Qurilishda xavfsiz mehnat sharoitini ta’minlash


Download 0.61 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana27.03.2023
Hajmi0.61 Mb.
#1299427
  1   2
Bog'liq
5-mavzu



5-MODUL 
QURILISHDA XAVFSIZ MEHNAT SHAROITINI TA’MINLASH 
Reja
1. Qurilishda mehnat xavfsizligini boshqarish uslubi. 
2. Qurilishda ishchi va xizmatchilar madaniyati va mehnat xavfsizligini baxolash 
koeffitsiyentlari. 
3. Mehnat xavfsizligi tadbirlarini rejalash va moddiy rag‘batlantirish. 
4. Ishchi va xizmatchilarni mehnat xavfsizligi bo‘yicha malakasini oshirish. 
Mehnat xavfsizligini to‘la va tez ta’minlash uchun ishchi va xizmatchalarning 
mehnatga bo‘lgan munosabatlarni tubdan o‘zgartirishga majbur qila oladigan bir 
uslubiy tadbir lozimdirki, toki ularning mehnatlari natijalariga moddiy ta’sir 
ko‘rsata olsin. Buning uchun ishlab chiqarishda mehnat havfsizligining miqdori va 
sifati jihatidan aniqlab, mehnatdan kelayotgan daromadga moddiy tasir miqdorinn 
aniq raqamlar bilan ifodalay oladigan biror ko‘rsatkich kashf etilishi zarur bo‘ladi. 
Shu maqsaddan kelib chiqqan xolda, ishchi va xizmatchilarni oylik maoshlarini 
aniqlash jarayonida ularning bajargan ishlarining sifati va miqdoridan tashqari, 
xavfsizlik talab va qoidalariga rioya qilganliklari darajasini rakamlarda aks ettirib 
xisoblash yo‘li bilan mehnat xavfsizligini boshqarish usuli yaratildi. 


Mehnat muhofazasini boshqaruv sxemasi 
1-Sxema. Qurilish maydonida mehnat muhofazasini boshqarish 
Mehnat xavfsizligini boshqarish - bu mehnat jarayonida odamlarni sog‘lig‘ini 
saqlab qolishga qaratilayotgangan bir qator texnikaviy, tashkiliy, tozalik va 
navbatchilik bo‘yicha tadbir-choralarii ishlab chiqish va amalda bajarilishni 
taminlash xamda nazorat qilib borishdan iboratdnr. 
Mehnat xavfsizligini boshqarishni tashkilot bo‘yicha bosh muxandis, brigada 
bo‘limlarida va qurilish maydonlarida esa mutassadi raxbar xodimlar amalga 
oshiradilar. Uslubiy va tashkiliy ishlarni bu borada xavfsizlik muxandisi olib 
boradi. 
MXBT - Mehnat xavfsizligini boshqarish tizimini to‘zish uchun asos bo‘lib, 
mehnat konunlari majmuasi va xavfsizlik me’zonlari tiznmn xamda barcha qurilish 
meyorlari va qoidalari /SNpP / xizmat qiladi. 
Qurilish tashkilotining xavfsizlik muxandisi yuqoridagi ko‘rsatmalar asosida ish 
ko‘lamini xisobga olgan holda korxonaning xavfsizlik me’zonlarini ishlab chiqadi. 
Bular esa mehnat xavfsizligini boshqarish tizimlarini tayyorlash va joriy qilishda 
asosiy dastur vazifasini o‘taydi.[4] 
Mehnat xavfsizligini boshqarishning quyidagi vazifalari mavjud (Chizgi.1.) 
- Xavfsizlikni ta’minlovchi ishlarni rejalashtirish va tashkil-lashtirish; 
- Mehnat xavfsizligini ustidan nazorat olib borish; 
- Xavfsizlik kursatkichlarini aniqlash va tahlil qilish; 
- mehnat muhofazasini ta’minlovchi ishlarni moddiy rag‘batlantirish. 
Меҳнат муҳофазасини
бошқариш маркази
Бошқариш вазифалари 
Ҳавфсизликни 
ташкиллаштириш 
Меҳнат муҳофазаси 
хақида маълумот 
ҳҲавфсизликни
Ишларни режалаш 
Ҳавфсизликни 
назорат қилиш 
Ҳавфсизлик 
кўрсаткичларини 
баҳолаш ва аниқлаш 
Ҳавфсизлик 
ишларини 
раҳбатлантириш 
Бошқарув 
шартлари 
Ҳ
авф
си
зли
кк
а 
ўр
га
ти
ш
У
ск
уна
лар
хавф
си
зли
ги
ни
таъ
минлаш
ти
ш
Хавф
си
з и
ш
у
сл
уб
ини 
тан
лаш
Б
ахо
лаш
х
авф
сиз
ли
ги
н
и 
таъ
минлаш
Иш шар
о
ит
ини
со
ғл
о
млаш
тири
ш
Хи
м
о
я в
о
сит
алар
и 
б
ил
ан
ишчил
ар
н
и 
таъ
минлаш
Э
нг 
қў
лай
иш
ва 
д
ам 
о
л
и
ш 
тар
ти
бини
т
ан
л
аш
Да
во
лан
иш 
ва 
каса
лли
кн
и 
н
азора
тини
т
ашк
ил 
қил
ишЭн
г 
қў
лай
и
ш
ва 
д
ам 
Ихт
и
со
с 
б
ўйи
ча и
ш
б
ил
ан
таъ
минлаш
Да
м о
л
иш 
шар
о
и
тин
и 
яхши
лаш


