Qadaǵalawdıń maqseti wazıypaları hám oǵan qoyılǵan talaplar

Qadaǵalawdıń maqseti wazıypaları hám oǵan qoyılǵan talaplar.

Joba :
1. Baqlaw mámleket qadaǵalawı, xalıq tálimi bólimleri tárepinen basshılıqtıń eń zárúrli forması bolıp tabıladı.

2. Xalıq tálimi bólimleri tárepinen mektepge shekem tárbiya mákemeleri jumısın qılıwda Ámir Temur o'gitlari tiykarında islerdi shólkemlestiriwdiń áhmiyeti, Baqlawdıń metodologik hasası, Ózbekstan Respublikası Konstitusiyası (1992 y).
3. Baqlawdıń wazıypaları : Mektepge shekem tárbiya mákemeler ústinen basshılıq qılıwdıń jaqsı formaların anıqlaw hám jazıw. Qadaǵalaw ótkeriwdiń basqıshların tekseriw rejesin to'zish.
4. Basqarıwshıaning tárbiyalıq jumıslarǵa basshılıq etiwin baqlaw.
5. Basqarıwshınıń shólkemlestirilgen-pedagogikalıq hám basqarıw -xojalıq jumıslarına basshılıq qılıwdı tekseriw.

Tayansh túsinikler: Pedagogikalıq bilimler - bala tárbiyasına tiyisli bilimler.

Qadaǵalawshı - qadaǵalawshı -usılshı.
Operativ — arnawlı bir wazıypalardı tez hám izbe-iz ámelge asırılıwı.
Ob'ektiv — qalıs, qalıs.
Ata-analar komiteti — mektepge shekem tálim shólkeminde jámiyetshilik tiykarında tashkil etiletuǵın gruppa.

Baqlaw - mámleket qadaǵalawınıń, Mektepge shekem tálim bulimlari tárepinen radbarlikning eń zárúrli forması

Baqlaw degende — mámleket qadaǵalawı, Mektepge shekem tálimbulimlari tárepinen mektepge shekem tárbiya mákemeleri hám basshıları iskerligin teyupirish formaları túsiniledi.
Bul, áwele, colara tiyisli ámeldegi nızam hújjetleri, atap aytqanda, «Tálim totısida»gi Nızam tiykarların, Kadrlar tayarlaw milliy programmasınıń, «Mektepge shekem tálim tuwrısında»gi Qaǵıyda, «Mektepge shekem tálim konsepsiyasi», «Mektepge shekem tálim programması», «Dáslepki qádem» oqıw programmasınıń orınlanıwın, xalqta'limi keńseleri tárepinen mektepge shekem tálim mákemeleri iskerligin, sonıń menen birge mektepge shekem tálim-tárbiya máseleleri menen baylanıslı bolǵan arza hám shaǵımlardı tekseriwdi ańlatadı.
Bunnan tısqarı, qadaǵalaw — hár bir mektepge shekem tálim shólkemi iskerligindegi ámeldegi kemshilik hám kemshiliklerdi óz waqtında jónge salıw etiw, tálim-tárbiya, pedagoglar hám tárbiyashiler jumıs natiyjeliligin asırıwǵa xızmet etetuǵın mu? ol 1 m qural bolıp tabıladı.
Baqlawdıń metodologik tiykarın Ózbekstan Respublikasınıń Konstitusiyası, ámeldegi nızamshılıq hújjetlerinde, «Mektepge shekem tálim konsepsiya»sida belgilep berilgen princip hám kriteryalar tashkil etedi.
Ózbekstan Respublikası mámleket hákimiyatining sisteması — onıń nızam chikaruvchi, atqarıw etiwshi hám qadaǵalaw etiwshi principlerıge tiykarlanadı. Mámleket óz iskerligin insan hám jámiyet párawanlıǵın gózlep, ijtimoy ótew-
zaqım hám nızamlılıq principlerı tiykarında ámelge asıradı.
