Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti ishlab chiqarishda buxgalteriya hisobi kafedrasi «iqtisodiyot nazariyasi»

Stavka pasayishini kutish kerakmi?

Bu o‘z navbatida biznes ishining samaradorligini oshirish va raqobatni kuchaytirishga yo‘naltirilgan tuzilmaviy o‘zgarishlar va islohotlar majmuasini amalga oshirishni ko‘zda tutadi.
Bundan tashqari quyidagi sohalardagi investitsiyaviy samaradorlikni oshirish lozim:

• 
  Ta’lim va ma’rifat;
  
• 
  Infratuzilma va texnologiyalar;
  
• 
  Tashqi iqtisodiy faoliyat diversifikatsiyasi;
  
• 
  Ishbilarmonlik muhitini yaxshilash;
  
• 
  Iqtisodiyotning an’anaviy sektorlarini modernizatsiyalash;
  
• 
  Biznesning zamonaviy yuqori rentabellik yo‘nalishlarini joriy etish;
  
• 
  Korporativ boshqaruv va fond bozorini rivojlantirish;
  
• 
  Kichik biznes hisobiga iqtisodiyotdagi bo‘linishlarni kengaytirish;
  
• 
  Huquqiy institutlarni isloh qilish va boshqalar.
  

Pul–kredit siyosatini yumshatishni O‘zbekiston iqtisodiyotining ichki bozor imkoniyatlaridan past darajada ishlagan holda va iste’mol talablariga nisbatan arzimas salbiy bo‘linish yuzaga kelganda kutish mumkin.

Ya’ni talab bir muncha vaqtga taklifdan ortda qolishi lozim, ishlab chiqaruvchilar narxlarni pasaytirishga majbur bo‘ladilar bu esa o‘z navbatida inflyatsiyaning sekinlashuviga olib keladi.Natijada bu qayta moliyalashtirish,mos ravishda banklar kreditlari bo‘yicha foizli stavkalarni pasaytirish uchun zamin bo‘ladi.
Keyin esa bo‘linish yo‘li talabning ijobiy qiymat tomoniga o‘tishi iqtisodiyotda inflyatsiya samarasi yuzaga kelishiga imkoniyat beradi, biroq, o‘sishning o‘zi endi barqaror bo‘lmaydi.
Hozirgi davrda izchillik bilan amalga oshirilayotgan choralar jahon moliyaviy inqirozi davrida ham mamlakatimiz bank–moliya tizimini yanada barqaror bo’lishiga,banklarning investitsion faoliyatini kuchaytirishga va shuning hisobidan izchil iqtisodiy o’sishni ta’minlash, xalqimizning hayot darajasi va faravonligini yanada oshirishga mustahkam zamin yaratadi.
Mamlakatimizning ijtimoiy–iqtisodiy rivojlantirishdagi yutuqlar O’zbekiston tanlagan rivojlanish modeli to’g’riligini, respublika iqtisodiyoti barqarorligi va uning bank– moliya tizimi ishonchliligini yana bir bor tasdiqladi.


XULOSA
Xulosa qilish mumkunki har bir mamlakat uchun kredit muhim narsa hisoblanadi. Banklar barcha sohalarg akredit yo’li bilan xizmat ko’rsatayotgan mintaqalarining iqtisodiy rivojlanish va unda yashayotga aholining turmush darajasi yanada yaxshilashga yordam beradi. Aslida, kreditning ham maqsadi maqsadi shu,lekin har–bir kredit katta tavakkal orqali o’tadi. Chunki tashqi (asosan iqtisodiy sharoitning o‘zgarishi bilan bog‘liq bo‘lgan) va ichki omillar (jumladan, boshqaruvdagi xatoliklar va noqonuniy operatsiyalar) ta’sirida bank zarar olishi mumkin.Kreditlarninazorat qilish, ehtiyotkor kredit siyosati va amaliyotini olib borish uchun,bankning kredit funksiyasi nazorat organlari tomonidan mukammal tarzda muvofiqlashtiriladi.
Mijozga kredit berish yoki bermaslik to‘g‘risidagi qarorga ko‘pgina omillar ta’sir o‘tkazadi.Umuman olgan kredit buyurtmasini baholashda olti asosiy omil e’tiborga olinadi: 1) qarzdorning harakteri; 2) qarzdorning imkoniyatlari; 3)pulmablag‘lari; 4) ta’minot; 5) sharoit; 6) nazorat. Shu omillarni hisobga olgan holda kredit beriladi. Maqsadga muvofiq bo‘lgan kredit siyosati berilgan barcha turdagi kreditlarni (to ular to‘liq to‘langunga qadar) tekshirilishini belgilovchi qismlarni o‘z tarkibiga olishi kerak.Garchi kreditlarni tekshirish jarayonida muammoli kreditlar aniqlansa,ular muammoni kelib chiqish sabablarini o‘rganish, mijoz bilan ishlash va bank mablag‘larining qaytarilishini maksimal darajaga chiqarish javobgarligi yuklatilgan muammoli kreditlar bilan ishlovchi mutaxassislarga o‘tkazilishi zarur.Hozirda kichik biznes va tadbirkorlikni yo’lga qo’yish uchun kreditlarni o’rni juda muhim.Kredit bu kichik biznesni tashkil topishi va rivojlanishi uchun yaxshi yo’l hisoblanadi.Bunday rivojlanishlar oqibatida O’zbekistonni rivojlanayotgan davlatlar ro’yhatida yetakchi o’rinlarni bo’lishi istaymiz va bu uchun har–bir o’zbek farzandlari bor–kuchi bilan harakat qilishimiz lozim.Birinchi Prezidentimiz I.A. Karimov aytganlari dek biz birlashsak katta kuch bo’lamiz.
O’zbekiston Respublikasining Prezidenti Shavkat Mirziyoyev hozirda ko’plab erkinliklarni tadbirkorlarga yaratmoqda.