Principles of management


Download 171.72 Kb.
Pdf ko'rish
Sana28.10.2023
Hajmi171.72 Kb.
#1729138
Bog'liq
PRINCIPLES OF MANAGEMENT-UZ



PRINCIPLES OF MANAGEMENT 
 
1. “Attestatsiya” nima va u nima uchun kerak? 
2. “Ehtiyoj” nima - ta’riflang va uning turlari qaysilar. Motivlashtirishga aloqasini 
tushuntiring. 
3. “Hamma ishni o’zi qilishni va barcha kreditlarni o’zi olmoqchi bo’lgan inson tech 
qachon katta biznes qila olmaydi” deb aytadi Andrew Carnegie. Izohlang. 
4. “Komanda”ga ta’rif bering va uning 3 ta asosiy tarkibiy qismini keltirib, ta’riflang. 
5. “Lider” deganda ko’z oldingizga kim keladi va nima uchun u kishiga ergashish kerak 
deb hisoblaysiz? 
6. “Maqsading bo’lmasa, maqsadlilarga xizmat qilasan”. Shu no/to’g’rimi va nima 
uchun? 
7. «Qamchi» va «qand» siyosatini ishchilarni motivlashtirishdagi o’rni. 
8. A.Fayol tomonidan kiritilgan menejmentning 5ta funksiyasi qaysilar? 
9. Administrativ (tashkiliy- ma'muriy) uslublarni izohlab bering. 
10. Aktiv tinglovchi bo’lishda qanday texnikalar yordam beradi, Kit Devisni 10ta qoidasi 
misolida. 
11. Amaliy hodisa. Faraz qiling, Siz aeroportda tashkiliy nazorat boshqarmasi boshlig‘i 
etib lavozimga tayinlanmoqchisiz. Sizdan havo kemasi (samolyot) qo‘nishi bilan, 
uchishga tayyorgarlik ko‘rish jarayonida va parvozga chiqarish bosqichlarida nazorat 
etilishi zarur bo‘lgan masalalarni uchta ustunda, tayinli ketma-ketlikda yozib 


berishingizni so‘rashdi. Sizning javobingiz..... 1. Xavo kemasi qo‘nishi bilan. 2. 
Uchishga tayyorgarlik ko‘rish davrida. 3. Parvozga chiqarish davrida 
12. Amerikalik ruhshunos Abraxam Maslouning “ehtiyojlar ustunligi/iyerarhiyasi” 
nazariyasinini tushuntirib bering? 
13. AQSH va Yaponiya boshqaruv tizimlarining umumiy tafsilotlari. 
14. Avtokratik rahbarlar xususiyati. 
15. Birlamchi ehtiyojlar va ikkilamchi ehtiyojlar qaysilar? 
16. Bo‘ysunuvchi xodimlarning vakolatni qabul qilishdan bosh tortish sabablari. 
17. Boshliq(Boss) va Rahbar(Lider)ning farqlarini sanang. 
18. Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari qaysilar? 
19. Boshqarishning iqtisodiy usullarini tariflab bering. 
20. Boshqaruv qarorlarini qabul qilishda “consensus” va “ringi” usullarini tushuntirib 
bering. 
21. Boshqaruv qarorlarini qabul qilishda kommunikatsiyaning o’rnini izohlang. 
22. Boshqaruv stillari Lekart fikricha qaysilar va ularni izohlang. 
23. Boshqaruvda vakolatlarni yuklatish (Delegate) qanchalik muhim va buni izohlang. 
24. Boshqaruvning ijtimoiy-psixologik uslublari nima uchun muhim? 
25. Delfi usulini qollash qanday holatlarda amalga oshiriladi va uni ta’riflab bering. 
26. Devid MakKlelland nazariyasi ehtiyojlar nazariyasini izohlab bering. 
27. Erishilgan haqiqiy natijalarni rejalashtirilgan natijalar bilan taqqoslash jarayoni bu 
–NAZORAT. Fikrni izohlab bering? 


