Phy1014 elektromagnetizm 12 video mavzu abduraxmanov kaxar pattaxovich professor

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FIZIKA - I
PHY1014
ELEKTROMAGNETIZM
12
VIDEO - MAVZU
ABDURAXMANOV KAXAR PATTAXOVICH
PROFESSOR
Fizika 1
2

Ma’ruza rejasi

• Elektr toki. Tok kuchining birligi va zichligi.
• Elektr tokining mavjud bo‘lish shartlari.
• Elektr yurituvchi kuch (E.YU.K.), kuchlanish, elektr qarshiligi.
• Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni.
• Bir jinsli bo‘lmagan zanjirning qismi uchun Om qonuni.
• Kirxgof qoidalari.
• Tokning bajargan ishi. Joul – Lens qonuni.
• Metallarda elektr toki.
• Gazlarda elektr toki.

Fizika 1
3

Elektr toki

Elektr zaryadlarining tartibli harakati elektr toki deb ataladi.

Musbat zaryadlarning harakat yo‘nalishi elektr tokining yo‘nalishi deb hisoblanadi.

Tok kuchi – elektr tokining o‘lchov miqdoridir – berilgan yuzadan kichik vaqt oraligida ko‘chirilgan dq zaryadning shu dt vaqt oraligi nisbatiga teng bo‘lgan fizik kattalikdir.
Fizika 1
4

Tok kuchi zichligi

Tok kuchining zichligi deb, o‘tkazgichning bir birlik ko‘ndalang kesim dS yuzasidan o‘tgan dI tok kuchiga miqdor jihatidan teng bo‘lgan fizik kattalikka aytiladi:

Ihtiyoriy sirtdan o‘tayotgan tok kuchi tok zichligi vektori oqimi bilan aniqlanadi
Fizika 1
6

Tokning mavjud bo‘lish shartlari

• Tok tashuvchilar – tartibli harakat qilaoladigan zaryadlangan zarrachalarning mavjudligi.
• Qandaydir usul bilan energiyasi tiklanadigan, elektr maydonning mavjudligi.
• Zanjirda uzluksiz o‘zgarmas tok o‘tib turishi uchun, Kulon kuchidan tashqari potensiallar farqini hosil qiluvchi tashqi noelektrik kuchlar – elektrga yot kuchlar bo‘lishi mavjudligi.