B) ekvator yaqinida okeanlarning yuzasida
kislorodning miqdori doim yuqori bo‘ladi
C) tirik modda biosferadagi ayrim jarayonlarda ishtirok
etadi, muhitni tubdan o‘zgartira oladi.
D) transport funksiyasi moddalarning og‘irlik kuchiga
mos va vertikal yo‘nalishda bir joydan boshqa joyga
ko‘chishidir
6. Biosfera tirik moddasi energetik funksiya uchun
xos belgilarni aniqlang.
1. tirik organizmlarning quyosh energiyasini
o‘zlashtirib, uni organik moddalarning kimyoviy
bog‘lar energiyasiga aylantirishi va oziq zanjiri bo‘ylab
o‘tkazishida namoyon bo‘ladi.
2. tirik modda yer va koinotni nafas jarayoni orqali
bog‘laydi
3.energetik funksiya tufayli ekotizimlarda yo‘qotilgan
energiya o‘rnining qoplanishi va biosferada hayot
davomiyligi ta’minlanadi.
4.tirik moddada to‘plangan energiya hisobiga Yer
yuzidagi barcha hayotiy jarayonlar amalga
oshirilmaydi. 5.energiya qisman issiqlik ko‘rinishida
tarqalsa, qisman qazilma ko‘rinishida to‘planadi
A) 2,5 B)2,4,3 C)1,5 D)1,2,3,4,5
7.Metallar orasida qaysi element tirik organizmda
uchrashi bo’yicha birinchi o’rinni egallaydi?
A)Na B)K C)Ca D)Mg
8.Tirik moddani qaysi funksiyasi tufayli tirik
organizmlar tashqi muhitdan biogen elementlarni
o‘zlashtiradi va to‘playdi?
A)energetik B)konsentratsiyalash C)destruktiv
D)muhit yaratish
9. Tirik moddani qaysi funksiya natijasida quyidagi
muhim hodisalar ro‘y bergan: birlamchi atmosferaning
gaz tarkibi va birlamchi okean suvining tarkibi
o‘zgardi, litosferada cho‘kindi jinslar qatlami,
quruqliklarda esa unumdor tuproq qatlami hosil bo‘ldi.
A)energetik B)konsentratsiyalash C)destruktiv
D)muhit yaratish
10. Tirik moddani gazlar almashinish (a) va oksidlanish
qaytarilish (b) funksiyasiga xos belgilarni ajrating
Quyida berilgan ma’lumotlarga asoslanib, “a” savol
uchun doirani bo’yang “b” savol uchun doirani bo’sh
qoldiring.
○tirik organizmlarda sodir bo‘ladigan kimyoviy
moddalarning oksidlanishi va qaytarilishi jarayonlarida
aks etadi
○tirik organizmlar tomonidan gazsimon moddalarni
Do'stlaringiz bilan baham: |