Birinchi vazifa, mehnat xavfsizlngini boshqarish organini to‘zish va undagi 
a’zolarni burchlarini aniqlab bernshdan, xamda korxona bo‘yicha xavfsnzlnkning 
besh yillik, bir yillik va 4 oylik rejalarini ishlab chiqishdan iboratdir. 
Ikkinchi vazifa, jami nazorat turlari (uch pog‘onali, ma’muriy, yuqori tashkilot 
nazoratlari va maxsus davlat xavfsizlik nazoratlari) ni qamrab olgan xolda mehnat 
xavfsizligini ta’minlovchi xizmat bo‘limlarini ish sifatini nazorat qilish, 
kamchiliklarini, o‘z vaqtida aniqlab zarur choralarni to‘zishni va ularni amalda 
bekamu-ko‘st bajarilishini talab qilishdan iboratdir. 
Uchinchi vazifa esa, qurilish tashkilotida barcha sodir bo‘lgan baxtsizliklarni 
xujjatlarini tahlil qilib, jami ko‘rsatkichlarni aniqlab, mehnat xavfsizligi bo‘yicha 
baho berishdir. 
Mehnat xavfsizligi ko‘rsatkichlari doimiy ravishda har bir qurilish maydonchasida 
"Mehnat muhofazasi" maxsus ko‘rgazma taxtasida oyma-oy yil davomida yoritilib 
borishi zarur. (Ilova-2ga qarang). 
To‘rtinchn vazifa, nshchi-xpzmatchi xodimlarni ish joylarida mehnat xavfsizligi 
talab va qoidalarini o‘z vaqtida to‘g‘ri bajarishlari uchun ularda moddiy qiziqish 
uyg‘otishdan iboratdnr. Buni korxona mamuriyati, kasaba uyushmasi a’zolari bilan 
birgalikda qanday va qaysi shaklida rag‘batlantirish yo‘llarini ishlab chiqadilar. 
Mehnat xavfsizligini boshqarish quyidagi 10 ta shartni to‘la bajarilishi bilan 
amalga oshiriladi: 
- xavfsiz mehnat qilishga o‘rgatish va targ‘ibot qilish; 
- uskunalarning xavfsnzligini tamnnlash; 
- xavfsiz ish uslubini tanlash
- bino va inshootlarni ustuvorligni ta’minlash; 
- mehnat sharoitini sog‘lomlashtirish; 
- ishchilarni xavfsiz ximoya vositalari bilan taminlash; 
- eng kulay mehnat sharoiti va dam olish tartibini joriy qilish; 
-kasb kasalligi omillarini nazorat qilish va o‘z vaqtida davolanishni tashkil etish; 
- dam olish sharoitini yaxshilash; 
- ishchilarni ixtisosi va malakasiga qarab ishga jalb etish; 
2.4. Xavfsiz mehnat sharoitini ta’minlash va uni boshqarish usullari. Qurilishda 
mehnat xavfsizligini boshqarish uslubi 
2.5. Qurilishda ishchi va xizmatchilar madaniyati va mehnat xavfsizligini baxolash 
koeffitsiyentlari 
2.6. Mehnat xavfsizligi tadbirlarini rejalash va moddiy rag‘batlantirish. 
2.7. Ishchi va xizmatchilarni mehnat xavfsizligi bo‘yicha malakasini oshirish. 
3.1. Qurilishda mehnat xavfsizligini boshqarish uslubi 


Qurilishda band bo‘lgan ishchi va xizmatchilarni xizmat vazifasiga qarab uchta 
toifaga bo‘lish mumkin: 
1. - bevosita quruvchilar; 
2. - qurilish uskunalarini boshqaruvchi nshchilar; 
3. - muxandis va quruvchi ustalar. 
Bularning xavfsizligi xar birining ish jarayonida mehnat muhofazasi qonun-
qoidalariga amal qilish darajasiga bog‘liq. Shu boisdan qurilishda band bo‘lgan 
odamlarni brigada yoki tashkilot bo‘yicha umumiy xavfsizlik darajalarini quyidagi 
maxsus ko‘rsatkichlar yordamida foiz xisobida ifodalash zarur, toki xavfsizlik 
darajasini taxlil qilish uchun imkoniyat bo‘lsin. 
1. Bevosita kuruvchi ishchilar uchun xavfsizlik qoidalariga rioya qilish kursatkichi, 
brigada yoki qurilish maydonchasi miqyosida quyidagi formula bilan foiz xisobida 
annklanadi. 
%
100






Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling