Qarshi filiali kompyuter injiniringi fakulteti (5330600) dasturiy injiniring yo’nalishi
Download 0.7 Mb.
|
Fizika 5-mustaqil ish
|
Ultratovush va uning qullanilishi
Ultratovushlar tovush bilan bir fizik tabiatga ega bo‘l gan, lekin eshitilish chastotasining yuqori pog‘onasida ortiq (20000 gs va undan yuqori) egiluvchan muhitnin g mexanik tebranishlaridir. Egiluvchan muhitlarda - s uv, metall va boshqalarda ultratovush yaxshi tarqaladi, bu muhitlarning temperaturasi ham sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Ultratovushning fizik va gigienik xarakteristik asi tovushga o‘xshash, ya’ni vaqt birligida yuza orqali p erpendikulyar Yo‘nalishda o‘tadigan to‘lqin harakati energiyasining tebranish chastotasi va ularning intensi vligi bo‘yicha ishlab chiqariladi va 1 sekundda 1 sm 2 ga to‘g‘ri keladigan vaqtlar bilan o‘lchanadi. Ultratovush havodan to‘qimalarga Yomon o‘tkaziladig an, lekin suvdan, boshqa suyuqliklardan, qattiq materiall ardan ancha yaxshi o‘zatiladi. Hozirgi paytda ultratovush diagnostika va ko‘pchilik kasalliklarni davolash uchun keng qo‘llanilmoqda. Ishl ab chiqarishda quyumalarni, eritib ulangan choklarni, plastmassalarni difektoskopiya qilish va moddalarni fizik-ximik tekshirish zichligini, egiluvchanligini, strukturasini va boshqalarni aniqlashda yuqori chastotali ultratovushdan foydalaniladi. Past chastotali ultratovush suyuqliklarda qattiq moddalarni yuvish, yog’sizlantirish, emulsiyaga aylantirish, metallarni kesish, payvanlash, maydalash, mu rt materiallarni parmalash va shunga o‘xshash ishlar qo‘llanadi. Ishlovchilarning salomatligini o‘zgarishida ultratovushning havo orqali o‘tkazilish ultratovush va Shovqinning bir vaqtda tasir etish oqibatidir. Mahsulotlarni ultratovush bilan tozalashda havo muhiti ko‘pincha zararli moddalar, benzin, atseton va boshqal arning bug‘lari bilan ifloslanadi. Salomatlikning bo‘lishi asosan bosh og‘rig‘i, uyqu buzilish serzardalik, charchash va eshitishini pasayishi kabi belgilar bilan yuzaga chiqadi. Ultratovushli qurilmalar bilan ishlaganda profilaktika choralari qattiq va suyuq muhit orqali aloqada bo‘ladi gan ultratovushning oldini olishga va ish zonasi havo sidan ultratovush va shovqin tarqalishiga qarshi ko‘rashga qaratilgan bo‘ladi. Ultratovush bilan aloqada bo‘lganda tovushlanishga q arshi ko‘rashishda detallarni quyish va olish vaqtlarida qurilmani ishdan to‘xtatish avtoblokirovka detallarni quyish va chiqarib olishda m axsus moslamalar, ultratovushni uzlashtiradigan dastasi ni qoplamani qisqichlar, individual himoya vositalari- rezina, ip qo‘lqoplar qo‘llaniladi. Download 0.7 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|