28. Fayol boshqaruvining 14 tamoyili ichida eng muhim 5tasini sanang va nima uchun 
muhim deb hisoblashingizni tushuntiring. 
29. Fayol boshqaruvining prinsiplarining 14ta tamoyili qaysilar? 
30. Formal muloqot kanallari qaysilar? 
31. Fredrik Teylor ta’limotining asosiy mazmuni nimalardan iborat, izohlab bering. 
32. Funksional tizim osti obyektlarini boshqarish usulida “Ishlab chiqarish” bo‘limini 
vazifalarini izohlab bering. 
33. Funksional tizim osti obyektlarini boshqarish usulida “Marketing” bo‘limini 
vazifalarini izohlab bering. 
34. Funksional tizim osti obyektlarini boshqarish usulida “Xodimlar” bo‘limini 
vazifalarini izohlab bering. 
35. Guruh bo’lib ishlagan yakka yakka bo’lib ishlagan ma’qul. Bu tarifa quasi hollarda 
to’g’ri haysi hollarda noto’g’ri? Misollar keltiring. 
36. Guruh o’lchami(a’zolar soni) uning samarali ishlashiga qanchalik ta’siri bor? 
37. Guruh samaradorligini oshirishda guruh darajasi va a’zolarining turli xilligining 
ahamiyatini izohlang
38. Guruhda hamma o’z ishini ustasi va egoist bo’lsa, jamoani mavaffaqiyatga erishishi 
qay darajada kechadi? 
39. Guruhdagi nizolarning asosiy 2turi qanday va ularning qaysi biri ko’proq nazoratni 
talab etadi? 
40. Guruhlar va komandalar o‘rtasidagi farqlar qaysilar, ta’riflar bilan yozing?


41. Guruhni samarali ishlashi uchun menejerlar guruh a’zolarining qaysi qobilyatlarini 
rivojlantirishlari kerak.
42. Guruhning yanada samaraliroq ishlashi uchun talab etiladigan omillarni sanang. 
43. HR menejerlari tomonidan intervyuning qanday turlari o’tkazilishi mumkin? 
44. Ichki mukofotlar hamda tashqi mukofotlarni bir-biridan farqi nimada? 
45. Ichki va tashqi ishga yollashni bir biridan farqini izohlang.
46. Idrok qilish/biror ma’lumotni to’la tushunish qanday amalga oshadi va unda qanday 
to’la tushunishga to’siqlar nimalar? 
47. Idrok(to’la tushunish) qilishdagi muammolarni sanang va izohlang. 
48. Inqirozli vaziyatni oldini olishning ahamiyatini tushuntiring va misollar bilan 
isbotlang. 
49. Inson resurslarini boshqarish funksiyasining evalutsiyasini tariflab bering . 
50. Inson Resurslarini boshqarishda madaniyat, urf-odatlar va an’analarning ta’siri? 
51. Inson Resurslarini boshqarishda motivatsiyani o’rnini tushuntirib bering va misollar 
bilan izohlang. 
52. Inson Resurslarini boshqarishning zarurligi? 
53. Iqtisodiy boshqaruv usuli nima uchun muhimligini isbotlab bering. 
54. IRB va kadrlar siyosati aynan nima bilan shug’ullanadi? 
55. IRB va kadrlar tannish siyosati nima bilan shug’ullanadi?
56. Ish haqqiga qo’shimcha tarzda, yana qanday bonuslar ishchilarga berilishi mumkin?
57. Ishdan qoniqish omillari qaysilar va aksincha, qoniqmaslik manbalari? Misollar 


keltiring. 
58. Ishga kirgan xodimlarning ishdan bo’shab ketishlariga sabab bo’ladigan asosiy 
omillarni sanang va izohlang. 
59. Ishga olish jarayonida HR menejerlari tomonidan nomzoddan qanday testlar olinishi 
mumkin? Va nima uchun? 
60. Ishlash jarayoni uchun motivatsiya modelini tariflab bering.
61. Istagan kompaniyangizni SWOT analiz qiling. 
62. Jamoa orasidagi ichki nizolarni bartaraf etish. 
63. Jamoa va guruhni farqi nimada. Misol keltiring. 
64. Jamoadagi nizolar kelib chiqishiga sabablar nimalar? 
65. Jamoaga yangi kelgan a’zoning gap tashish xususiyati bo’lishi nimalarga sabab 
bo’aldi? 
66. Jamoaning(team) xususiyatlari qaysılar? 
67. Karyeraga ta’sir etuvchi asosiy omillarini tushuntirib bering? 
68. KIUT universitetini SWOT analiz qiling. 
69. Komanda/jamoa jipsligi nima beradi? 
70. Kommunikasiya darajalari qaysilar va ularni izohlang. 
71. Kompaniyada 3 guruh ta'minotchilar mavjud. Bular qaysilar? 
72. Kompaniyaning kuchli, kuchsiz tomonlari qaysi analiz matritsasi yordamida 
aniqlanadi? 
73. Kompaniyaning makro va mikro muhitini tushuntirib bering va ularning bir-biridan 


farqi nimada? 
74. Kontrol/nazorat funksiyasi HRda qay darajada muhimligini izohlang. 
75. Korxona - tashkilotda - HR menejerlarining asosiy vazilari? 
76. Korxona boshqaruvida - Karyera va uni rivojlantirishning ahamiyati? 
77. Korxona boshqaruvida NAZORAT muhimligining 5 ta asosiy sababini keltiring? 
78. Korxona tashqi o’zgarishlarni qanday baxolashi kerak? 
79. Korxonada ishchilar motivatsion ruhda ishlashlari uchun tenglik/adolat nazaryasining 
ahamiyatini tushintiring. 
80. Korxonadagi bosh ish o’rniga eng munosib nomzodni tanlash jarayonini tushintirib 
bering.
81. Korxonaning joriy amaldagi strategiyasining effektivlik darajasini qanday aniqlash 
mumkin? 
82. Korxonaning strategiyasini o’zgartirishga ehtiyoj borligin qanday aniqlash mumkin? 
83. Lavozimdan lavozimga ko’tarilish qaysi ehtiyoj bilan bog’liq, birlamchi yoki 
ikkilamchi ehtiyoj bilan? 
84. Liberal va demokratik rahbarlar farqi nimada? 
85. Lider o’z faoliyati davomida samarali ishlashida qanday xatti-harakatlar talab etiladi. 
86. Lider, rahbarning samarali ko’nikmalarini sanang va nima uchun bu ko’nikma yoki 
xususiyat muhim? 
87. Liderda xodimlarini harakatlarini jazolash yoki taqdirlash vakolatiga egaligi qanday 
muhim ahamiyati bor


88. Liderlar ega bo’lishi kerak bo’lgan eng muhim xususiyat qaysi deb o’ylaysiz va nima 
urchun? 
89. Liderlarga berilgan qanday vakolatlar va imkoniyatlar ularni boshqalarga ta’sirini 
kuchaytiradi. 
90. Liderler ega bo’lishi kerak bo’lgan 5ta xususiyatni yozing va ularni izohlang. 
91. Liderlikka vaqtincha erishish ham mumkin, ammo haqiqiy liderni keyingi olg’a 
qadamlar bilan o’zgartirib bo’lmas sodiqlik ajratib turadi. Fikrni izohlab bering! 
92. Lift oldida turgan 4-5ta odamlani nima uchun jamoa deb bo’lmaydi? 
93. M. Porterning 5Forces (5 Tahdid qiluvchi kuchlar) modelini izohlab bering. 
94. Mahsulot sonini oshirish muhimroqmi yoki sifatini? Nima uchun? 
95. Mak Kinzining 7ta “S” – kompaniyaning samarador ishlashi uchun 7ta s omilini 
tushuntirib bering. 
96. Maqsadlar quyidagi talablarga mos kelishi kerak – SMART texnologiyasini tariflab 
bering. 
97. Maslowning ishchilarga motivatsiya berish uchun Ehtiyojlarni Qondirish nazaryasini 
izohlag.
98. Maslu bo’yicha ehtiyojlar iyerarxiyasini izohlab bering va buni motivatsiya bilan 
aloqasini tushuntiring. 
99. Max Weber ta’limotining asosiy mazmuni 
100. 
Mehnat bozorini tashkil etuvchi komponentlarini sanang va izohlab bering. 
101. 
Mehnat bozorining o’sishiga ta’sir etuvchi omillarni keltiring. 


102. 
Menejerlar ishchi xodimlarini malakasini ochirish uchun qanday turdagi 
treninglarni tashkil qilishi kerak? 
103. 
Menejerlar necha daraja/turga bo’linadi va ularning vazifalari nimalardan 
iborat? 
104. 
Menejerlar odatda qanday xatoliklarni qilishadi? 
105. 
Menejerlar qanday qilib ish beruvchi va ishchilarning manfatlarini 
maksimallashtirishi/oshirishi mumkin? 
106. 
Menejerlar qanday qilib natijani ko’zlovchi xodimlarga qanday qilib yaxshiroq 
tasir qilishi mumkin?
107. 
Menejerlar qanday qilib ta’sirchan va hissiyotli xodimlarga qanday qilib 
yaxshiroq tasir qilishi mumkin? 
108. 
Menejerlar qanday qobilyatlarga ega bo’lishi kerak? 5tasini sanang va izohlab 
bering. 
109. 
Menejerlar qochishi kerak bo’lgan xatolar qaysilar va ularni izohlang. 
110. 
Menejerlar va liderlarning farqli jihatlari qaysilar? 
111. 
Menejerlar vaqtini to’g’ri taqsimlay olishlari kerak va siz bunga qanday 
yondashgan bollar edingiz? 
112. 
Menejerlar xodimlar ishiga doimiy o’z munosabatlarini berishlarining 
ahamiyatini izohlang. 
113. 
Menejerlar xodimlari nimadan motivatsiya olishlarini qanday qilib bilishlari 
mumkin.


114. 
Menejerlarning qanday vazifalari bor? Menejerlar darajalar bo’yicha izohlang. 
115. 
Menejerlarning yomon tinglovchilik xususiyatlari qanday muammolarga olib 
kelishi mumkin? 
116. 
Menejment asoslari funksiyalarini sanang va ta’riflang. 
117. 
Menejment bo’yicha Anri Fayolning teoriyasini tushuntirib bering. 
118. 
Menejment fanining funksiyalarini sanang va izohlang. 
119. 
Menejment sohasida axborotning o‘rni va ahamiyatini tavsiflang. 
120. 
Menejment sohasidagi axborotga nisbatan qo‘yiladigan talablarni sanang va 
izohlang. 
121. 
Menejment tushunchasining evolutsiyasini tushuntirib bering. 
122. 
Menejmentda “nazorat qilish” funksiyasini muhimligini tushuntirib bering. 
123. 
Menejmentda
rejalashtyirish funksiyasinining asosiy mazmuni? 
124. 
Menejmentda nazorat qilish funksiyasini muhimligini misollar bilan izohlang. 
125. 
Menejmentda rahbarning kommunikatsiyaga ketkazadigan vaqti va 
kommunikatsiyaning ahamiyatini tushuntiring. 
126. 
Menejmentda yetakchilik(Leadership) qilishni katta kompaniya asoschilari 
misolida tushuntirib bering. 
127. 
Menejmentni Yevropaga 1 haftalik sayohat misolida tushuntirib bering. (Tahlil 
qilish, rejalashtirish, qaror qabul qilish, amalga oshirish, nazorat funksiyalari asosida). 
128. 
Menejmentning 4 asosiy maqsadi? 
129. 
Menejmentning motivatsiya funksiyasi va uning xodimlar faoliyatini 


oshirishdagi ahamiyatini izohlang. 
130. 
Menejmentning Yapon modeli qaysi omilga asoslangan? 
131. 
Moddiy motivatsiya ustunmi ma’naviy motivatsiyami? Nima uchun? 
132. 
Moddiy motivatsiya ustunmi yoki ma’naviy va nima uchun? 
133. 
MOTIVLASHTIRISH tushunchasiga ta’rif bering va nima uchun boshqaruvda 
zarurligini izohlang! 
134. 
Motivlashtirishda moddiy tomonlama yondashgan afzalmi yoki ma’naviy? Va 
nima ucun? 
135. 
Motivlashtirishning korxana boshqaruvidagi ta’siriga misollar keltiring. 
136. 
Muloqot jarayoni qachon va qanday amalga oshadi?(Tinglash bilan bog’liq) 
137. 
Muvafaqiyatli kumandani tavsiflab bering. 
138. 
Nazorat funksiyasining natijaga ta’sirini misollar bilan tushuntiring. 
139. 
Nazorat qilish funksiyasini tushuntirib bering. 
140. 
Nazoratning qanday turlari mavjud? 
141. 
Nemis sotsiologi Maks Veberning ”Ratsional byurokratiya” konsepsiyasini 
tushuntirib bering. 
142. 
Nima uchun ayni bir kompaniyada ish uslubi o’zgaradi? 
143. 
Nima uchun firma yoki kompaniyada strategiya, maqsad va vazifalarni ishlab 
chiqish nuhim? 
144. 
Nima uchun yangi ishchini ishga olishda sekin, lekin ishdan bo’shatishda tez 
ishdan bo’shatish kerak? 


145. 
Nisbiy/raqobatbardosh avzallikka {competitive advantage} erishishning aosiy 
omillari 
146. 
Noformal muloqot kanalllarini tushuntiring? 
147. 
O‘zaro harakatlar va vakolatlarni yuklatish nima uchun muhimligini 
tushuntirib bering. Misollar bilan. 
148. 
O’zingizda Karyera qilishingizga mavjud bo’lgan xususiyatlarni keltiring! 
149. 
Portfolio strategiyasiga ko’ra bir-biriga o’xshash bizneslarga sarmoya qilishning 
samarasi nimada? 
150. 
Professor Kit Devisning tinglashning 10 qoidasini sanang? 
151. 
Qaror qabul qilishda guruh bo’lib ishlagan ma’qulmi yoki individual? Izohlang. 
152. 
Qaror qabul qilishda informatsiyani ro’lini izohlang. Agar to’liq bo’lmasa 
qanday natijalani keltirib chiqishi munkin. Izohlang. 
153. 
Qay biri ustun: moddiy(bunus) yoki manaviy(ijtimoiy-psixologik)motivatsiya? 
Va nima uchun? 
154. 
Qaysi menejer korxonaning kelajakdagi rejalarini o’ylaydi? Qaysi menejer ish 
jarayonini tashkillashtiradi? 
155. 
Qaysi toifadagi odamlar, individualistlar yoki kollektivislar, guruh bo’lib 
ishlashga mos, Nimaga? 
156. 
Rahbar(leader) va boshliq(boss) o’rtasidagi farqlarni izohlang. 
157. 
Rahbarlar vakolatlarni topshirishga to‘siq bo‘lgan sabablar qaysilar va ularni 
izohlang. 


158. 
Rahbarlik uslubiga qarab rahbarlar qaysi turlarga bo’linadi va ularni izohlang. 
159. 
Rahbarlik usulubi, belgisi va bo’ysunuvchilarga nisbatan munosabatiga qarab - 
rahbarlarni qanday 3 turga ajratiladi? 
160. 
Rahbar-menejer qanday ko‘nikmalarga va fazilatlarga ega bo‘lishi kerak? Va 
ularni izohlang. 
161. 
Rahbar-menejerlar qanday ko’nikma va malakalarga ega bo’lishi kterak? 
162. 
Rahbarning sifat xislatlarini belgilovchi mezonlar qaysilar va sizningcha qaysi 
sifat birinchi o’rinda turishi kerak, nima uchun? 
163. 
Raqobat muhitini tahlilidagi bosh dastak-
Maykl Porterning besh faktorli 
raqobat modelini tushuntirib bering. 
164. 
Rivojlanishning ikkilamchi omillari qaysilar? Va ularga ta’rif bering. 
165. 
Siz korxonada HR meneger! Xodimlar boshqaruvida 5 ta asosiy qoidalarizni 
keltiring va izohlab bering? 
166. 
Stiven Kovining “Muvaffaqiyatli insonlarning 7 ko'nikmasi" kitobida keltirilgan 
beshinchi ko’nikma bu “Tushunishlarini xohlasang avval tushunishga harakat qil” 
hisoblanadi va uni kommunikativ qobiliyat bilan bogliqligini izohlang. 
167. 
Strategiya nima va u qanday savollarga javob berishi kerak? 
168. 
Strategiyani baholash nima uchun muhim? 
169. 
SWOT analiz nimaga kerak? 
170. 
SWOT analizining mohiyati nima, nimaga bu analizdan foydalanamiz? 
171. 
Tasavvur qiling, siz Supermarketda menejersiz va xaridor muddati o’tgan 


