Boshlang’ich sinf o’quvchilarni axloqiy tarbiyalashda rivoyat va hadislarning tutgan o’rni
Hayotda inson kim bo‘lishidan qat’iy nazar, u o‘zgalar bilan muomala- munosabatda bo‘ladi. Ular o‘zaro aloqa qilmay yashay olmaydilar. Bu ijtimoiy qonuniyat. Har bir kishining fe’l-atvori turlicha. Ular nihoyatda murakkabdirlar.
Biroq turmush insonning xatti-harakatlarini ma’lum chegarada belgilangan me’yorda bo‘lishini taqozo qiladi. Ana shu chegarani ta’minlovchi munosabatni odob deb ataymiz.
Insoniyat tarixidagi butun tajribalarga suyangan holda yaratilgan urf-odatlar kabi odob-axloq qoidalari ham tarkib topgan. Odob va axloq qoidalarining hammasi bir kishi tomonidan bitilmaydi. Zotan, ular inson hayotiy tajribasining umumlashgan boymahsulidir.
Ma’naviy etuklik insonning ehtiyojiga aylanib qolishi zarur. Odob qoidalari hamma uchun bajarilishi zarur bo‘lgan hayotiy talabdir. Axloq kishining ichki olami, e’tiqodi, fazilatlari sifatida mavjud bo‘lsa, odob kishining ko‘zga tashlanadigan mulozamati, xulq-atvori, muomila munosabati tarzida namoyon bo‘ladi.
Qaysi mamlakatda, qanday jamiyatda odob va axloq qoidalariga yaxshi e’tibor berilsa, shu joyda hayot farovon, kishilarning ruhi tetik iymon-e’tiqodi mustahkambo‘ladi.
Qiz bolalarga ham ilm va hunar o‘rgatilgan. Ayniqsa, ularning odob va axloqiga birinchi darajali vazifa sifatida qaralgan.
Qiz bolalarga ham ilm va hunar o‘rgatilgan. Ayniqsa, ularning odob va axloqiga birinchi darajali vazifa sifatida qaralgan.
O‘zbek xalqi Markaziy Osiyodagi eng qadimiy xalqlardan sanaladi. Uning urf-odatlari, odob-axloq qoidalari ham ana shu ko‘hna tarix quchog‘ida tarkib topgandir.
Biz yashab turgan davrdan 1000 yillar oldin bobokalonimiz YUsuf Xos Hojibning tarbiya haqidagi fikrlari, inson axloqi vaodobi sohasida yaratgan asarlari hozirda ham ma’naviyat xazinasida tengsiz javohir bo‘lib qolmoqda. U o‘zining “Qutadg‘u bilig” – “Saodatga yo‘llovchi bilim” asarida insoniy fazilatlar: axloq va odob xususida zikr qilgan. Uning asarlarida yuksak insoniy fazilatlarni egallash, Vatanni, tabiatni, barcha mavjudodni e’zozlash, yaxshilikka, yaxshilik bilan nom qoldirishga, savob ishlarni chin dildan chiqargan holda bajarishga da’vat etilgan
Do'stlaringiz bilan baham: |