Q. D. Davranov, B. S. Aliqulov nanobiotexnologiya
Download 7.32 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Sitoplazmatik
Markaziy trubka membrana 92-rasm. Bakteriofagni bakteriya bilan о 'zaro munosabatga kirish sxemasi. 163 6. Viruslar asosida nanokonstruksiyalar va nanotexnologiyalar. Rak kasalligiga qarshi kurashishda viruslardan foydalanish Har bir virus rna’lum yuqumli kasallikni chaqiruvchisi hisoblanadi. Bu virusni xo‘jayin organizmning hujayra sirtidagi spetsifik strukturalami - retseptorlami tanib oiishi bilan bog'liq. Bu spetsifik strukturalar har xil bo‘ladi (93-rasm). 93-rasm. Virusning kasallangan hujayralar retseptorlarini tanib oiishi va unga «hujum» qilishi. V iruslam i mana shunday tanlab ta’sir etishidan faqat kasallangan (rak) h u jay ralam i yo‘qotish uchun foydalansa boMadimi? Mana shu savolga javob izlab, onkolog-olimlar va genetiklar viruslami genetik modifikatsiya qilish ustida ish boshladilar. Maqsad - viruslami irsiyatini o‘zgartirishda ulami «yuqori aniqlikka ega boMgan, o‘zini-o‘zi boshqaradigan qurolga» aylanib qolmaydigan darajadagina o ‘zgartirishdir. G ‘oya modifikatsiya qilingan viruslar, faqat rak hujayralarini yo‘qotadigan, ammo sogMom hujayralarga butunlay tegmaydigan holatda bo‘lishi kerak. Bu maqsadga erishish uchun, ko‘proq adenoviruslardan foydalanilgan. Buning uchun «sun’iy virus» yaratilgan. Bu virusni DNKsiga faqat rak hujayrada ko‘paya oladigan virus DNKsini geni kiritilgan. Rak hujayralarida hosil bo‘ladigan millionlab qiz virusining bo‘lakchalari, birinchi navbatda shu hujayrani o‘zini parchalab tashlaydi va keyin boshqa rak hujayralarini ham 164 kasallantirishga o'tadi. Bu viruslar sog‘lom hujayraga ham kirib olishlari mumkin, ammo unda ко‘pay a olmaydi, hatto zarar ham yetkaza olmaydi. Organni kasal hujayradan holi qilishning (saqlab qolish, Download 7.32 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|