Qadimgi va ilk o’rta asrlar davlatchiligi, asosiy bosqichlari va o’ziga xos xususiyatlari

A Qodiriy nomidagi Jizzax Davlat Pedagogika Universiteti xorijiy tillar fakulteti 741-23-guruhi talabasi Shahobiddinov Shomuhammadning O’zbekistonning eng yangi tarixi fanidan Markaziy Osiyo hududidagi ilk davlat uyushmalari mavzusia mustaqil ta’lim uchun tayyorlagan TAQDIMOTI

Bajardi: Shahobiddinov Sh

Tekshirdi: Abdusamatova N

Reja

• 1. Davlat tuzilmalarining shakllanish shart-sharoitlari
• 2. Xorazm va Baqtriya-ilk davlatchilik asoslari
• 3. “Avesto”-qadimgi tariximizni o”rganishda noyob manba
• 4. Vatanimiz xalqlarining ajnabiy bosqinchilarga qarshi ozodlik kurashi
• 5. Baqtriyada davlat mustaqilligining tiklanishi
• 6. Miloddan avvalgi III-II asrlarda Qang’ va Davan davlatlari
• 7. Kushonlar sulolasi

Davlat tuzilmalarining shakllanish shart-sharoitlari

Davlatchilik
Temir kashf etildi
Qishloq xo’jaligi va hunarmandchilik rivojlandi
Odamlar turmush tarzi ancha yaxshilandi
Odamlar umri uzaydi va aholi soni oshdi
Avestoda jamiyat tarkibining bo’linishi
“Nmanma”-katta patriaxat oila
“Vis”-nmanmalar birikuvidan hosil bo’lgan urug’ jamoasi
“Varzana”-”Vis”lar birikuvidan vujudga kelgan yirik qo’shni jamoa
“Zantu”-qabilalar uyushmasi
“Dayxu-Qabilalar ittifoqi

Avesto ta’limoti

Avestoda ilgari surilgan g’oyalar
- yaxshilik
- yorug’lik
- Poklik
- birodarlik
- mexr-oqibat
- Yovuzlik
- Zulmat
- Jodushmanlikhillik
- Baxillik
- dushmanlik
Yakkaxudolik va ezgulik timsoli
Ahura Mazda
Yovuzlik timsoli
Ahriman
VII-VI asrlarda vatanimiz hududida
Sak va massagetlar
Baqtriya
Katta Xorazm
Marg’ob
Tajang
Xorazm davlati hozirgi Xorzm yerlari bilan chegaralanib qolmay, balki undan ancha janubdagi daryolar tomonga cho’zilgan
Xorazm davlatida dastlabki shaharsozlik timsoli bo’lgan shahar-qal’alar
Qal’aliqir
Ko’zliqir
Jonbozqal’a
Baqtriya tarkibiga
Surxondaryo
Qashqadaryo viloyatlari
Tojikistonning janubi
Afg’onistonning shimoliy yerlari
Qulay tabiiy-jug’rofiy sharoitga ega bo’lgan makonlar
Omonqo’ton
Gurdura
Zirabuloq
Qo’tirbuloq
Baqtriyaga ham uzoq mamlakatlarda ham ehtiyoj bo’lgan
Xitoy
Hindiston
Misr
Yurtimizdagi ilk davlat tuzilmalarida yashayotgan aholi mashg’ulot turlari
Chorvachilik va bog’dorchilik
Hunarmandchilik
Chorvachilik

Qadingi Baqtriya davlati

• Miloddan avvalgi 700-540-yillarda qadimgi Baqtriya davlatining ancha rivojlangan davri bo’lib uning hudulari Murg’ob vohasi, Hindukush tizmalari, Vadaxshon, Nurota tizmasi va Buxoro hududlarigacha borib yetgan deb taxmin qilinadi
• Baqtriya bu davrda Xorazm davlati va sak-massaget xarbiy-siyosiy uyushmasiga chegaradosh bo’lgan

Katta Xorazm davlati

• Olimlarning fikricha Areshiana, “Avesto”da tilga olingan Vishtaskning podsholigi bo’lib miladdan avvalgi IX-VIII-asrlarida Drangiana, Sadagatiob Ariya, Margiena yerlarini birlashtirgan
• G’arb olimlar V.B.Xenning va I.Gershevichlarning fikricha, Kavi Vishtasbning davlati Marv va Hirot atrofida joylashgan “Katta Xorazm” bo’lgan. Bu masala xali to’liq o’z yechimini topgan.

Etiboringiz uchun raxmat