Polimerlanish reaksiyasi va uning mexanizmi

Vinilxlorid, CH₂=CHCl — monoxloretilen, rangsiz gaz. Molar massasi 62,50; qaynash harorati — 13,8°, suyuqlanish harorati —158,4°, zichligi 983 kg/m³ (15°da). Xloroform, dixloretan va efirda yaxshi, suvda yomon eriydi. Vinilxlorid digaloidli hosilalardan bir molekula vodorod galogenidni tortib olish va atsetilen uglevodorodlariga bir molekula vodorod galogenid biriktirish yoʻli bilan olinadi. Vinilxlorid asosan polivinilxlorid, turli sopolimerlar, vinilidenxlorid va metilxloroform ishlab chiqarishda xom ashyo sifatida qoʻllaniladi.
Laboratoriyada olish usullari
Laboratoriya sharoitida degidroxlorlab, 1,2-dixloroetan yoki 1,1-dixloroetan spirtli eritmasida natriy yoki kaliy gidroksid bilan qizdirib vinil xlorid olinadi:

Asetilenni xlorid simob ishtirokida xlorid kislotaning konsentrlangan eritmasi orqali o'tkazishning yana bir usuli laboratoriya amaliyotida kamdan kam qo'llaniladi.
Reaksiya tenglamasi:

Boshqa bir variant - bu etilen xlorogidrin katalitik degidratatsiyasi:

Va nihoyat, vinil xloridni atsetaldegidni fosfor pentaxlorid bilan reaksiya qilish orqali olish mumkin:
5 Laboratoriyada olish usullari
Laboratoriya sharoitida degidroxlorlab, 1,2-dixloroetan yoki 1,1-dixloroetan spirtli eritmasida natriy yoki kaliy gidroksid bilan qizdirib vinil xlorid olinadi:

Asetilenni xlorid simob ishtirokida xlorid kislotaning konsentrlangan eritmasi orqali o'tkazishning yana bir usuli laboratoriya amaliyotida kamdan kam qo'llaniladi.
Reaksiya tenglamasi:

Boshqa bir variant - bu etilen xlorogidrin katalitik degidratatsiyasi:

Va nihoyat, vinil xloridni atsetaldegidni fosfor pentaxlorid bilan reaksiya qilish orqali olish mumkin:


6 Sanoatda ishlab chiqarish: texnologik jihatlar
Hozirgi vaqtda sanoat miqyosida tatbiq etilgan vinil xloridni ishlab chiqarishning uchta asosiy usuli mavjud:
asetilenni katalitik gaz fazali gidroxlorlash;
etilen va asetilenga asoslangan kombinatsiya usul;
xlor muvozanatli etilen asosidagi usul .
Oxirgi usul eng zamonaviy, keng tarqalgan va tejamkor ishlab chiqarish texnologiyasidir, ammo dastlabki ikkita usul, eskirgan bo'lishiga qaramay, qimmatbaho asetilendan foydalanishga yo'naltirilgan (turli sabablarga ko'ra) ko'plab korxonalarda mavjud.
Hali ham keng tarqalmagan va 1998 yilda Germaniyaning bir korxonasida uchuvchi loyiha sifatida amalga oshirilgan yangi usul - etanni oksidlovchi xlorlash usuli mavjud .