Psixologiyaliq konfliktologiya uzb

6-ma`ruza 

 

6-Mavzu: Konfliktning oldini olish 

Reja: 

1 .Konfliktning oldini olish usullari va profilaktik faoliyat 

2. Shaxsiy konfliktlar muommasi 

3.Hozirgi zamon menejmenti 

 

Tayanch tushunchalar: 

Konfliktning oldini olish usullari, profilaktik faoliyat, shaxsiy konfliktlar muommasi, hozirgi 

zamon menejmentida konfliktlar muammosi. 

 

6.1.Konfliktning oldini olish usullari va profilaktik faoliyat 

Konfliktning  oldini  olishda  boshqaruvchining  faoliyati  muhim  rol  o`ynaydi,  u  har  doim 

paydo  bo`lgan  konfliktlarning  echimini  izlashga  tushadi.  Albatta  bularning  ko`pchiligi  o`z 

vaqtida  kelishmovchiliklarning  oldini  olishga  qodir.  Aynan  boshqarish  madaniyati  ham  anna 

shunda, ya`ni konfliktlarni oldindan ko`ra bilish, ularni paydo bo`lmasdan oldin yo`q qilish. 

Konfliktlarga munosabat. 

Konfliktlarga  boshqaruvchining  munosabati  birdek  bo`lishi  mumkin  bo`lmasligi  kerak. 

Konfliktsiz  echimini  topib  bo`lmaydigan  masalarga  duch  kelganda  boshqaruvchi  qochib 

qolmasligi kerak. 

Ijtimoiy ta`sirlarning shaxs tomonidan anglanishi.  

Ijtimoiy  normalar,  sanktsiyalar,  rollar  ijtimoiy  mexanizmlar  sifatida  shaxs  xulq-atvorini 

ma`lum ma`noda boshqarib, muvofiqlashtirib turishga yordam beradi. Lekin insonning komilligi, 

uning  ahloq  –  ijtimoiy  normalar  doirasidagi  maqbul  harakati  uning  o`ziga  ham  bog`liqdir. 

Odamning o`z – o`zini anglashi, bilishi va o`z ustida ishlashi avvalo uning diqqati, ongi bevosita 

o`ziga,  o`z  ichki  imkoniyatlari,  qobiliyatlari,  hissiy  kechinmalariga  qaratilishini  taqozo  etadi. 

Ya`ni,  ijtimoiy  xulq  –  shaxs  tomonidan  uni  o`rab  turgan  odamlar,  ularning  xulq  –  atvorlari 

e`tibor berishdan tashqari, o`zining shaxsiy harakatlari va ularning oqibatlarini muntazam tarzda 

tahlil qilib borish orqali, rollarni muvofiqlashtirishni ham taqozo etadi.  

Shaxsning o`zi, o`z xulq – atvori xususiyatlari, jamiyatdagi mavqeini tasavvur qilishidan 

hosil  bo`lgan  obraz  –  “Men”  –  obrazi  deb  atalib,  uning  qanchalik  adekvatligi  va  reallikka 

yaqinligi shaxs barkamolligining mezonlaridan hisoblanadi. 

“Men”  –  obrazining  ijtimoiy  psixologik  ahamiyati  shundaki,  u  shaxs  tarbiyasining  va 

tarbiyalanganligining  muhim  omillaridan  hisoblanadi.  Shu  nuqtai  nazardan  olib  qaralganda, 

tarbiya shaxsning o`zi va o`z sifatlari to`g`risidagi tasavvurlarining shakllanishi jarayonidir, deb 

ta`rif  berish  mumkin.  Demak,  har  bir  inson  o`zini,  o`zligini  qanchalik  aniq  va  to`g`ri  bilsa, 

tasavvur  qilolsa,uning  jamiyat  normalariga  zidharakat  qilish  ehtimoli  ham  shunchalik  kam 

buladi, ya`ni u tarbiyalangan bo`ladi. 

---

 

18