Psixologik trening

Mini ma’ruzalarning natijasi va effektivligi

1. 
   natija - xabardor qilish. Mini ma'ruza amaliy mashg'ulotlarda ishlab chiqiladigan yangi ma'lumotlarning, yangi materiallarning nazariy taqdimotini ta'minlaydi. Mini ma'ruzaning asosiy natijasi shundaki, tinglovchilar yangi ma'lumotlarni olishadi va tahlil qilishadi. Ko'pincha, bunda ishning asl texnologiyasi, uni qo'llashning afzalliklari tavsifi bilan ma'lum bir texnikaning algoritmi haqida ma’lumot berib o’tiladi.
   
2. 
   natija o'rnatishni o'zgartirish. Mini ma'ruzaning kirish qismida, murabbiyning aytganlari haqiqatan ham haqiqatga mos kelishiga ijobiy munosabat shakllanadi. Masalan, agar mini-ma'ruzadan oldin ishtirokchilar asosiy narsa sotuvchining kuchli argumentlari va mahsulotning foydali xususiyatlarini namoyish etish deb hisoblasalar, "Savol usuli"dan foydalanib ishtirokshilarni jalb qilganimizdan keyin ishtirokchilar o'z munosabatlarini o'zgartirib, savol berish orqali ishtirokchilarning passiv tinglovchi holatidan chiqarib, biz tezda sotuvchi va mijoz o'rtasida kelishuvga erishamiz.
   
3. 
   natija - tinglovchilarning g'ayrati va faollik jarayoni hisoblanib, trener tomonidan taqdim etilgn mini ma’ruzalarda materiallar tinglovchilar foydalanmoqchi bo'lgan tarzda taqdim etiladi.
   

ma'lumot olish, o'rganganlarini amalda qo'llash. Ishtirokchilar keyingi bosqichga tayyor – mini ma'ruzadan so'ng amaliy ko'nikmalarni rivojlantirishga qaratilgan amaliy mashg'ulotlar.
Qoidaga ko'ra, trener mashg'ulot yoki rolli o'yinni muhokama qilish natijalarini sarhisob qilish kerak bo'lsa ham, mini ma'ruzaga oldindan tayyorgarlik ko'rish uchun vaqt o’zida imkoniyat topishi kerak. Albatta, bu holda u uchun vaziyatni o'stirish va ushbu mashqning oldingi munozarasi
mazmunini trening ishtirokchilari tomonidan nutqini umumlashtirishda foydalanish juda muhimdir. Ammo murabbiy oldindan erishmoqchi bo'lgan maqsadlarini, shu jumladan dasturdagi mashq yoki rolli o'yinni oldindan bilganligi sababli, u munozara natijalaridan olishni istagan xulosalar chiqarish imkoniyatiga ega. Shuning uchun mini-ma'ruzalar va prezentatsiyalarga oldindan tayyorgarlik ko'rish tavsiya etiladi. Quyida asosiy tayyorgarlik bosqichlari keltirilgan.

1. 
   Taqdimot orqali erishish mumkin bo'lgan natijalarni aniqlash. Bunda trener taqdimotning asl maqsadini tushuntirish, shuningdek trener auditoriyani tahlil qilshi va taqdimotda qatnashishga loyiqligini tasdiqlaydigan mezonga aylanishini kuzatib boradi.
   

Odatda ma’ruzaning maqsadi aloqani o'rnatish, ehtiyojlarni aniqlash, tovarlarni taklif qilish, e'tirozlar bilan ishlash, batafsil tushuncha berishlikni o’z ichiga oladi. Bu jarayonda ishtirokchilarning qanchalik faol ishtiroki treningni samaradorligini belgilab beradi.

