Qarshi muxandislik iqtisodiyot instituti

6.1 Birinchi gaz yo`li issiqlik hisobi


1. Chizma buyicha konvektiv gaz yo`liga xos konstruktiv xarakteristikalar aniqlanadi: qizish maydonining yuzasining, truba va qatorlarning qadami (quvur o`qlari orasidagi masofa), quvur diametri, qatordagi quvurlar soni,yonuvchi maxsulotlar kelishi uchun maydoni kesimi. Qozonning ushbu konstruksiyasi uchun gaz yo`lining kengligi а=1,6 м, а bo`yi b=2,1 м [2].

Jadval 6 Birinchi gaz yo`lining konstruktiv xarakteristikasi [2]

Kattalik nomlanishi	Asosiy belgilanishi	Natija
Qizish yuzasi, м^2	Н	134
Quvurlar qatori soni: O`txona o`qi oldidan o`qning oxirigacha	z1 z2	16 22
Quvur diametri, мм	dн	51х2,5
Quvurning xisobiy qadami мм. Bo`ylama Ko`ndalang	S1 S2	100 110

2. Yonuvchi maxsulotlar o`tishi uchun maydon kesimi
.(6.3)
3. Gaz yo`lini xisoblagandan so`ng yonuvchi maxsulotlarning 2 xil ko`rinishini
oldindan qabul qilamiz.
4. Yonuvchi maxsulotlar bergan issiqlikni aniqlaymiz (6.2)


,
Bu yerda - issiqlik saqlanish koeffitsienti (4.12);
-qizish yuzasi oldidagi yonuvchi maxsulotlar entalpiyasini 3- jadvaldan, xisoblanayotgan yuzadan oldingi qizish yuzasidan keyingi temperatura va havoning ortiqchalik koeffitsientidan aniqlaymiz. (5.7);
- xisoblanayotgan qizish yuzasidan keyingi yonish maxsulotlari entalpiyasi 3 jadval buyicha konvektiv qizish yuzasidan keyingi 2 xil oldindan qabul qilingan temperaturalar asosida qabul qilingan.
- konvektiv qizish yuzasidagi havo so`rilishi, ortiqcha xavo koeffitsientining turliligi va unga kirish va chiqishdagi kabi aniqlanadi (jadval 1);
- 30˚С havo temperaturasida havoning konvektiv qizish yuzasiga so`rilgan entalpiyasi. (4.4).

300˚С li temperatura uchun konvektiv qizish yuzasi:
,
Konvektiv isitish yuzalaridan keying 600˚С harorat uchun:
.
5. Konvektiv gaz yo`lidagi yonish maxsulotlarining oqimining
haroratini aniqlaymiz


,(6.5)
Bu yerda - issiqlik yuzasidan chiqishdagi yonish
maxsulotlarining haroratlari;
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun :

Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.
6. napor haroratini aniqlaymiz;
,(6.6)
Bu yerda t_к-sovutilayotgan muhit harorati (qozon bosimidagi suvning
qaynash harorati [3]).
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.
7. Qizish yuzasidagi yonuvchi maxsulotlarning o`rtacha tezligini aniqlash


,(6.7)
Bu yerda В_р – xisobiy yoqilg`i sarfi (4.10), кг/с;
F – yonish maxsulotlari o`tishidagi maydon kesimi (6.3);
V_Г –1 кг yoqilg`I uchun yonish maxsulotlari xajmi (jadval2);
- yonish maxsulotlarning o`rtacha xisobiy temperaturasi (6.4), ˚С.
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.


8. Issiqlik yuzasidagi yonish maxsulotlarini konvektiyaviy issiqlik uzatish koeffitsientini aniqlaymiz:


, (6.8)

Bu yerda - issiqlik berish koeffitsienti (ilova 1,rasm 10);

• 
  -yonuvchi maxsulotlar o`tuvchi quvur qatorlar sonini to`ldirish
  
• 
  (ilova1, rasm10);
  

- поправка на компоновку пучка (ilova 1,rasm 10);
- oqimning fizik parametrlarini o`zgarishiga ta`sirini hisobga oluvchi
koeffitsient. (ilova 1,rasm 10);
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun

9. Gaz oqimining qoralik darajasini aniqlash
(6.9)

Bu yerda –uch atomli gazlarning nur kuchsizlanish koeffitsienti (5.14),

(м·МПа)^-1;
р – gaz yo`lining bosimi, МПа;
s – o`rganilgan qatlam qalinligi, м.


,(6.10)


,
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:

,
Konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun


10.Konvektiv qizish yuzalariga nurlanish orqali issiqlik uzatish hisobga oluvchi issiqlik berish koeffitsientini aniqlaymiz:
,(6.11)

Bu yerda - issiqlik berish koeffitsienti (ilova 1,rasm 11 б), Вт/м²·К;

а – qoralik darajasi.


Вт/м ;


Вт/м .
ni aniqlash uchun ifloslangan devor temperaturasini aniqlaymiz
,(6.12)

Bu yerda t – atrof muxitning o`rtacha temperaturasi (o`txona bosimining to`yinish

temperaturasi Р=1,3 МПа[3]), ˚С;
˚С – qattiq yoqilg`ini yoqilganda.
.
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.
11. Yonish maxsulotlaridan qizish yuzasiga jamlangan issiqlik berish
koeffitsientini aniqlaymiz


,(6.13)
Bu yerda - ishlatilish koeffitsienti, qizish yuzasining yonish maxsulotlari bilan
notekis yuvilishi sababli issiqlik qabul qiluvchanligini kamayishini xisobga
oluvchi, uning oldidan yonish maxsulotlarining qisman oqib o`tishi va harakatsiz
oraliq paydo bo`lishi, to`plamni ko`ndalang yuvish uchun qabul qilinadi.[2].
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.
12. Issiqlik uzatish koeffitsientini aniqlash


,(6.14)

Bu yerda - issiqlik samaradorligi koeffitsienti [2].

konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
.
13. 1 kg yoqilg`I uchun qizish yuzasiga qabul qilingan issiqlik miqdorini
aniqlash. (6.1)


,(6.15)


konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 300 ˚С harorat uchun:
,(6.16)
,
konvektiv isitish yuzalaridan keyingi 600 ˚С harorat uchun:
,


.
14. Qabul qilingan ning ikkita belgilanishdan va olingan ikki belgi Q_б va Q_Т
dan qizish yuzasidan keyingi yonuvchi maxsulotlar temperaturasini aniqlash
uchun grafikli interpolyatsiya amalga oshiriladi.

Q_T³⁰⁰

Q_T⁶⁰⁰

Q_б³⁰⁰

Q_б⁶⁰⁰

Rasm 5. Xisobiy temperaturani aniqlash grafigi


dan katta 50˚С kam bo`lmagan oldindan tanlangan, shuning uchun
oldingi issiqlik berish koeffitsientini saqlab faqat ni aniqlaymiz.



.
Erkin jadval tuzish.

Jadval 7 Birinchi gaz yo`lining issiqlik texnik xarakteristikasi

Aniqlangan kattalklar	Shartli belgi.	Hisoblash formulasi	Takror natijalar
			300˚С	600˚С
Gaz yo`lidan chiqishdagi tutun gazlari harorati, ˚С		(5.23)	1070	1070
1-gaz yo`lidan chiqshdagi tutun gazlar issiqlik tarkibi, Kj/kg		(5.7)	18744,29	18774,29
Gaz yo`lidaginbirlamchi tutun gazlari harorati, ˚С		rasm. 5	300	600
Gaz yo`lidagi tutun gazlari issiqlik tarkibi, kJ/kg		jadval 3, (5.7)	4466,538	9298,6
Yonish maxsulotlariga berilgan issiqlik, kJ/kg	Qб	(6.2)	14033,9	9409,4
Gaz yo`lidagi konvektiv oqimda yonish maxsulotlarining haroratini hisoblash, ˚С		(6.5)	735	885
Napor xarorati, ˚С	Δt	(6.6)	543	693
Isitish yuzalaridagi yonish maxsulotlarining o`rtacha tezligi, м/с		(6.6)	4,882	5,399
Isitish yuzasidagi yonish maxsulotlarining konveksiyali issiqlik uzatish koeffitsienti, Vt/м^2·К		(6.9)	48,15	51
Qatlamning tarqalishdagi qalinligi, м	s	(6.10)	0,201	0,201
Uch atomli gazlarning nur tarqatish koeffitsienti, (м·МPа)^-1	кГ	(5.14)	31,45	29,05
Gaz oqimining yig`indi kuchi, м-ата	крs	(5.16)	0,135	0,125
Gaz oqimining qoralik darajasi	a	ilova.1	0,126	0,118
Issiqlik uzatishning oqim koeffitsienti, Vт/м^2·К		(5.17)	4,16	8,73
Ifloslangan devor temperaturasi, ˚С	tз	(6.12)	217	217
Isitish yuzalaridagi yonish maxsulotlarining issiqlik uzatishning yig`indi koeffitsienti, Vт/м^2·К		(6.13)	52,31	59,73
Issiqlik uzatish koeffitsienti, Вт/м^2·К	К	(6.14)	34	38,83
Napor temperaturasi, ˚С	Δt	(6.16)	395	652,7
Isitish yuzasi qabul qilgan issiqlik miqdori, кДж/кг	QТ	(6.15)	5424	10240