Q. X. Mah kamov, M. Abduvohidov tribotexnikadan amaliy mashgulotlar

S
,
v = с
9 ,807
(2.5)
bu yerda, 
t — m oyning oqib chiqishi vaqti, sek; s - asbobning 
doimiysi.
U ning individual konstruktiv xususiyatlarini hisobga olgan holda 
tajriba yo‘li bilan aniqlanadi va asbobning pasportida beriladi.

---

ISH N I BAJARILISHI
1. K apillar viskozimetr pasporti bilan tanishing va uning doim iy- 
sini aniqlang.
2. V iskozim etm i ishga tayyorlang. Buning uch u n uni aviatsion 
benzin bilan yuvib efir bilan chayqang. Keyin viskozim etm i distil- 
langan suv bilan yuvib, 5—6 soatga xromli aralashm a quyib q o ‘ying. 
Keyin yana distillngan suv bilan yuvib kuriting. (B ularni ish o 'tk a- 
ziladigan kundan bir kun oldin laborant bajaradi.). V iskozim etm i tez- 
roq tayyorlash uchun uni rektifikat spirt yoki aseton bilan yuvish 
m umkin.
3. Tajriba o ‘tkaziladigan idishga suv quyib elektroplitka ustiga 
q o‘ying. T erm om etr yordam ida suvning haroratini o ‘lchang.
4. Viskozim etrning yon quvurchasi 3 ga rezina shlang kiydiring. 
Keyin tirsak 2 og'zini barm oq bilan berkitib, viskozim etm i to ‘nka- 
ring, tirsak 
1
ni m oy quyilgan idishga soling va rezina shlangdan 
biron yo ‘l bilan havoni suring. Buning uchun suv oqim i nasosi yoki 
har qanday boshqa so‘ruvchi vosita ishlatilishi m um kin. Bunda 
moyda pufakchalar paydo b o ‘lishiga yo‘l q o ‘yilmaslik kerak. So‘ri- 
layotgan m oy viskozimetrdagi M -2 belgidan o ‘tganda asbobni idish- 
dan chiqarib oling va tez norm al tik holatga keltiring. M oy ortiqcha 
olingan b o ‘Isa, tirsak 
1
dan chiqarib tashlang.
5. V iskozim etm i suvli idish-term ostatga joylang va unda 15min. 
t nt ib turing. Bunda suvning harorati stabil b o ‘lishini kuzatib turing.
6
. Tirsak 1 ga kengaygan joy В ning u chdan birigacha baland- 
likka m oyni so'ring.
7. Tirsak Ini havoga ochib moyning yuzasi m eniskning M l 
bclgisidan М
2
belgigacha tushish vaqtini sekundom er bilan o ic h a n g . 
O 'lchashni 3 m arta qaytaring va o 'rta c h a natijani aniqlang.
8
. Form ula 2 yordam ida m oyning qovushqoqligini hisoblang.
(). Olingan natijalarni 2.10-jadvalga yozing.
10. 
Tajribani m oyning harorati 25, 50, 75, 80, 100°C b o ‘lganda 
t|i«ytaring va natijalarni 
2
.
1 0
-jadvalga yozing.
II 
Moy qovushqoqligining haroratga bog‘liqligini k o ‘rsatuvchi 
Ktiilik chizing.

---

2