Prof. Dr. BİLge öztan’a armağan cumhuriyet savcisinin hukukî sorumluluğU

 
GİRİŞ 
Cumhuriyet savcısının asıl görevleri ceza hukuku ve ceza yargılama hukuku 
alanındadır. Gerek ülkemizde gerekse yabancı hukuklarda savcılık kurumuna duyulan ihtiyaç, 
temelde ceza yargılamasında kendini hissettirmiştir. Ancak başlangıçta suç işlendiğinde ihlâl 
edilen kamu yararını koruma amacıyla ihdas edilen bu kuruma, zamanla özel hukuka ilişkin 
kamu düzeninin önem taşıdığı hâllerde bir takım görevler de verilmiştir. Bu şekilde 
Cumhuriyet savcısına medenî usul hukukuna (hukuk davalarına) ilişkin istisnaî de olsa adlî 
görevler yüklenmiştir. Cumhuriyet savcısının faaliyetleri sadece ceza ve hukuk davaları ile 
sınırlı değildir. Adalet Bakanlığının taşra teşkilâtında görev yapması sebebiyle Cumhuriyet 
savcısının aynı zamanda icra (ve iflâs) müdürlüklerini, mahkeme veznelerini, noterlikleri ve 
ceza infaz kurumlarını denetleme görevleri de vardır
1
. Bu işlerin Cumhuriyet savcısının ceza 
hukuku ve özel hukuk alanındaki faaliyetlerinin bir bölümünü oluşturduğu geleneksel olarak 
kabul edilmekte ise de aslında bu görevlerin idare hukuku ile de çok yakın ilişkisi mevcuttur.
Ceza hukuku, medeni usul hukuku, medeni hukuk ve idare hukukunun yanı sıra 
hukukun başka alanlarında da görevleri olan Cumhuriyet savcısı, diğer kamu görevlileri ile 
kıyaslandığında, oldukça farklı özellikler göstermektedir. Bu farklılıklar arasında, hukukî 
nitelik, atama, tarafsızlık ve bağımsızlık, yargısal faaliyetlere katılma, sağlanan anayasal 
güvenceler ilk bakışta dikkati çekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, Cumhuriyet savcısının klasik kamu görevlisi 
tanımı içerisinde hukukî sorumluluğunu belirlemek pek mümkün değildir. Cumhuriyet savcısı 
kavramı ve hukukî niteliği üzerinde durmak, görevlerinin özelliklerini, yürütme ve yargı 
organları arasındaki konumunu açıklamak, bu şekilde belirlenecek ilkeler doğrultusunda onun 
hukukî sorumluluğunu değerlendirmek gerekmektedir.
1
Cumhuriyet savcılarının bu görevleri için bkz. Saldırım, M. : Cumhuriyet Savcısının Denetim 
Görevi, Ankara 2007.

---