларга мос равишда критик мезонлар Т_кр1 =7,815 ва Т_кр2 =11,345 лар танланганлиги, ўтказилган педагогик тажриба-синовнинг ишонарли эканлигига ва хулоса қилишимизга асос бўлади [32].
Эркинлик даражалари сони В= (р-1) (c-1) = (2-1) (4-1) = 1 3 = 3 учун критик мезон қиймати Т_кр1<Т_куз. бўлиб, бунда р – танловлар сони , с- ўзгарувчанлик эркинлиги.
Топшириқлар бажарилганда “Аъло”, “Яхши”, “Қониқарли”, “Қониқарсиз” қуйидаги формула бўйича ҳисобланади:
Бу ерда: н₁ – тажриба синфлардаги ўқувчиларнинг умумий сони;
н₂ – синов синфлардаги ўқувчиларнинг умумий сони;
Қ_1и – биринчи танловда баҳо олган ўқувчилар сони бўлиб, бу ерда и (и- “Аъло” 5, “Яхши” 4, “Қониқарли” 3, “Қониқарсиз” 2;
Қ_2и - иккинчи танловда баҳо олган ўқувчилар сони бўлиб, бу ерда и (и- “Аъло” 5, “Яхши” 4, “Қониқарли” 3, “Қониқарсиз” 2;
_____________________ (мавзу номи ёзилади) талаба назарий билими, амалий кўникма ва малакаларини ривожлантиришга самарали таъсир этганлиги тўғрисида хулоса қилишимизга асос борлиги аниқланди.
Педагогик тажриба-синов охирида синов синфларида ўқувчиларнинг назарий билими, амалий кўникма ва малакаларида геометриядан ЎЎИФни ривожлантириш бўйича 6,2% статистик фарқ борлиги аниқланди. Демак, биз тавсия этган таълим жараёнида фойдаланадиган технологиялар мазмуни, турлари ҳамда аҳамияти методикаси анъанавий олиб борилган ўқитиш методикасига нисбатан самаралироқ эканлиги математик-статистика усуллари орқали исботланди яъни тажриба синфларида ўқувчиларнинг назарий билимлари аражалари назорат синфларидаги ўқувчиларнинг назарий билими, амалий кўникма ва малакаларига нисбатан юқори эканлигини кўрсатди.