Qaraqalpaq ádebiyatí

Ájiniyaz
(Dala Orfeyi)
(Opera ushın librettodan úzindi)
ÁJINIYAZ — shayır.
XANZADA — diyqan qızı.
PIRIM BIY — Bozatawdıń biyi.
PANA XAN — Qońırattıń xanı.
AYBÓREK — Pana xannıń qızı.
BERDI INGILIS — Angliyanıń tárepdarı.
SÁRDAR
NÁMÁLIM ELDIŃ PATSHASÍ.
MUSHAIRA AǴASÍ.
JAY USTASÍ.
SHOPAN
BIYLER, DIYQANLAR, NÓKERLER, OYINSHÍ QIZLAR
Waqıya 1860-jılları Qońırat átirapında, Bozataw boyında 
ótedi.
birinSHi aKT
Birinshi perde
KÓRINIS
Bozataw boyında nawrız seyili.
X o r o v o d :
Nawrız keldi, nur jawǵay, 
Basqan izi gúl bolǵay, 
Pitik bolǵay daqıllar, 
Jılım jaqsı jıl bolǵay. 
Nawrız kelse netermen, 
Men seyilge ketermen. 
Átkónshektiń astında, 
Yarım, seni kútermen. 

---

151
Nawrız keldi, qar ketip, 
Jıl qusınday jarq etip, 
Raxmetinen nur jawǵay, 
Jılım jaqsı jıl bolǵay.
S h o p a n j i g i t :
Keliń, dúrdana qızlar, 
Seyil etip toylayıq!
B i r i n s h i q ı z :
Keliń, ǵoshshaq, jigitler, 
«Hákke qayda» oynayıq.
(X o r o v o d):
— Hákke qayda? 
— Uyasında.
— Neǵılıp atır?
— Keste tigip...
— Kestesi qanday?
— Alaqanday.
— Kimler ushın?
— Begler ushın.
— Dárwazası qayda?
— Óte beriń mıńnan.
S h o p a n j i g i t :
Xalayıqlar, quwanıńlar, 
Shayırımız kiyatır!
Q ı z :
Sarǵayıp saǵınıp kútken
Aǵajanım kiyatır.
J i g i t :
Xiywada gúmbezi dawwar 
Medreseni pitirip,
Q ı z :
Bozatawdıń búlbili, 
Ziywarımız kiyatır.

---

152
J i g i t :
Qońırattıń sóyler tili 
Ájiniyaz kiyatır!
KÓRINIS
Xiywada medrese pitirip qaytqan Ájiniyaz shayır el-jurtına 
degen saǵınısh qosıǵın aytadı. Qızlar shayırdıń kitap, dápterlerin 
qolınan alıp, kókiregine basadı. Jigitler ırǵalıp, «barmeken ha 
barmeken» degen naqırat penen shayırǵa hawaz qosadı. Al, qız-
lar bul muxallestiń namasına oyınǵa túsedi.