mahsulotni olib kelib, -“Nimaga. Aynigan mahsulot sodinglar, farzandim yeb 
zararlanishi mumkin edi”, deb baqirib janjal qilyapti. Atrofdagi boshqa xaridorlar ham 
bu holat guvohi bo’lyapti. Siz menejer sifatida bu vaziyatni hal silar edingiz? 
172. 
Tashkiliy tuzilma miqyosidagi nizolarning sababi va oqibati. 
173. 
Tashkilotda informatsiyalarni boshqarish nima uchun muhim? 
174. 
Tashkilotda Inson resurslarini boshqarish jarayonini tushintirib bering. 
175. 
Tashkilotda Kontrol jaryonini qanday amalga oshirilishini tushintirib bering.
176. 
Tashkilotda Liderlik nima uchun muhim? 
177. 
Tashkilotda Liderlikning muhim ahamiyatini tushintirib bering. 
178. 
Tashkilotda mentorlik/ustozlik programasini tashkil qilishning samarasini 
izohlang. 
179. 
Tashkilotda top menejerlarning asosiy vazifasi nima? 
180. 
Tashkilotga nisbatan tashqi muhitni (siyosiy, demografik, qonunlar) nazorat qila 
olamizmi? Va nima uchun? 
181. 
Tashkilotga tashqi ta’sir qiluvchi 4ta sosiy omillar qaysilar? 
182. 
Tashkilotga to’g’ridan to’g’ri ta’sir qiluvchi 5ta sosiy omillar qaysilar? 
183. 
Tashkilotlarda samaradorlikni keskin tushurib yoboruvchi omillar qaysilar? 
184. 
Tashkilotni samaradorlik ko‘rsatkichlarida nazoratning ahamiyati nimada? 
185. 
TEAM qisqartmasi bosh harflari qaysi so’zlardan tashkil topgan va qanday 
ma’no beradi? 
186. 
Tovarlar sifatida buzilishni vaqtida aniqlamaslik qanday salbiy oqibatlarga olib 


keladi? 
187. 
Turli xil bizneslarga sarmoya qilish, egalik qilish qaysi strategiyaga asoslangan? 
188. 
Vakolatlarni samarali taqsimlashni tashkil etishni 2 turi qaysi va ularning yaxshi 
va yomon tomonlari nimada? 
189. 
Vakolatlarni yuklatish nima uchun muhim hisoblanadi? 
190. 
Verbal va noverbal muloqot nıma? Ularning nutqda ahamiyati qanday? 
191. 
Xaridorlarni monitor(kuzatish, tekshirish) qilish nima uchun muhim? 
192. 
Xodimlarni boshqarishda sarflanadigan xarajatlarni 5 turi mavjud va ular 
qaysilar?
193. 
Xodimlarni ishga olish, training-malakasini oshirish, ishdan bo’shatish orqali 
samaradorlikni oshirish mumkinligini izohlab bering. 
194. 
Xodimlarni kuzatib turganda yaxshiroq ishlashlariga sabab nima? Misollar bilan 
izohlang. 
195. 
Xodimlarni tanlashda va ishdan bo’shatishda vaqtning ahamiyatini tushuntirib 
bering. 
196. 
Xodimlarning samarali ishlashi uchun motvatsiyaning ahamiyatini izohlang. 
197. 
Yangi menejerlar uchun bir nechta kerakli maslahatlarni keltiring.
198. 
Yapon, Yevropa va AQSH tashkilotlarida liderlar qanday omillarni ustivor deb 
bilishadi. 
199. 
Yaxshi lider bo’lish uchun qanday xususiyat va qobilyatlar muhim sanaladi 
200. 
Zamanaviy boshqaruv nazaryalarining o’ziga xos xususiyatlari 

Download 171.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling