Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o‘sish ekstensiv turining belgisi hisoblanadi?
Download 218.8 Kb. Pdf ko'rish
|
Иктисодиёт назарияси тестлар
Savol Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o‘sish ekstensiv turining belgisi hisoblanadi? mehnat unumdorligining o‘sishi; $$$mehnat va kapital sarflarining ortishi; resurslarning samarali taqsimlanishi texnika taraqqiyoti o‘sishi; resurslardan samarali foydalanish. Savol Mehnat unumdorligi o‘sish sur’atining sekinlashuv sabablari nima bilan belgilanadi? YaMM tarkibida investitsion tovarlar ulushining kamayishi; fond bilan qurollanishining pasayishi; $$$ jami ishchi kuchi sifatining yomonlashuvi; texnika taraqqiyotining sekinlashuvi; yuqoridagi barcha omillar bilan. Savol Agar jamiyat xarajatlarini minimallashtirishga va cheklangan ishlab chiqarish resurslaridan foydalanishni optimallashtirishga intilsa, iqtisodiy maqsad: to‘la bandlikka erishish $$$iqtisodiy o‘sishni qo‘llab-quvvatlash iqtisodiy xavfsizlik iqtisodiy samaradorlik yuqoridagilarning barchasi. Savol Iqtisodiy o‘sishning nisbiy ko‘rsatkichini aniqlang? daromad va ish haqining darajasi aholini ijtimoiy himoyalash darajasi ishsizlikning nisbiy darajasi $$$narxlarning nisbiy o‘zgarishi bir yil davomida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan real daromadlar miqdori Savol Intensiv iqtisodiy o‘sish qanday amalga oshadi? yangi korxonalar qurish yo‘li bilan $$$mavjud bo‘lgan iqtisodiy resurslardan samarali foydalanish orqali ishlovchilar sonini mutlaq oshirish hisobiga qo‘shimcha pul resurslarini jalb qilish bilan ishlab chiqarishga qo‘shimcha resurslarni jalb qilish orqali. Savol Iqtisodiy o‘sishga to‘sqinlik qiladigan omilni aniqlang: $$$atrof-muhitni himoya qilishga ketadigan xarajatlarning ortishi mehnat unumdorligining ortishi investitsiyalarning ko‘payishi malaka va ta’lim uchun xarajatlarning ortishi mehnat intensivligining ortishi. Savol Aholi iste’moli va pul jamg‘armalari o‘rtasidagi nisbatga qanday omil ta’sir ko‘rsatadi? aholi jamg‘argan boyligi darajasi $$$narxlar darajasi narxlar, daromadlar va tovarlar taklifi o‘zgarishining kutilishi iste’molchi qarzlari va soliq stavkalari darajasi yuqoridagilarning barchasi. Savol Shaxsiy daromad 150000 so‘m bo‘lib uning 130000 so‘mi is- te’molga ketsa, iste’molga o‘rtacha moyillik necha foizni tashkil qiladi? 83,5 % 85,4 % 87,0 % $$$86,6% 84,0 %. Savol 220000 so‘m shaxsiy daromaddan 50000 so‘m jamg‘arma sifatida ishlatilsa, jamg‘armaga o‘rtacha moyillik necha foizni tashkil qiladi? 25,6 % 26,0 % 24,0% 23,0% $$$22,7 %. Savol Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi? aksiyalarni sotishdan olingan mablag‘lar obligatsiya zayomlari, bank kreditlari foyda, amortizatsiya ajratmalari $$$byudjet mablag‘lari homiylar mablag‘lari Savol Quyidagilardan qaysi biri investitsion faollik haqida xulosa chiqarish imkonini beradi? investitsiyalarning tarmoq tuzilishi real investitsiyalar darajasining o‘zgarishi $$$investitsiyalarning takror ishlab chiqarish tuzilishi investitsiyalarning texnologik tuzilishi investitsiyalarning hududiy tuzilishi. Savol Investitsiyalar darajasini belgilaydigan asosiy omil nima? investitsiyalardan kutilayotgan sof foyda normasi $$$bank foiz stavkasi sof foyda normasi va foizning nominal stavkasi sof foyda normasi va foizning real stavkasi sof foyda miqdori Savol 1896-1900 yillarda to‘rt mamlakat jahon sanoat ishlab chiqarishining 3/4 qismi, sanoat eksportining 3/5 qismini egallashdi. Bular: AQSH, Buyuk Britaniya, Gollandiya, Fransiya; $$$ AQSH, Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya; Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya, Italiya, Buyuk Britaniya, AQSH, Italiya, Fransiya; Buyuk Britaniya, Italiya, AQSH, Germaniya. Savol Xalqaro iqtisodiy integratsiyaning eng oddiy shakli? boj ittifoqi; to‘lov ittifoqi; erkin savdo zonalari; umumiy bozor; $$$ iqtisodiy va to‘lov ittifoqi. Savol Quyidagi soliqlardan qaysilari «iste’mol» soliqlari hisoblanadi? meros va sovg’alar uchun soliq; foyda solig’i va boj to’lovlari; shaxsiy daromadga soliqlar; mulk solig’i va pensiya fondiga sotsial to’lovlar; $$$ qo’shilgan qiymat va aksiz solig’i. Savol Soliq turlarining ortishi, soliq stavkalarining ko’tarilishi qaysi siyosatga misol bo’la oladi … pul-kredit siyosatiga; kredit-byudjet siyosatiga; $$$ fiskal