Psixologiyaliq konfliktologiya uzb

 

8-ma`ruza 

 

8-Mavzu: Muzokara konfliktni hal qilishning usuli sifatida 

Reja: 

1.

 

Muzokaraga umumiy tavsifnoma, muzokaraga kirishish strategiyalari 

2.

 

Muzokara dinamikasi, muzokaraga kirishishning asosiy usullari 

3.

 

Muzokara jarayonida vositachilik 

 

Tayanch tushunchalar: 

Muzokaraga  umumiy  tavsifnomasi,  muzokaraga  kirishish  strategiyalari  haqida,  muzokara 

dinamikasi, muzokaraga kirishishning asosiy usullari haqida, muzokara jarayonida vositachilik. 

 

8.1.Muzokaraga umumiy tavsifnoma, muzokaraga kirishish strategiyalari 

Konfliktni hal qilishda muzokaraga kirishish jarayonida asosiy va natijali usullardan biri, bu 

jarayonga  uchinchi  kishining  qatnashishi  hisoblanadi.  Konfliktologiyada  bu  jarayon  mediatsiya 

deb yuritiladi, professional vositachini esa— mediator deb ataydi 

---

 

22 

Vositachilikda ham, boshqa professional faoliyatdagi kabi, mutaxassislar bir birlari bilan 

xama narsalarda kelishib olmaydi. Qaysidir echimini topalmayatgan savollar, vositachining faol 

yoki passiv pozitsiyani konfliktga uchragan tomonlar bilan uchrashgan paytda egallashidan 

tashkil topadi. 

Hozirgi  davrda  konfliktologiyaning  dolzarbligi  va  uning  jamiyatdagi  sodir 

bo`layotgan  barcha  jarayonlarga  aloqadorligi  uning  tatbiqiy  sohalarini  doirasini  ham 

kengaytirdi.  Uning  asosiy  tatbiqiy  -  muzokara  sohalariga  sanoat  sotsial  psixologiyasi, 

boshqaruv  psixologiyasi,  oila  va  nikoh  borasidagi  sotsial  psixologik  ishlar,  siyosat  va 

iqtisodiyotni  takomillashtirish  muammolari,  qonunbuzarlikning  oldini  olish  ehtiyoji  hamda 

ommaviy axborot vositalari borasidagi muzokara vazifalar kiradi. Barcha muzokara sohalarga 

xos umumiy xususiyatlar mavjudki, ularga: 

a)  ularning bevosita jamiyat talab-ehtiyojiga ko`ra tashkil  etilishi; 

b) tatbiqiy  ishlar  “tili"ning  mavjudligi  muammosi,  ya`ni,  professional  til(jargon)  bilan 

tadqiqot natijalarini bayon etishdagi uyg`unlik masalasi; 

v) muzokara  ehtiyojlarga  monand  ilmiy farazlarni ishlab chiqish; 

g)  shartnomalarga  mos  tarzda  buyurtmalarlarni  o`z  muddati  va  bosqichlarda 

bajarish majburiyati; 

d)  samaradorlik  mezonlarining  o`ziga  xosligi,  ya`ni,  bajarilgan  ishga  qarab 

samaradorlikni baholash; 

e)  "nazariyotchi"  bilan  "muzokaraotchi"  rollarining  aniq  farqlanishi  muammolari 

kiradi.