Porshenli va plunjerli nasoslar reja

10-MAVZU: PORSHENLI VA PLUNJERLI NASOSLAR 
REJA: 
 
14.1. Porshenli va plunjerli nasoslarning tuzilishi hamda ishlatilish sohalari 
14.2. Indikator diagramma 
14.3. Porshenli nasoslarni foydali ish koeffitsientlari 
14.4. So’rish grafigi va uni tekislash usullari 
14.5. Porshenli kompressorlar 
14.1. Porshenli va plunjerli nasoslarning tuzilishi hamda ishlatilish sohalari 
Porshenli nasos qurilmasining eng sodda sxemasi 14.1 – rasmda keltirilgan. Bu nasoslarda  suyuqlikning so’rilishi va haydalishi porshenь yoki plunjerning (14.1-rasm) tsilindrdagi ilgarilanma– qaytma harakatiga asoslangan. Bunda porshenь 3 yoki plunjer 3 tarkibida shtok 2 bo’lgan krivoship shatunli mexanizm 1 yordamida harakat qiladi. Porshenь (plunjer) tsilindr ichida qaytma (orqaga) harakat qilganida uning oldidagi ish bo’lmasining hajmi ortib, siyraklanish hosil bo’ladi. Bu siyraklanish ma’lum bir chegaraga yetganida ish bo’lmasidagi bosim bilan tirgak klapan 7 ostidagi  xropovikda bo’lgan bosim orasidagi farq so’rish klapani 4 ni ochadi va suyuqlik so’rish Quvursi 6 orqali ish bo’lmasiga kiradi. So’rish jarayoni porshenь (plunjer) o’zining eng chekka so’rish chegarasiga yetguncha davom etadi. Bunda so’rish Quvursidagi siyraklanish so’rish klapani oldiga joylashtirilgan vakuumetr yordamida o’lchanadi. Ta’minlovchi idishdagi suyuqlik sathidan nasos tsilindrining eng yuqori sathigacha bo’lgan balandlik so‘rish balandligi (Ns ) deyiladi. So’rish balandligi chegaraviy so’rish balandligi (N skr)dan katta bo’lmasligi kerak. Porshenь (plunjer) ilgarilanma (oldinga) harakat qilganida esa ish bo’lmasidagi bosim ortib, so’rish klapani yopiladi. Bo’lmadagi bosim ortishida davom etib haydashga yetarli bosim R x ga yetganda haydash klapani ochilib, suyuqlik haydash Quvursi 9 ga uta boshlaydi.

Suyuqlikni

haydash porshenь engchekka  chegarasiga yetguncha davom etadi. Nasosni ishga tushirganimizda u avval so’rish Quvursidagi havoni tortadi va suyuqlik so’rish 
Quvursiga ko’tariladi Nasos bir oz vaqt ishlagandan so’ng so’rish Quvursi va tsilindrdagi havo xaydab chiqarilib, suyuqlik tsilindrni to’ldiradi.
SHundan so’ng nasos moslangan tartibda ishlay boshlaydi. Natijada ta’minlovchi idishdagi suyuqlik qabul qiluvchi idishga o’ta boshlaydiTSilindrdagi yuqori sath bilan suyuqlik ko’tarilgan eng yuqori sathning farqi