Ózbekstan Respublikası Konstituciyasiniń 42 statyasında «Mámleket jámiettiiń materiallıq, ilimiy hám texnikalıq rawajlanıwına gamxurlik etedi», degen qaǵıyda bekkemlab kzshilgan. Mámleket basqa soxhalarda bolǵanı sıyaqlı xalıq tálimi bulimlarida qadaǵalaw jumısların ámelge asırıwda da urın tutadı.
Baqlawda nızam ústinligi principi muxdmahamiyat kásip etedi. Ol ámeldegi barlıq honunlar hám normativ-) (ukzch Mektepge shekem tálim shólkeminde cojeara tiyisli nızam -qaǵıydalardıń tuwrı orınlanıwın qadaǵalaw qılıw basqarıwshıa waqıtta qadaǵalawshı -usılshı moynına júkletiledi.
Qadaǵalawdıń maqseti, wazıypaları hám oǵan qoyılatuǵın talaplar.
Qadaǵalawdıń tiykarǵı maqseti - Ózbekstan Respublikasınıń «Tálim tuwrısında»gi Nızam, Kadrlar tayarlaw milliy programması hám de colara doyr basqa normativ hújjetlerge tayanǵan xholda mektepge shekem tálim sisteması iskerligin jetilistiriw, zamanagóy pán tabısiari tiykarında tálim-tárbiya jumısların rawajlandırıwdan ibarat esaplanadi.
Qadaǵalawdıń tiykarǵı wazıypalarına tómendegiler kiredi:
— mektepge shekem tálim mákemelerin basqarıwdıń eń nátiyjeli formaların anıqlaw hám ámeliyatta qollanıw etiw;
— mektepge shekem tálim sistemasın basqarıw dárejesin kóteriw;
— mektepge shekem tálim programmaları, tárbiyalaniwshilerdi hár tárepleme rawajlandırıw dárejesin baqlaw ;
— mektepge shekem tálim mákemeleri jumısın qadaǵalaw qidish processinde anıqangan kemshiliklerdi saplastırıw ilajtadbirlarini islep chiq1 sh hám ámeliyatqa engiziw;
— shólkem iskerligindegi ilgor tájiriybe hám unamlı tabıs1 arni úyreniw, ulıwmalastırıw, ǵalabalastırıw, ragbatlantirish;
— baslıqtıń xızmetkerler menen islew mamanlıǵın ústirishda qadaǵalaw jumısların tashkil etiw;
— mektepge shekem tálim shólkemi xızmetkerlerine tálim- tárbiya jumısların jáne de rawajlandırıwda stilistik járdem kórsetiw.
Qadaǵalaw (tekseriw) dıń natiyjeliligine erisiwdiń mushm faktorlarına tómendegilerdi kirgiziw múmkin;
a) qadaǵalawdıń rejeli ámelge asırılıwı hám sistemalılıǵı ;
b) jumıslar a? dvolining hár tárepleme hám ilimiy-pedagogikalıq tárepten chuko'r taxutil qitinishi;
v) jumıslarǵa qalıs baha beriliwi hám juwmaqlardıń tiykarlanǵanı ;
g) tekseriwdi óz waqtında baslaw hám tamamlaw ;
d) usınıslardıń orınlanıwın qadaǵalaw qipish;
e) qadaǵalawdı ámeliy járdem beriw menen kushib aparıw ;
yamasa ) hár bir máselege alohuida jantasıw ;
j) qadaǵalawda talap etiwshilik menen pedagogikalıq mádeniyattı qopib alıp barıw.
Qadaǵalaw jumısların sistemalı tashkil etiw ushın mektepge shekem tálim mákemeleri ushın qadaǵalawshı -usılshı tárepinen 5 jılǵa muljallangan keleshek joba to'zilib, ol qala yamasa rayon xalıq tálimi basqarıwshıı tárepinen tastıyıqanadi. Rejede tekseriw múddeti anıq kórsetiledi.
Qadaǵalaw jumısların tashkil etıwde kupincha qánigelestirilgen, arnawlı hám kórkem oneroriya tipidagi mektepge shekem tálim mákemeleri iskerligin tekseriwge bólek itibar beriledi, qadaǵalawdıń maqseti de shólkemdiń túrine 1 harab belgilenedi.
Baqlaw múddeti shólkem degi gruppautarning sanına hám tekseriw túrine qaray 10 kúnden aspawı keraq
SHahar, rayon bulimlarini baqlaw 5 jılda bir ret ámelge asıriladı. Bunday jumıslarǵa tájiriybeli, óz jumısınıń ustası bolǵan mektepge shekem tálim shólkemi xızmetkerlerinen ibarat gruppa to'zilib, onıń quramına basqarıwshıalar, usılshılar, tárbiyashiler, Miyirbiykeler, stilistik kabinet xızmetkerleri, ilmiy tájriybe asırıw institutı qánigeleri, jámiyetshilik wákilleri kiritiliwi múmkin. Qadaǵalaw guru? hi quramı, tekseriw jobası hám mudsati tiyisli Mektepge shekem tálimbulimlari tárepinen tasdi1 dtanadi.
Qadaǵalaw qılıwdıń tiykarǵı wazıypaları
 maktabgacha talim mákemelerin basqarıwdıń nátiyjeli formaların aniklash hám ámeliyatqa tatbik etiw;
 maktabgacha tálimdi voshqirishni jetilistiriw;
 maktabgacha talim programması talapların ámelge asırıw tiykarında mektepge shekem tálim jas daǵı balalardı gereń tárepleme rawajlandırıwdı mámleket qadaǵalawınan utkazish;
 maktabgacha tálim mákemeleri jumısın belgilengen tártipte tekserip barıw ;
 muassasa jumısındaǵı kemshiliklerdi jónge salıw etiw ilajların islep shıǵıw hám oǵan ámeliy járdem beriw;
 ishdagi unamlı táreplerdi «rganish, ulıwmalastırıw, ǵalabalastırıw xoshametlew;
 raxvarning xızmetkerler menen islew ilmiy tájriybelerin »stirishda qadaǵalaw jumısların shólkemlestiriw;
 maktabgacha tálim xızmetkerlerine tálim-tárbiya jumısın jáne de rawajlandırıwda metodikalıq járdem kórsetiw.
Baqlaw natiyjeliligine erisiwdiń áhmiyetli talapları :
a) tekseriwdiń rejeli bolıwı hám sistemalılıǵı ;
B) jumıs jaǵdayın hartomonlama hám ilimiy pedagogikalıq tárepten chuko'r analiz qılıw ;
v) jumıslarǵa baha beriwde qalıslıq hám juwmaqlardıń tıyanaqlı ekeni;
G) tekseriwdi waqıtında baslaw hám tamamlaw ;
D ) usınıslarııń orınlanıwın baqlaw ;
E) qadaǵalawdı járdem beriw menen k? shib alıp barıw ;
YO) hár bir máselege bólek jantasıw ;
J) talap etiwshilik menen pedagogikalıq mádeniyattı qosıp aparıw

Qadaǵalaw qılıw (tekseriw) ga tayarlıq jáne onıń basqıshları

Qadaǵalawshı -usılshı qadaǵalaw qipish (tekseriw) ga tayarlıq processinde tómendegilerdi itibarǵa alıwı kerek:
1. Mektepge shekem tálim mákemelerin tekseriw ushın yukrri mekeme tárepinen jazba xat alınadı.
2. Tekseriwden aldın tiyisli sorawlar to'zilib, sol arqalı shólkem iskerligi tekseriledi.
3. Tekseriliwi kerek bolǵan shólkem xaqisa Mektepge shekem tálimbulimidan maǵlıwmat alınadı ; qadaǵalawshı -usılshıǵa mektepge shekem tálim shólkemi haqqında dáslepki maǵlıwmatlar berilip, ol shólkemdiń xalıq tálimi ti-
zimida tutqan urni hám de pútkil iskerligin sáwlelendiriwshi hújjetler menen tanıstırıladı ;
4. Tekseriw jobası to'zilib, onıń múddeti, tekseriw KIM tárepinen ámelge asırılıp atırǵanı kórsetiledi.
Qadaǵalaw qitishga tayarlıq processinde qadaǵalawshı - usılshı mámleketimizdiń colara tiyisli nızamlı -normativ jatlarini taǵı bir bar názerden keshirip shıǵıwı zárúr.
Demaq qadaǵalaw qitishni tashkil etiw, oǵan tayarlıq tekseriwchilardan óz ústinde islewdi, goyaviy-siyasiy hám ilimiy etuklikni, shólkemlestirilgen, pedagogikalıq usıllardı, stilistik islenbelerdi mo>shrlik menen qóllawdı talap etedi.
Qadaǵalaw qshishni nátiyjeli shólkemlestiriwde onıń basqıshların tuwrı belgilew mushm áhmiyetke iye boladı. Olar tómendegiler;
a) tekseriw rejesin to'zish hám tastıyıqatish;
b) tekseriwdiń maqseti hám wazıypaları tuwrısında basqarıwshıani ogoutantirish;
v) junıs baǵdarın ańlatiwshı hújjetlerdi ósindi (esabatlar, aktlar hám xokazo);
d) shólkem xızmetkerleri menen suxbatlashish;
e) mektepge shekem tálimdi basqarıw jumısın úyreniw, onıń xolatini taxpil qılıw ;
yamasa ) mektepge shekem tálim mákemeleri iskerliginiń ayırım táreplerin tekseriw;
j) mektepge shekem tálimdi tashkil etiw hám onı rawajlandırıwda kulga kiritilgen unamlı nátiyjeler, olardı ámeliyatqa qollanıw etiw jolların belgilew, usınısnamalar islep shıǵıw ;
z) anıqangan kemshiliklerdi analiz qılıw, olardı jónge salıw etiw ushın zárúr kórsetpeler hám ámeliy járdem beriw; tekseriw nátiyjelerin jámáát aǵzalarınıń qatnasıwında muxokama qılıw ;
i) tekseriw juwmaqları boyınsha málimleme yamasa akt to'zish;
k) orınlanǵan jumıslar boyınsha basqarma, budim basshısı aldında esabat beriw.
Qadaǵalaw qılıw (tekseriw) dıń usıl hám usılları
Qadaǵalawdıń tiykarǵı usıl hám usıllarına tómendegilerdi kirgiziw múmkin:.
— balalardıń shólkem degi mashgulotlarini, kún rejiminiń túrli processlerin baqlaw hám analiz qılıw ;
- pedagogikalıq hám finanslıq -xhalik jumıslarına tiyisli hújjetlerdi úyreniw hám taxpil qılıw ;
— balalar jumısların taxdil qılıw ;
- basqarıwshıa, tárbiyashiler, ata-analar hám balalar menen (olardıń bilimi, sanasın, sóylewiniń rawajlanıwın anıqiash maqsetinde) suxbatlashish;
- «Pedagogikalıq keńes», «Islep shıǵarıw jıynalıslari»de, ata-analar keńeslerinde qatnasıw etiw;
— jámiyetlik shólkemleri wákilleri menen suxbatlashish.
Tekseriw processinde qnday usıl hám usıllardı qóllaw —nazorat qılıw túrine, arnawlı bir gruppada tárbiyalıq jara-yonning qaysı jshati yamasa shólkem finanslıq -xhalik jumıslarınıń qaysı tárepleri tekseriliwi, qadaǵalawshı -usılshınıń kásiplik maxorati hám ámeliy tájiriybesine bolmısiir.
