Pedagogikasi

«Ib n S in o sh o g ir d la ri»
deb nom langan rivoyatda so g‘lom turm ush 
tarzi, salom atlikning besh garovi haqida so ‘z yuritiladi:
«Tabiblarning tabibi, ulug‘ hakim ibn Sino kunlardan bir kun qattiq 
o g ‘rib, ko ‘rpa-to‘shak qilib yotib olibdi. Ibn Sinoning shogirdlari, eng 
yaqin do'st-birodarlari y ig‘ilishibdi. D o‘st-birodarlari yaxshi so ‘z aytib, 
ulug‘ tabibning ko'nglini k o ‘tarishga, kayfiyatini yaxshilashga harakat 
qilishsa, shogirdlari ustozini dori-darm onlar bilan davolashga kirishib- 
dilar.
Ibn Sino do‘st-birodarlariga rahm atlar aytib, shogirdlariga esa 
shunday debdi:
- Ey, shogirdlarim , m ening kunim bitgan k o ‘rinadi. Shu boisdan 
meni davolaym an deb behudaga harakat qilmanglar. Bordi-yu, kunim 
bitib, vat'ot etsam, y ig ‘i-sig‘i, oh-voh qilib o ‘tirm anglar. Faqat haqqim ga 
duo qilib, onda-sonda qabrimni ziyorat qilsanglar, bas. V a yana, ustoz 
olam dan o ‘tdi, endi tabobat oqsaydi, deb qayg‘urmanglar. 0 ‘rnimga 
besh zo‘r tabibni qoldirib ketm oqdam an. Shu tabiblarning mas- 
lahatlariga o'zingizlar ham doim amal qilinglar, boshqalam i ham ularga 
d a’vat etinglar, - debdi.
Shogirdlardan biri:
- Ustoz, siz aytgan tabiblar kimlar? - deb so'rabdi. Shunda ibn Sino:
- Men qoldirib ketayotgan zo ‘r tabiblarim ning biri - 
tozalik , 
ikkin- 
chisi - 
parhez, 
uchinchisi - 
b adan tarbiyadir. 
Va qolgan ikkisi 
m ijoz 
va 
k ayfiyatd ir. 
Doimo pokiza, ozoda boMishlik, k o ‘ringan narsani, y a ’ni 
ovqatni 
kelsa-kelm asa 
yeyaberm aslik, 
apil-tapil 
ovqatlanm aslik, 
ovqatlanishda parhez, m e’yom i bilishlik, ichkilikka ruju q o ‘ymaslik, 
badan a ’zolarini harakatsiz qoldirm aslik, mijozni unutm aslik va nihoyat, 
kayfiyatni yaxshi tutishga harakat qilish - m ana shu aytganlarim ga amal 
qilinsa, kasallanish u yoqda tursin, bevaqt o ‘lim ham orqaga chekinadi.
M uxtasar qilib aytganda, insonning tu g ‘ilganidan to oxirgi kuni- 
gacha sog'lom turmush tarzini ta ’m inlashga kerakli shart-sharoitlam i 
yatatish va unga amal qilish y o ila rin i o ‘rgatish bo‘yicha xalq pedago- 
gikasining tajriba va a n ’analari ajdodlarim izning o ‘sib kelayotgan 
avlodning m a’naviy-axloqiy va jism oniy so g ‘ligi va farovonligi haqida 
qayg‘urishidan darak beradi.