“пул ва банклар” фани тижорат банкларининг актив операциялари

Tijorat banklari ikkinchi darajali kapitalining tarkibi

• 1. Kreditlardan ko‘rilgan zararlarni qoplashga mo‘ljallangan zaxira ajratmalarining tijorat banki aktivlarining riskka tortilgan summasining 1,25 foizidan oshmaydigan qismi
• 2. Ikki yildan ortiq muddatga chiqarilgan subordinasiyalashgan qarz majburiyatlari
• 3. Qayta baholash zaxirasi
• 4. Joriy yilning sof foyda

Tijorat banklarining depozit operatsiyalari

• Tijorat banklarining depozit operatsiyalari deganda banklarning depozit hisobraqamlariga yuridik va jismoniy shaxslarning pul mablag‘larini jalb qilish tushuniladi.
• Tijorat banklarida depozit hisobraqamlarining quiydagi uch turi mavjud:
• 1. Talab qilib olinadigan depozit hisobraqamlari
• 2. Muddatli depozit hisobraqamlari
• 3. Jamg‘arma depozit hisobraqamlari

Tijorat banklarining depozit operatsiyalari

• Talab qilib olinadigan depozitlar turli mamlakatlarda turlicha nomlanadi:
• AQShda – transaksion depozitlar
• Fransiyada – joriy depozitlar
• Germaniyada – jiro depozitlar.
• Biz Rossiyaniki tarjima qilib olganmiz.
• Rossiyada “depoziti do vostrebovaniya” deyiladi.

Tijorat banklarining depozit operatsiyalari

• Tijorat banklaridagi talab qilib olinadigan depozit hisobraqamlaridagi mablag‘lar hisobidan jismoniy va yuridik shaxslarning to‘lovlari amalga oshirilsa, muddatli va jamg‘arma depozitlari tijorat banklari uchun resurs manbai hisoblanadi.

Tijorat banklarining depozit operatsiyalari

• Banklarning depozit bazasini yetarliligini aniqlashda quyidagi ko‘rsatkichdan keng foydalaniladi:
• DBE = (TQOD:JD) x 100%
• Bu yerda:
• DBE – depozit bazaning yetarliligi
• TQOD - talab qilib olinadigan depozitlar
• JD – jami depozitlar
• Agar ushbu ko‘rsatkich 30 foizdan oshmasa, tijorat bankining depozit bazasi yetarli hisoblanadi.