Tekseriw processinde túrli usıllardıń qollanıwı mektepge shekem tálim shólkemi jumısın hár tárepleme úyreniwde oǵada áhmiyetli bolıp tabıladı.
Baqlaw usılı bul — pedagogikalıq processdagi tabıs hám kemshiliklerdi, ishdagi qıyınshılıqlardı saplastırıw hám tálim-tárbiya jumısları natiyjeliligin asırıwǵa xızmet etedi.
Sonıń menen birge baqlaw usılı - shólkem degi pedagogikalıq processga, stilistik hám finanslıq -x}kalik iskerliginiń xolatiga tuwrı baha beriw hám zárúr juwmaqlar shıǵarıwǵa múmkinshilik jaratadı.
Jalpı tekseriw usılı arqalı shólkemdiń kún dawamındaǵı iskerliginiń barlıq tárepleri: shólkemlestirilgen-basqarıw, finanslıq -xo'jaliq tálim-tárbiya jumıslarınıń mazmunı, baǵdarları, nátiyjesi hám nátiyjeleri gúzetiledi.
Arnawlı bir tema boyınsha qadaǵalaw qipishda bolsa 1 sózatish usılı tańlap alınǵan tema jáne onıń xarakterine baylanıslı boladı. Eger tálim-tárbiya jumısları gúzetilayotgan bulsa, tekseriwshi mashgulotlarni izbe-iz analiz qipadi, olardı shólkemlestiriw mazmunı, dúzilisi hám stilistikaına aloxdda áhmiyet beredi.
Oyın procesin gúzetayotganda gúzetuvchi tiykarǵı itibardı oyın túrine, o'tnash ushın jaratılǵan shárt-sharayat, balalardıń óz-ara munasábetleri hám tárbiyashiniń bul processni qaysı dárejede basqarayotganiga qaratadı.
Geyde pedagogikalıq islerdi gúzetayotgan qadaǵalawshı onıń mazmun-moxiyati haqqında anıq, yaqiol oyda sawlelendiriw payda etpesligi múmkin. Bunday qallarda, ádetde, kushimcha yamasa qayta tekseriw ugkaziladi.
Shólkemlestirilgen-pedagogikalıq iskerlikti baqlawda ;
— basqarıwshıaning bul jumıstı t5 hi tashkil etkeni, onıń shólkemlestirilgen-basqarıw, tárbiyalıq hám finanslıq -xojalıq jumısların nátiyjeli alıp baratırǵanı, jámáát aǵzaları, tárbiyashi hám basqa xızmetkerler menen munasábeti, sonıńdeq ata-analar menen óz-ara munasábetlerin qanday jolǵa kúygenine itibar qaratıw maqsetke muwapıqiir.
Bunnan tısqarı, baqlawda shólkemde kún tártibi qaǵıydalarına qaysı dárejede ámel atırǵanı, balalardıń bilim dárejesi, olardıń etika -odobi, tárbiyashiningbilimi, ilmiy tájriybesi, tájiriybesi shmda tálim-tárbiya usıl hám usılların qaysı dárejede iyelegeni sıyaqlı máseleler da itibardan shette qalmawı keraq
Keńes quramına qáwenderlik etiwshi mákemelerdiń xızmetkerleri, ata-analar, urta mektep, mektepge shekem tálim, medicinalıq járdem, máhelle kzhitasi wákilleri kiritiledi.
Mektepge shekem tálim basqarıwshıasi tiyisli rayon Mektepge shekem tálim bulimi tárepinen tayınlanadı
Mektepge shekem tálim mákemeleri iskerligi tiykarlanıp mámleket byudjeti mablaglari esabınan finanslashtiriladi.
