Pezonurlatgich.(Buzzer musiqa notasi). Pezonurlatgich(Buzzer) datchigini boshqarish: tonni o‘zgartirish. Transtistor xususiyatini namoyish etish. Elektrorichak misolida aylanish o‘zgartirish. Rele

40-rasm. Transistor sxemasi
Emittorga keladigan elektronlyarlar bazga qo‘shilib, kollektor yorug‘ligiga yo‘naltiriladi.
Bazga ta'sir etilayotgan boshqa signal, baz-emittor bog‘lovchisidagi elektronlyarlar soninio‘zgartiradi va bundan ko‘ra, kollektor elektronlyarlarining oqibat yonidagi soninio‘zgartiradi.
Bundayo‘zgarishlar amplifikatsiyani amalga oshiradi, ya'ni kichik kirish signalini katta chiquvchi chiquvchi signalga aylantiradi.
Ishlatish tarixiga qarab, tranzistorlarning oddiy sxemalario‘zgaradi. Shuningdek, FET va boshqa tranzistor turlari mavjud. Bunda ko‘rsatilgan sxema, oddiy ma'lumotlar berish uchun mo‘ljallangan. Agar amaliyotda ishlatishni rejalashtirish yoki batafsil ma'lumot olish kerak bo‘lsa, ularga elektronika texnikasining ma'lum bir manbai bo‘lib murojaat qilishingiz yaxshi bo‘ladi.
Arduino,o‘zgaruvchan yorug‘lik va dastlabki texnik yaratish uchun juda mashhur bo‘lgano‘rnatilgano‘qish-yozish platformasidir. Transistorlar, Arduino dasturini amalga oshirishda kuchli algoritmik funksiyalarnio‘rnatish va boshqarish uchun foydalaniladigan qurilmalardan biridir.
Elektr yorug‘ligini boshqarish uchun aylanish diskinio‘zgartirish misolinio‘zgartirishnio‘rganishimiz uchun quyidagi sxemani va dasturni yaratamiz. Misolimizda servo-motor yoki boshqa aylanuvchi komponentni boshqarishni ko‘ramiz.
Kerakli jihozlar:
Arduino (yoki boshqa mikrokontroller)
Servo motor (aylanuvchi komponent)
Breadboard (tarqatiladigan panel)
Kabel
Elektrik sxema:
Dastur:
Arduino IDE da quyidagi dasturni yozing:
#include // Servo kutubxonasi
Servo myservo; // Servo obyekti yaratish
int pos = 0; // Servo pozitsiyasi
void setup() {
myservo.attach(9); // Servoni 9-pinninga bog‘lash }
void loop() {
for (pos = 0; pos <= 180; pos += 1) { // Aylanishnio‘zgartirish
myservo.write(pos); // Servo pozitsiyasini sozlash
delay(15); // Kuting
}
for (pos = 180; pos >= 0; pos -= 1) { // Aylanishni qaytarish
myservo.write(pos); // Servo pozitsiyasini sozlash
delay(15); // Kuting
}}

41-rasm. Ulanish sxemasi
// C++ code
void setup()
{
pinMode(LED_BUILTIN, OUTPUT);
}
void loop()
{
digitalWrite(LED_BUILTIN, HIGH);
delay(1000); // Wait for 1000 millisecond(s)
digitalWrite(LED_BUILTIN, LOW);
delay(1000); // Wait for 1000 millisecond(s)
}
Ushbu dastur, servo motornio‘zgartirishga va qaytarishga imkon beradi. Servo motor Arduino ning 9-piniga bog‘lanadi va servo pozitsiyasinio‘zgartirish uchun myservo.write() funktsiyasidan foydalaniladi.
Bu misol, servo motor orqali elektr yorug‘ligini boshqarishningo‘zgaruvchan yorug‘likning aylanishi bilan bog‘liq prinsiplarini tushunishga yordam berishi uchun yaratilgan.

42-rasm. Fizik sxemasi
Transistorlar,o‘zgaruvchan yorug‘likni boshqarish va amplifikatsiya qilish imkonini beradigan qurilmalardir. Shu sababli, elektr yorug‘ligini boshqarish vaqtida ham, servo motoro‘zgartirishda foydalanishimiz mumkin. Agar servo motorni transistor yordamida boshqarish uchun quyidagi sxemani va dasturni qo‘llashkerak bo‘ladi.