Project name

Elektron tijoratda elektron hujjat aylanishi

Guruh: 120-20

Tayyorladi: Mehmonaliyev Alisher

O‘qituvchi: Hakimdjanova Dildora

Reja:

• Hujjat haqida ma’lumot
• Elektron hujjat haqida
• Imzo va raqamli imzo haqida
• Elektron hujjat aylanish tizimlari
• Davlat xizmatlari reestri

Hujjat tushunchasi

Hujjat -matn, tovush yoki tasvir shaklida yozilgan axborot bo‘lib, zamon va makonda uzatish hamda saqlash va jamoat tomonidan foydalanish uchun mo‘ljallangan moddiy ob’ektdir.

Hujjat turlari 

Matnli hujjatlar

Qog‘ozga yozuv mashinasi, qo‘l yoki axborot kommunikatsiya vositalari yordamida tushirilgan qandaydir ma’no beruvchi so‘zlar ketma-ketligidir.

Tovushli hujjatlar

Ovoz yozish vositalari yordamida yozib olingan tovushli axborot.

Tasvirli hujjatlar

Fotosurat, rang tasvir mahsuli.

Elektron hujjat

Elektron shaklda qayd etilgan, elektron raqamli imzo bilan tasdiqlangan va elektron hujjatning uni identifikatsiya qilish (tanib olish) imkoniyatini beradigan boshqa rekvizitlariga (ma’lumotlarga) ega bo‘lgan axborot elektron hujjatdir. Elektron hujjat texnika vositalaridan va axborot tizimlari xizmatlaridan hamda axborot texnologiyalaridan foydalanilgan holda yaratiladi, ishlov beriladi va saqlanadi.

Elektron hujjat

Elektron hujjat O‘zbekiston Respublikasining “Elektron hujjat aylanishi to‘g‘risida”gi 2004 yil 29 apreldagi 611-II son qarori asosida ishlab chiqilgan qonun qoidalar asosida almashinuv amalga oshiriladi va hozirgi kunda “e-hukumat” loyihasi uchun asosiy vositadir.

Elektron hujjatning rekvizitlari

• elektron raqamli imzo;
• jo‘natuvchi yuridik shaxsning nomi yoki jo‘natuvchi jismoniy shaxsning familiyasi, ismi va otasining ismi;
• jo‘natuvchining pochta va elektron manzili; hujjat yaratilgan sana.

 Elektron hujjatning rekvizitlari ya’ni shu hujjat kimga tegishli, qachon yaratilgan shu kabi savollarga javob beruvchi ma’lumotlar.

Imzo va raqamli imzo

Imzo

hujjatning haqiqiyligini va yuborgan jismoniy shaxsga tegishli ekanligini tasdiqlaydigan insonning fiziologik xususiyati. Imzo orqali insonning shaxsi hamda u yozgan hujjatning haqiqiyligi aniqlanadi.

Elektron raqamli imzo

Elektron hujjatdagi mazkur elektron hujjat axborotini elektron raqamli imzoning yopiq kalitidan foydalangan holda maxsus o‘zgarishlar natijasida hosil qilingan hamda elektron raqamli imzoning ochiq kaliti yordamida elektron hujjatdagi axborotda xatolik mavjud emasligini aniqlash va elektron raqamli imzo kalitining egasini identifikatsiya qilish imkonini beradigan imzo;

Bir vaqtning o‘zida quyidagi shartlarga rioya etilgan taqdirda, elektron hujjatdagi elektron raqamli imzo qog‘oz hujjatga qo‘lda shaxsan qo‘yilgan imzo bilan bir xil ahamiyatga ega bo‘ladi

Bir vaqtning o‘zida quyidagi shartlarga rioya etilgan taqdirda, elektron hujjatdagi elektron raqamli imzo qog‘oz hujjatga qo‘lda shaxsan qo‘yilgan imzo bilan bir xil ahamiyatga ega bo‘ladi

• elektron raqamli imzoning haqiqiyligi tasdiqlangan bo‘lsa;
• elektron raqamli imzodan elektron raqamli imzo kalitining sertifikatida ko‘rsatilgan maqsadlarda foydalanilayotgan bo‘lsa.
• elektron raqamli imzo kalitining sertifikati elektron raqamli imzoning haqiqiyligini tasdiqlash paytida yoxud imzolash paytini belgilovchi dalillar mavjud bo‘lganda elektron hujjatni imzolash paytida amalda bo‘lsa;

Imzo va raqamli imzo

Elektron hujjat aylanish tizimlari

Elektron hujjatlarni axborot-kommunikatsiya tizimi orqali jo‘natish va qabul qilish jarayonlari yig‘indisi. Elektron hujjat aylanishidan bitimlar (shu jumladan shartnomalar) tuzish, hisob-kitoblarni, rasmiy va norasmiy yozishmalarni amalga oshirish hamda boshqa axborotlarni almashishda foydalanish mumkin.

Turli kompaniyalarning avtomatlashtirilgan tizimlari orasida standartlashtirilgan shakldagi ish hujjatlarining (buyurtmalar, hisob raqamlari.) ma’lum shakldagi elektron almashinuvi elektron hujjat almashinuvi tizimini belgilaydi.

Elektron hujjat aylanish tizimlari

Turli kompaniyalarning avtomatlashtirilgan tizimlari orasida standartlashtirilgan shakldagi ish hujjatlarining (buyurtmalar, hisob raqamlari.) ma’lum shakldagi elektron almashinuvi elektron hujjat almashinuvi tizimini belgilaydi.

Davlat xizmatlari reestri

Davlat roʻyxatidan oʻtgan mahsulotlar hisoblanadi. Misol tariqasida, Sogʻliqni saqlash vazirligi Dori vositalari va tibbiy texnika mahsulotlari reestri 1996-yildan boshlab chiqarila boshlagan. Hozirda 2010-yili 14 taga yetdi har yili yandilanib turadi.

E’tiboringiz uchun rahmat!