2. 
   Tomoshabin tahlili bo’lib, uhbu bosqichning asosiy maqsadi mini- ma'ruza yoki taqdimotni ishlab chiqishda e'tiborga olish kerak bo'lgan tinglovchilarning asosiy xususiyatlarini ta'kidlashdir. Buning uchun o'zingizni ishtirokchilar o'rniga qo'yishga harakat qiling, ular murabbiyning gaplarini tinglashadi; mini-ma'ruzadan kutilgan natijalar nuqtai nazaridan mavzuga, savollarga, vaziyatga ko'z bilan qarashga harakat qiling. Ishtirokchilarni biron bir narsaga ishontirishni xohlaymizmi? Nega endi ular ishonmaydilar? Ayni paytda ularning fikrlari qanday? Nega ular bunday? Ishtirokchilar uchun nima muhim?
   

Aslida, auditoriyani tahlil qilish va maqsadlarni belgilash bosqichlari parallel ravishda amalga oshiriladi: aniq maqsadni shakllantirish uchun tinglovchilarning holatini tahlil qilish kerak. Agar oldingi bo'limda savol tug'ilsa: "Biz nimaga murojaat qilmoqchimiz?" (boshqacha qilib aytganda, qaysi g'oyalarni shakllantirish kerak), keyin bu - "Biz buni kimga etkazishga harakat qilamiz?" (ya'ni tinglovchilarning qaysi xususiyatlarini hisobga olishimiz kerak). Buning uchun murabbiy uchun tinglovchilarni tushunish juda muhimdir. Biznesni o'qitish sharoitida bu quyidagi savollarga javob berish kerakligini anglatadi.

• 
  Ular mini ma'ruza mavzusi to'g'risida qay darajada bilimga egalar?
  
• 
  Ushbu mavzu bo'yicha ular qanday fikrda?
  
• 
  Hozirgi kunda bu ularning amaliyoti bilan qay darajada va qanday bog'liq?
  
• 
  Nega endi ular o'ylaydilar va harakat qiladilar?
  
• 
  Tinglovchilar uchun mini ma'ruza mavzusiga nisbatan muhim va qadrli nima?
  
• 
  Tinglovchilar mini ma'ruzadan nimalarni kutmoqdalar? Qanday? Masalan, mojarolarni echishga bag'ishlangan trening doirasida "Qarama-
  

qarshilik va o'zini tutish strategiyasi" mavzusidagi mini-ma'ruzani ishlab chiqishda savollar quyidagicha bo'ladi.
Ishtirokchilar mojaroning ta'rifi va ziddiyatli vaziyatlarni hal qilish strategiyalarini ongli ravishda bilishadimi? Ular mojarolarni qanday bilishadi?
Ishtirokchilar ko'pincha nizoli vaziyatlarga tushib qolishadimi?

• 
  Ular mojaroli vaziyatlarga qanday bog'liq? Ular qanday harakatlar qilmoqdalar? Nima uchun?
  
• 
  Nima uchun ishtirokchilar uchun nizolarni hal etishda samaradorlikni oshirish muhim bo'lishi mumkin? Ular uchun asosiy narsa nima? Kompaniyaning ishlashi? Jamoadagi muhitmi? Ichki uyg'unlikmi? Vaziyatni oldindan aytib bo'ladimi?
  

Umuman olganda mashg'ulotlardan, xususan, ma'ruzalardan nima kutmoqdalar?
Bularning barchasi maqsad sifatida diqqat bilan ko'rib chiqishga arziydi. Agar ma'lumotlar etarli emas deb taxmin qilish uchun jiddiy sabablar bo'lsa, kelajakdagi talabalar orasidan kimgadir qiziqish, xabardorlik, tushunish, tajriba, qarshilik va qarama-qarshilikni bilish uchun suhbatlashish imkoniyatini topish tavsiya etiladi. Dastlab siz suhbat shaklida mini-ma'ruzani rejalashtirishingiz mumkin, asta-sekin, bosqichma-bosqich, mantiqiy tuzilish bo'ylab harakatlaning, ishtirokchilarning fikrlarini bilib oling va tarkibni sozlang.

3.