Qabul qildi: Javmirov Jahongir Mavzu: Buyuk Britaniyaning Erondagi amaldorlari

Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti ShMT sirtqi 4 bosqich Fors-ingliz guruh talabasi MamatmOʻminov Salohiddinning Oʻrganilayotgan mamlakat tarixi fanidan mustaqil ishi.

Qabul qildi: Javmirov Jahongir

Mavzu: Buyuk Britaniyaning Erondagi amaldorlari.

Reja:

German Norman – Buyuk Britaniyaning Tehrondagi elchisi

• Norman Kerzon.
• Komissar ser Persi Koks – shafqatsiz ma’mur

Buyuk Britaniyaning Mesopotamiyadagi bosh komissari ser Persi Koks va Angliyaning Tehrondagi elchisi German Norman tomonidan Londonga yuborilgan xatida Angliyaning Erondagi yangi siyosati va uning variantlari kelib chiqilgan vaziyatdan tatbiq etilishi rejalanib yuborildi. Koks tomonidan 1920-yilning 29-yanvarida yuborilgan telegrammasida asosiy maqsad va yo’nalishlar, Angliyaning Erondagi yangi siyosatini o’tkazish uchun asos bo’ldi.

Buyuk Britaniyaning Mesopotamiyadagi bosh komissari ser Persi Koks va Angliyaning Tehrondagi elchisi German Norman tomonidan Londonga yuborilgan xatida Angliyaning Erondagi yangi siyosati va uning variantlari kelib chiqilgan vaziyatdan tatbiq etilishi rejalanib yuborildi. Koks tomonidan 1920-yilning 29-yanvarida yuborilgan telegrammasida asosiy maqsad va yo’nalishlar, Angliyaning Erondagi yangi siyosatini o’tkazish uchun asos bo’ldi.

• Telegrammaning boshida Koks, Angliya jamoatchiligining fikrini inobatga olib, Buyuk Britaniya hukumatining metropoliyasi, balkim angliya harbiy qismlarining Erondan chiqib ketishi haqida qaror qabul qilish mumkinligini bildirib, shunday davom etadi: “Pozitiv siyosatning yo’li topilmaguncha va bizning bir necha o’z yillar tomonidan avlodlarimiz o’rnatgan iqtisodiy o’rnashuvimiz va o’z iqtisodiy talablarimizni qondirishimizning buzilishiga olib keladi”. Bu esa o’z o’rinda Afg’oniston va Islom Iroq davlatida siyosiy aks sadosini topadi.

1919-yilning kuzida Tehronga britan harbiy missiyasi vakillari kelishgan, ular asosiy vazifalaridan biri- Eron qurolli kuchlarining qayta tashkillashtirilishini o’tkazish edi. Missiyaning rahbari general U.Dikson Eron harbiy armiyasidan rus kazak diviziyasining batamom yo’qotilishiga harakat qildi. 1920-yilning kuzida general E.Ayronsayd Eronga britan okkupatsion armiyasining shimoliy Eron gruppasining bosh qo’mondoni qilib yuborildi (“Norper fors”). Angliya hukumati rus ofitserlariga qarshi anchagina harakatni boshladi. Angliya hukumati tomonidan yuborilgan vakil, Shahonshohbankga rus armiyasining generali Staroselskiyni antibritan harakatlarda ayblab, uni chetlamaguncha Eron hukumatiga pul ajratmaslikni buyuradi.