Qadimgi san’at asarlarida bezak

Mustaqillik va davlat suvereniteti yangi ijtimoiy tuzilish, millatning dunyoqarashi, madaniyati va san’atining muhim islohotchi omillariga aylandi. Milliy va umuminsoniy qadriyatlar sivilizatsiyasi yangi madaniy siyosatning asosiy qiymatlari sifatida e’lon qilindi. Ushbu ikki komponent O’zbekiston san’ati sohasidagi zamonaviy estetik tadqiqotlar uchun o’ziga xos xususiyatga ega bo’ldi.
Mustaqillik yillarida O’zbekistonda milliy identifikatsiyani rivojlantirish, tarix va adabiyotni o’rganish, ko’p asrlik madaniy an’analar va urf-odatlar, din, milliy san’at va madaniyatning turli sohalari rivojlanmoqda. O’zbekiston Badiiy akademiyasining tashkil etilishi, mamlakat bo’ylab keng tarqalgan ta’lim muassasalari tarmog’i bo’lgan Rassomlar ijodiy uyushmasi faoliyati hunarmandchilikning professional maktabini mustahkamlashga hissa qo’shmoqda. Bugungi kun san’atkorlarining erishgan yutuqlari ishonchli: hamma narsa chiroyli, hayotning chuqur bilimlari, o’zbek klassikasida yaratilgan an’analarning ijodiy rivojlanishi, san’atning tarixiy rivojlanishidagi uzluksizligi asosida tug’iladi.
O’zbekiston Respublikasining zamonaviy ijodiy amaliyoti boy va rang-barang. Rassomlar A.Ikramjanov, S.Raxmetov, R.Gagloyeva, X.Xoliqov kabi zamonaviy ustalarimizning ijodiy yutuqlarida vaqt, o’z-o’ziga, plastmassa, qurulish, kompozitsion va boshqa mafkuraviy va badiiy oyatlar haqida chindan ham ijodkorona so’zlarni topish mumkin. Mirzaahmedov, V.Enin, A.Alikulov, grafikalar M.Sadikov, A.Allabergenov, A.Bobrov, A.Ponomarev, A.Mamajanov, V. Apuxtin va boshqalar.
Rassomlar A. Mirzaev, F. Ahmadaliyev, A.Nura, M.Isanov, J.Usmanov, I.Valiqxo’jaev, I.Shin, V.Chuba, J.Salpinkidiy, A.Turin asarlarida dekorativ tendentsiya rivojlanmoqda. Haykal san’atida yuksak mahoratni D.Ruzybaev, M.Mirtadjiev, A.Hatamov, T., Tadjixodjaev, I.Jabborova, B.Muxtarova, M.Borodina, L.Nesterovich va boshqalar asarlarida ko’rish mumkin.

XXI asrda O’zbekiston san’atida insonparvarlik qadriyatlarini izlash milliy o’zlikni anglash, o’zgacha tarixiy va madaniy an’analar, badiiy dunyoqarash va falsafa, Sharqning she’riyatining o’ziga xosligini anglash izlanishlari bilan uyg’unlashtirilgan. Bugungi kunda nafaqat g’arb san’atining uslublari va tendentsiyalari, balki jahonning turli burchaklarida tushunarli bo’lgan zamonaviy san’atning badiiy ifoda etilishining transmilliy shakllariga aylanib qolgan avangard va postmodernizm tillari orqali tarqatiladi. O’zbekiston rassomlarining asarlarini tomoshabinlar tomonidan respublikadagi ko’rgazmalarda va ko’plab xalqaro ko’rgazmalarda yuksak baholanayotgani tasodif emas.
Shunga qaramay, yaqin kelajakda badiiy ijod sohasida ko’plab muammolar mavjud – mavjud keng qamrovli kollektsiyalar uchun yangi muzey va ko’rgazma ob’ektlarini qurish, ularni nashr etishda ommaviylashtirish, muzey kollektsiyalarini to’ldirish, elektron ma’lumotlar bazasini yaratish va boshqalar.
Bir qator ob’ektiv iqtisodiy sabablarga ko’ra, O’zbekistonning tasviriy san’atlari xalq amaliy san’ati va hunarmandchiligidan farqli o’laroq, davlat imtiyozlari – soliq imtiyozlari va boshqalarni olgani yo’q, va O’zbekiston rassomlarining asarlari hozirda qo’llab-quvvatlashga muhtoj va o’z investorlarini kutmoqda.