Qarshi muhandislik iqtisodiyot

2.2. Moddiy oqimlar harakatlari chizmasining ta’rifi.
Materiallar oqimining o‘sishi aks etgan chizmalar tavsifiga e’tibor qilgan holda yetkazib berishning umumiy chizmasi 1.3-chizmada, korxona ichidagi moddiy oqimlar harakati chizmasi 1.4-chizmada ko‘rsatilgan. Moddiy oqimlar harakatida korxona nazoratini tashkil etish jarayoni bir butun o‘lchov sifatida qaraladi, ayniqsa,, moddiy oqimlarning korxona ichidagi harakati, ularni rejalashtirish va zaxiralarning boshqaruvi haqida fikr yuritish mumkin. Shuni qayd etmoq kerakki, aksariyat tadqiqotlarda korxona yoki ombor mustaqil o‘lchov sifatida qaraladi va moddiy oqimning kirimi va chiqimi bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalarga asosiy e’tibor qaratiladi. Biroq masalaga bunday yondashilganda ixtiyoriy operatsiyani (yuklash, yo‘ldagi vaqt) asosiy oqimlar uchun zarur vaqt va operatsiyalarni boshlash uchun haqiqatda kerakli vaqt yetakchi boshqaruv omillaridan hisoblanadi.

Moddiy oqimlarning ishlab chiqaruvchi korxonalardan ombor tizimi orqali iste’molchilarga yetib borish harakati

chizma. Moddiy oqimlarning korxona ichidagi harakati

Moddiy oqimlarning ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga yetib borish harakati
Yuqoridagi 1.5-chizmada buyurtma va uning buzilish vaqtini belgilovchi buyurtmalar harakatlarining yo‘nalishi aks ettirilgan.
Iste’molchi mahsulotni mintaqaviy ombororqali yoki bevosita ishlab chiqaruvchining o‘zidan olishi mumkin. Aniqki, buyurtmalarni bajarish muddati turlichadir. Ombordan mavjud mahsulotlarni saqlash uchungina emas, balki mahsulotlarni o‘z vaqtida yetkazib berish uchun ham foydalaniladi. Buyurtmalarning o‘z vaqtida bajarilishi transport vositalari, buyurtmalarni tayyorlash texnikalariga ham bog‘liqdir. 1-jadvalda mahsulotlarni har xil turdagi transportlar yordamida yetkazib berish muddatining aniqlanish formulasi aks ettiriladi.
Turli xil transportlarda yuklarni yetkazib berish muddatini hisoblashning metodik ko‘rsatmasi
1-jadval

To - yuklarni to‘plash, rasmiylashtirish va jo‘natish vaqtlari, sutka. Qoida bo‘yicha taqsimlash vazifasiga: mahsulotlarni to‘plash va tarqatish; tovarlarni joylashtirish, saralash va jamlash; mahsulotga egalik qilishning sotib oluvchidan sotuvchiga o‘tishi; ombordagi tovarlarni saqlash va himoyalash; sotuvchi va sotib oluvchilar o‘rtasida muzokaralar olib borish va shartnomalarni imzolash; tovarlarga egalik qilish huquqining sotuvchidan sotib oluvchiga o‘tishi kiradi.Taqsimlash jarayoni vazifalari quyidagilarga bo‘linadi: