Prof. Dr. BİLge öztan’a armağan cumhuriyet savcisinin hukukî sorumluluğU

kullanılmasına ilişkin görevler hariç olmak üzere hâkim ve savcılar üzerinde gözetim 
hakkını haizdir.-Hâkim ve savcılar idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığına bağlıdırlar.” 
Bu hükümler Anayasanın 140,VI hükmünün yasal açılımı ve izahıdır. Burada da Cumhuriyet 
savcısının yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin görevleri bulunduğu ve bu görevlerden 
dolayı Adalet Bakanlığının gözetim hakkının bulunmadığı vurgulanmıştır. 
Hâkimin görevinin çoğunlukla yargısal olması nasıl onun idarî görev yapmadığı 
anlamına gelmiyorsa, Cumhuriyet savcısının idarî görevinin fazla olması, yargı yetkisinin 
kullanılmasına ilişkin görevi olmadığı anlamına gelmez. Özellikle Adalet Bakanlığında idarî 
görevlerde çalışan hâkimlerin bulunduğu (AY m.140,son) dikkate alındığında, yapılan işin 
yargısal olup olmadığının o işi yapanın sıfatına göre değil, işin niteliğine göre tespit edilmesi 
gerektiği daha iyi anlaşılmaktadır. Cumhuriyet savcısının yaptığı işin idarî olmasının doğal 
sonucu, idarî hiyerarşinin en üst noktasında bulunan Adalet Bakanına bağlı olması, onun 
talimatlarına göre hareket etmek zorunda bulunmasıdır. Yargı yetkisinin kullanılmasına 
ilişkin görevlerde ise Adalet Bakanı Cumhuriyet savcısına talimat veremez. Bu nedenle 
Cumhuriyet savcısının görevinin idarî veya yargısal olması, teorik endişelerin ötesinde 
önemli pratik sonuçları olan bir nitelendirme sorunudur. Mevcut anayasal ve yasal 
düzenlemeler karşısında Cumhuriyet savcısının idarî görevinin yanı sıra yargı yetkisinin 
kullanılmasına ilişkin görevinin de bulunduğunu kabul etmek gerekir. 
Cumhuriyet savcısının yürütmenin emrinde bir kamu görevlisi olduğuna ilişkin 
tarihsel gerçek
71
, şu anki Türk pozitif hukuku açısından geçerli değildir. 
71
Savcılığın 1789 Fransız İhtilâli öncesindeki düzeyi konusunda o dönemin ünlü yazar ve 
düşünürlerinden Montesquieu’nun yazdıkları bize doğru bir fikir verebilir. “Bizim bugün hayranlık 

---