Psixologning kasbiy o‘zini o‘zi anglashning axloqiy jihatlari Rеjа

YU.B.Gippenreyter quyidagi farqlarni sanab o’tadi:

• 1.Ommaviy psixologiya muayyan hayotiy vaziyatga bog`liq ilmiy psixologiya esa inson hayoti va faoliyatining umumiy qonuniyatlari asosida aniqlangan umumiy bilimlar tizimidir.
• 2.Ommaviy bilimlar intutiv harakterga ega ilmiy psixologiya esa, psixologik hodisani aqliy izohlashga intiladi, aniqrog`i voqelikni chuqur tushuntiradi va prognozlaydi.
• 3.Ommaviy bilimlarning muqobil variantlari kam, ilmiy bilimlar esa muayyan tajribaga tayanadi.
• 4.Ommaviy psixologiyada kuzatish, mushohada, hayotiy tajriba asosida bilimlar to’planadi. Ilmiy psixologiyada esa yangi bilimlar tasavvur va ilmiy tafakkur, aniq eksperiment natijasidir.
• 5.Ilmiy psixologiya keng qamrovli, ishonchli va rang-barang faktlarga, ma`lumotlarga asoslanadi. Ilmiy bilimlarning umumiy tavsifnomasi uning tizimliligi, tartibliligi, ilmiyligi.

“Men o’zimni psixolog deb hisoblashim mumkinmi yoki yo’qmi?”

• “Men o’zimni psixolog deb hisoblashim mumkinmi yoki yo’qmi?”

Mutaxassis psixolog va shunchaki qiziquvchi psixologlarni bir-biridan farqlovchi quyidagi tamoyillarni ajratish mumkin:

• Mutaxassis psixolog va shunchaki qiziquvchi psixologlarni bir-biridan farqlovchi quyidagi tamoyillarni ajratish mumkin:
• 1)Mutaxassisning nazariy bilimlari tizimlashtirilgan, umumlashtirilganligi qiziquvchi psixologlarda esa faqatgina umumiy tushuncha bo’ladi. Masalan, u ko’pgina psixologiya kitoblarni o’qisa ham ko’pincha umumiy tushuncha bilan cheklanadi. Afsuski haddan tashqari ko’p bilimlar agar tizimlashtirilmasa ushbu bilimlarning hayotiy muammolarni hal qilishda unchalik ahamiyat yo’q bo’ladi. Hattoki, agar alohida bir muammo yuzasidan turli yechimini taklif etish uchun qator bilim sohalarda ma`lumotlarga ega bo’lishni talab etadi.
• 2) Mutaxassis ilmiy bilim metodlaridan o’z yo’nalishida psixologik muammolarni hal etishda samarali foydalana oladi. Turli metodlar bilan qurollanmagan psixolog keng tizimlashtirilgan bilimlarga ega bo’lsa, ham hayotiy muammolarni hal etishda ojizdir. Bunda “muammo” mavjud lekin uni yechish yo’llari yo’q vaziyat yuzaga keladi.

• Oliy ta`limning vazifasi shaxsni aqlli qilish emas, balki uning aqlini madaniyroq, ilmiyroq, ommaviyroq bo’lishi va hayotiy muammolarni hal qilishning, samarali hal etishning ilmiy metod, usullari bilan qurollantirilishi darkor.
• S.I.Gessen