Xalıq tálimi ministrligi, wálayat basqarmaları, qala hám rayon bulimlari - mektep, mektepge shekem tálim hám mektepden tısqarı, mektep-internatlar, akademikalıq licey hám kolledjlerge basshılıq etiwshi joqarı organlar esaplanadı.
Mektepge shekem bilimlendiriw Ministirligi, wálayat basqarmaları, shaHár hám rayon bulimlari tómendegi jónelisler boyınsha iskerlik júrgizedi:
— mektepge shekem tálim;
— ulıwma urta tálim;
— mektepden tısqarı jumıslar ;
— ilmiy tájriybe asırıw.
Mektepge shekem tálimi ministrligi sistemasındaǵı shólkem hám mákemelerge ulıwma basshılıq ministr tárepinen ámelge asıriladı. Hár bir jónelis bhshicha basshılıq ministr urınbosarlari, basqarma hám bulim basshıari tárepinen ámelge asıriladı. Mektepge shekem bilimlendiriw Ministirliginiń mektepge shekem tálim bas basqarması moynına mámleketimizde mektepge shekem tálim sistemasın rawajlandırıw, mákemeler iskerligine basshılıq qılıw hám onı qadaǵalaw etiw wazıypası júkletilgen.
ministrliktiń tiykarǵı wazıypaları tómendegiler esaplanadı :
— ulıwma insanıylıq qádiriyatlar, tariyxıy tájiriybe, xalkningkup ásirlik ilimiy hám materiallıq dástúrlerineni, jámiettiiń kelesi rawajlanıwın esapqa alǵan túrde, respublikanıń intellektuallıq hám ilimiy múmkinshiligin rawajlanti­
rish, óziniń jámiyet, shańaraq hám mámleket aldındaǵı juwapkerligin tusinip jetetuǵın, hár tárepleme etuq erkin shaxstı qáliplestiriw maqsetinde tálim salasında mámleket siyasatın ámelge asırıw ;
— tálim strategiyasın islep shıǵıw, onıń rawajlanıw perspektivasın belgilew hám joybarlaw, tálim sistemasınıń xalıq xojalıǵı basqa tarawları menen óz-ara munasábeti rejimin jetilistiriw;
— tálim mazmunın úzliksiz jańalap turıw hám de tálimdiń jaxon ulgilerine, xalıqtıń milliy, jas hám basqa gruppapari mútájliklerine juwap beretuǵın jańa mazmunı islep shıǵilıwın támiyinlew;
— kásip tálimi alıw hám jańa sociallıq-ekonomikalıqsharoitlardagi iskerlikke tayarlanıw ushın jaslardıń ulıwma urta hám bazalıq tálimi konsepsiyasın qáliplestiriw hám ruyobga shıǵarıw ;
— balalar hám usmirlarni social -xukuqiy tárepten ximoya qılıw, ilajları kompleksin islep shıǵıw hám ámelge asırıw ;
- Ózbekstan Respublikası xukumatining tálim, ilimiy-pedagog xızmetkerler tayarlaw hám olardan paydalanıwdı jetilistiriw, tálim tarawı jumısshısınıń jámiyettegi social mártebein qarmaqtı ámelge asırıw soxhasidagi kadrlar siyasatın ruyobga shıǵarıw ;
- >hv-tárbiya procesi sapasına davyaat ba> (osini beriw, mámleket ıqtıyarında bolǵan hám mámleketke qirashli bolmaǵan tálim mákemelerinde jumısshılar hám qánigeler tayarlaw ;
- tálimdiń materiallıq negizin rawajlandırıw hám texnika menen qiyta ji? hozlash ilajların islep shıǵıw hám ámelge asırıw, zamanagóy tálimdi ámelge asırıw ushın zárúr bolǵan túrli buyımlar islep chiqa-
rish hám xızmetler kórsetiw baǵdarların belgilew;
- tálim máselelerinde xalıq aralıq, mámleketlikleraro dárejelerde Ózbekstan Respublikası máplerin belgilengen tártipte ańlatıw ;
- tálim mákemelerinde, olardıń mekemelik baǵınıwınan qat'i názer, oqıw -tárbiyalıq hám stilistik islerdi muwapıqlastırıw, ministrlikler, mámleket qhitalari hám keńseler menen birgeliqia tálim sapasın asırıw, balalar hám jaslar tárbiyası boyınsha ilajlardı islep shıǵıw.
Mektepge shekem tálim basqarması, onıń wazıypası, jumıs mazmunı
Mektepge shekem tálim basqarmasınıń wazıypaları kuyi-dagilardan ibarat ;
- mektepge shekem tálim mákemeleri iskerliginiń tiykarǵı baǵdarlarına ra;hbarlik qılıw ;
- mektepge shekem tárbiya mákemelerinde tálim-tárbiya hám shólkemlestirilgen-pedagogikalıq jumıslarǵa raxhbarlik qılıw ;
- «Tálim tuwrısında»gi Nızam, Kadrlar tayarlaw milliy programması hám mektepge shekem tálim koncepciyasında hám colara tiyisli basqa nızam hújjetlerinde názerde tutılǵan wazıypalardıń orınlanıwı ústinen qadaǵalaw qılıw ;
- axholi urtasida pedagogikalıq bilimlerdi targib etiwva ǵalabalastırıw jumısların muwapıqashtirish;
- «Dáslepki qádem» oqıw programmasın jetilistiriw jumıslarına ra\barlik 1 hlish;
- mektepge shekem tálim mákemeleri hám shańaraqta balalarǵa tálim-tárbiya beriwdiń óz-ara uygunligini támiyinlew;
- pedagogika páni hám ámeliyatı tabısari tiykarında mektepge shekem tálim mákemelerinde tálim-tárbiya programmaların rawajlanıwlashtirib barıw ;
- mektepge shekem tálim mákemelerine stilistik basshılıqtı ámelge asırıw ;
— buysunishidan qat'i názer, mektepge shekem tálim mákemeleri iskerligi ústinen qadaǵalaw qılıw ;
— mektepge shekem tálim mákemeleri ushın kadrlar tayarlaw hám mamanlıǵın asırıw jumıslarına basshılıq qılıw ;
- shet el mámleketlerdiń mektepge shekem tárbiya mákemeleri iskerligin basqaratuǵın keńseler menen sheriklikti jolǵa kúyiw.
Ózbekstan Respublikası Mektepge shekem bilimlendiriw Ministirligi mektepge shekem tálim basqarması oǵan tapsırılǵan iskerlik baǵdarı br i cha ministrliktiń basqa basqarma hám bulimlari, wálayat, qala, rayon mektepge shekem tálim basqarmaları (bulimlari), Ekonomika, Sogliqii saqlaw ministrlikleri. Pedagogika pánleri akademiyası, sonıń menen birgeqaramogida mektepge shekem tálim mákemeleri bolǵan tarmaǵıarning tiyisli bulinmalari menen ámeliy sherikligi jolǵa etken.
Mektepge shekem tálim boshharmasining jumıs mazmunı tómendegilerden ibarat :
— tálim-tárbiya hám shólkemlestirilgen-pedagogikalıq jumıslarǵa basshılıq qılıw ;
— social mektepge shekem tálim mákemelerin rawajlandırıwdıń tiykarǵı yhshalishlarini anihlash;
— wálayat, qala, rayon xalıq tálimi bulimlari, mektepge shekem tálim basqarmaları (bulimlari) tárepinen normativ, instruktiv, metodikalıq -programmalıq hújjetlerdiń orınlanıwın qadaǵalaw qipish;
— ishki mexnat tártibi tuhgrisida qaǵıyda, jol-yuriq hám qaǵıydalardı islep shıǵıw (kásiplik awqamları menen Sherikliqia);
— mákemeler tarmogi taraqsiyotining perspektivası, yilliq xalıq xojalıǵı hám mámleket jobaların to'zishda, kapital ko'rilish, kadrlar tayarlaw, pedagogikalıq maxoratni asırıw jáne onı qadaǵalaw qipishda qatnasıw etiw, úlgili ımaratlar joybarın islep shıǵıw, mákemelerdiń úskeneler hám oqıw -kY5 gazma qóllanbalarına bolǵan talabın anıqiash;
— balalar ómiri hám sogligini saqlaw bzhicha ilajlar islep shıǵıw, onıń orınlanıwın baqlaw ;
— qánigelestirilgen mektepge shekem tálim mákemeleriniń jumısın tashkil etiw;
— mektepge shekem tálim jasındaǵı balalardı tárbiyalaw boyınsha tugshangan ilgor shet el tájiriybelerdi úyreniw hám ámeliyatqa ámeldegi etiw;
— mexdatkashlarning arzaları, xat hám shaǵımların kórip shıǵıw hám tiyisli qararlar qibul qipish hám xokazolar.
wálayat, qala basqarmaları tikkeley Xalıq tálimi ministrligine buysunadi. wálayat, qala, rayon xalıq tálimi bulimlarida mektepge shekem tálim sektorı ámeldegi bulib, ol usı aymaqta jaylasqan mákemeler iskerligin basqaradi, olardıń jumısın qadaǵalaw qipadi, pedagog xızmetkerler mamanlıǵın asırıw ilajları da olar moynında bolıp tabıladı. Rayon Mektepge shekem tálimbulimi sol vdudda jaylasqan barlıq mektepge shekem tálim mákemeleri, olar qaysı mekeme hám shólkemlerge buysunishidan qit'i názer, qadaǵalaw etedi.
Mektepge shekem tálim shólkemi qadaǵalawshı -usılchisining wazıypaları, huqıqları hám oǵan qoyılǵan talaplar
Mektepge shekem tálim mákemeleri jumisına tikkeley basshılıq qiglish xalıq tálimi bulimi mektepge shekem tálim qadaǵalawshı -usılshı moynına júkletiledi.
Qadaǵalawshı -usılshı - mektepge shekem tálim mákemelerine tiyisli nızam -qaǵıydalardıń orınlanıwın qadaǵalaw qshuvchi shaxs bolıp tabıladı.
Qadaǵalawshı -usılshınıń jumısı quramalı hám k h qırlı bolıp tabıladı. Sonıń menen birge ol mámleketimizde xalıq tálimi tarawına tiyisli shıǵarılǵan nızamlar, Kadrlar tayarlaw milliy programması hám instruktiv, programmalıq, stilistik hújjetlerge ámel etedi.
Qadaǵalawshı -usılshınıń tiykarǵı wazıypaları tómendegilerden ibarat :
— túrli tildegi, mekemelik buysunishidan qat'i názer, barlıq mektepge shekem tálim mákemelerinde «Dáslepki qádem» oqıw programmasınıń orınlanıwın gúzetedi, tekseredi;
— mektepge shekem tálim shólkemi jumısın hár tárepleme qadaǵalaw etedi;
— ámeldegi nızamlar sheńberinde jol-yuriq, buyrıq, usınıs, kórsetpeler beredi;
— gayriqonuniy jumıslarǵa shek quyadi hám bul haqqında Mektepge shekem tálim bulimiga informaciya taqiim etedi;
— mektepge shekem tálim shólkemi iskerligin jetilistiriw boyınsha usınıs -usınıs, oy-órisler beredi;
— Mektepge shekem tálim bóliminde basqarıwshıa, usılshı hám tárbiyashiler ushın ilimiy-stilistik keńesler tashkil etedi;
— mektepge shekem tálim shólkemi xızmetkerlerin attestatsiyadan >tkazadi;
— xızmetkerlerdi ragbatlantirish hám jazalaw, isten bushatish máseleleri boyınsha usınıslar beredi.