“Профессионал таълим муассасаларида ота-оналар билан хамкорлик ишлари”. Ота-она қуйидаги хуқуқларга эга

“Профессионал таълим муассасаларида ота-оналар билан хамкорлик ишлари”.

Ота-она қуйидаги хуқуқларга эга:

• Ота-она қуйидаги хуқуқларга эга:
• а) ўз болалари учун таълим-тарбия шаклларини, давлат таълим муассасасида таълим бериш тилини танлаш;
• б) давлат таълим муассасасида болаларга таълим-тарбия бериш учун зарур шарт-шароитлар яратилишини ҳамда боланинг шахсига нисбатан ҳурмат билан муносабатда бўлишни талаб қилиш;
• в) муассаса билан тузилган шартнома шартларида белгиланган тартибда кун давомида ўзига қулай бўлган вақтда болаларни давлат таълим муассасасидан олиб кетиш ҳуқуқига эга.
• г)ота-оналар қонун ҳужжатларига ва шартномага мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлишлари мумкин.

Ўзаро қўллаб-қувватлаш гуруҳи одатда бир қанча оилада муҳокама учун умумий мавзу вужудга келганда тузилади. Аксарият ҳолларда йўл-йўриқ берувчи йиғилишда бир қанча ота-оналарда қайсидир мавзуга алоҳида қизиқиш пайдо бўлиб, ўша мавзу бўйича янада кўпроқ ахборот олишга интилиш ортади. Умумий муаммоларга эга бўлган оилалар тажриба ва мулоҳаза алмашган ҳолда бирлашишлари ва бир-бирларини қўллаб- қувватлашлари мумкин.

• Ўзаро қўллаб-қувватлаш гуруҳи одатда бир қанча оилада муҳокама учун умумий мавзу вужудга келганда тузилади. Аксарият ҳолларда йўл-йўриқ берувчи йиғилишда бир қанча ота-оналарда қайсидир мавзуга алоҳида қизиқиш пайдо бўлиб, ўша мавзу бўйича янада кўпроқ ахборот олишга интилиш ортади. Умумий муаммоларга эга бўлган оилалар тажриба ва мулоҳаза алмашган ҳолда бирлашишлари ва бир-бирларини қўллаб- қувватлашлари мумкин.

Ота-оналар ва фарзандларнинг хуқуқ ва мажбуриятлари..

• Ёшларнинг оиладаги хуқуқларига бағишланган қоидалар биринчи марта мазкур Оила Кодексида назарда тутилмоқда. Aввалги никоҳ ва оила кодекида бевосита болалар хуқуқига бағишланган қоидалар йўқ еди, уларнинг хуқуқлари ота-она ва болалар ўртасида вужудга келадиган хуқуқий муносабатлар орқали белгиланар ҳамда улар вояга йетмаган бўлганлари туфатли аксарият холларда мустақил хуқуққа ега емасдирлар, бундайлар ота-она қармоғидаги обйектлар сифатида қабул қилинадилар. Вояга йетмаган болаларга бағишланган мустақил бобнинг киритилиши Оила Кодексига ўтмишда болалар хуқуқни чеклашга қаратилган қоидаларни бартараф қилиш қонунчилик тажрибасида қўлга киритилган ижобий ютуқ бўлди. Бу билан БМТ томонидан 1989- йил 20-ноябрда қабул қилинган ва Ўзбекистан Республикаси Олий Кенгашнинг 1992-йил 9-декабрдаги қарори билан радификация қилинган “ Бола хуқуқлари тўғрисида”ги Конвенсияга амал қилинди. Ўзбекистон Республикаси Конситуцияси Муқаддимасининг 5- бандига биноан, Ўзбекистонда халқаро хуқуқнинг умумий еътироф етилган қоидалари устунлигининг тан олиниши ва бу устунликнинг Болалар хуқуқлари Конвенсиясига қўшилиши Оила Кодекси томондан вояга йетмаган болаларни мустақил шахс сифатида муайян хуқуқларига ега қилиш, уларни маълум даражада амалга ошириш ва ҳимоя қила билиш учун имконият яратди.
• Бола тушунчаси “Бола хуқуқлари тўғрисида”ги БМТ Конвенсиясининг 1-моддасида, Ўзбекистон Республикаси Фуқоролар Кодексининг 22, 27, 29-моддаларида, Оила кодекининг 71-моддасида ифодаланади. Умумий қоидага кўра, ўн саккиз ёшга тўлмаган болалар вояга йетмаган деб ҳисобланади.

Ота-оналар ва таъим мутахассислари фойдаланиши мумкин бўлган маълумотларни олиш учун.

• Кузатиш ўқувчиларни, уларнинг қизиқишлари, ютуқлари, мулоқот ва ўзаро алоқа кўникмаларини, муаммоларини, алоҳида эҳтиёжларини тушунишни ҳамда хулосаларнинг асослилигини таъминлашга ёрдам беради.
• Педагоглар ота-оналар билан ишлаш жараёнида оилага ўқувчининг, уларнинг кучли ва заиф томонлари, алоҳида эҳтиёжлари ҳақида кўпроқ билишга кўмаклашади. Бундай маълумот алмашув чинакам ҳамкорлик муҳитини вужудга келтиради.

Оилалар билан ҳамкорлик ишларини олиб бориш

• Бола ривожланишининг дастлабки босқичларида оиланинг тутган ўрни беқиёсдир. Болалар оилада тарбияланади ва унда юз берадиган воқеалар уларга жуда катта таъсир кўрсатади.
• Кичкина болалар оилага жуда боғланиб қолган бўлади, чунки оила:
• Уларнинг жисмоний жиҳатдан баркамол бўлишини, овқат, кийим-кечак, уй-жой билан таъминлайди, соғлиғи ҳақида ғамхўрлик қилади;
• Уларнинг ҳиссий бардамлигини, жумладан, меҳр кўрсатади, қўллаб-қувватлайди, ниманинг яхшилиги, ниманинг ёмонлигини доимо эслатиб туради