siyosatga; monetar siyosatga; daromadlar siyosatiga Savol Inflyatsiya kuchayganda monetizatsiya: koeffitsienti ortadi; $$$ pasayadi; o’zgarmaydi; ular o’rtasida hech qanday bog’lanish yo’q; aniqlash qiyin. Savol Pulga talab tushunchasi – zarur bo’lganda, tezda almashtirish mumkin bo’lgan qimmatli qog’ozlarni sotib olib qo’yish; ma’lum bir foiz stavkasida tadbirkorlar kreditga olib ishlatish mumkin bo’lgan pul summasi; daromadning ma’lum bir qismini «har ehtimolga qarshi» saqlash; jamg’arma uchun zarur pul miqdori; $$$ bitimlar va jamg’arma uchun zarur pul miqdori. Savol Pulga jamg’arma (moliyaviy aktivlarning pul shakli) sifatidagi talab pulning: muomala vositasi; $$$ jamg’arish vositasi; o’lchov birligi; turli sabablarga ko’ra; to’lov vositasi ekanligidan kelib chiqadi. Savol Pul va tovar massasi o’zgarmagani holda pulning aylanish tezligining ortishi … pulning xarid qobiliyatining o’sishiga; narxlarning tushishiga; $$$ narxlarning o’sishiga; narxlarning o’zgarmasligiga; iqtisodiy o’sishga olib keladi Savol Inflyatsiyadan eng ko’p talafot ko’radigan qatlam, bu... tovarlar, qimmatbaho qog’ozlar, valyuta oldi-sotdisi bilan shug’ullanuvchi vositachilar; kredit olgan iqtisodiy agentlar va yuridik shaxslar; pulni o’z vaqtida ko’chmas mulkka qaimmatbaho narsalarga, qadrli valyutaga almashtirganlar; davlat monopolistik strukturasini ifodalovchi guruhlar; $$$ kam daromad oluvchi kambag’al qatlam. Savol Makroiqtisodiyot qaysi darajadagi iqtisodiyot? $$$yaxlit milliy iqtisodiyot iqtisodiyotning davlat sektori iqtisodiyotning kooperativ sektori iqtisodiyotning xususiy sektori butun milliy va jahon iqtisodiyoti. Savol Agar real yalpi ichki mahsulot hajmi 6%ga, aholi soni 3% ga qisqarsa $$$aholi jon boshiga real yalpi ichki mahsulot qisqargan aholi jon boshiga real yalpi ichki mahsulot o‘sgan real yalpi ichki mahsulot o‘sgan, nominal YaIM qisqargan nominal yalpi ichki mahsulot o‘zgarmagan narxlar 3%ga tushgan. Savol Yalpi xususiy investitsiyalar hisobga olinadi: yalpi ichki mahsulotni daromadlar bo‘yicha hisoblaganda sof milliy mahsulotni hisoblaganda $$$yalpi ichki mahsulotni xarajatlar usuli bo‘yicha hisoblaganda shaxs ixtiyoridagi daromadni hisoblaganda shaxsiy daromadni hisoblaganda. Savol Agar nominal yalpi ichki mahsulot hajmi va narxlar darajasi ko‘tarilsa: real yalpi ichki mahsulot o‘zgarmagan real yalpi ichki mahsulot o‘sgan, lekin narxga nisbatan kamroq real yalpi ichki mahsulot qisqargan $$$bu yalpi ichki mahsulot dinamikasini aniqlash uchun kamlik qiladi hamma javoblar noto‘g‘ri. Savol YaIM (YaMM)ni qo‘shilgan qiymat (ishlab chiqarish) asosida hisoblash: mamlakat iqtisodiyotida davlat sektorining rolini $$$undiruvchi va qayta ishlovchi tarmoqlarning YaIM tarkibidagi o‘sish sur’atini aniqlash sanoat va qishloq xo‘jaligida unumdorlikni aniqlash milliy iqtisodiyotda kapital qurilish sur’atini barcha tarmoq va sohalarning ulushini aniqlash imkonini beradi Savol YaIM(YaMM)ni daromadlar bo‘yicha hisoblash: aholining umumiy daromadlarida transfertlar hissasini mehnat evaziga daromad bilan mulk evaziga daromad nisbatini iqtisodiyotning asosiy tarmoqlari va ularning tabaqalanishini aholi daromadlarining tabaqalanishini $$$barcha daromad turlari ulushini aniqlash imkonini beradi. Savol Yalpi ichki mahsulot bu - … $$$mamlakat hududida yaratilgan barcha pirovard mahsulot(tovar va xizmatlar) summasi sotilgan tovar va xizmatlar summasi ishlab chiqarilgan barcha tovar va xizmatlar summasi mamlakatning o‘zida va chet elda ishlab chiqargan tovar va xizmatlar summasi pirovard tovar va xizmatlar summasi Savol Nominal yalpi ichki mahsulot aniqlanadi: eksport narxlarida $$$joriy yil bozor narxlarida o‘zgarmas narxlarda o‘tgan davr narxlarida jahon narxlarida Savol YaMMni daromadlar bo‘yicha hisoblashda quyidagilardan qaysi biri hisobga olinmaydi? foizlar summasi rentalar summasi ish haqi summasi biznesga egri soliqlar $$$transfert to‘lovlari summasi. Savol YaMMni sarf-xarajatlar bo‘yicha aniqlashda quyidagi lardan qaysi biri hisobga olinmaydi? iste’molchilik sarflari davlat sarflari investitsion sarflar sof eksport $$$davlat subsidiyalari. Savol Narxlar indeksidan quyidagilarning qaysi birini hisobga olishda foydalaniladi? $$$joriy va o‘tgan davrlardagi ishlab chiqarish tarkibining o‘zga- rishini baholashda ikki har xil davrdagi iste’mol savatining bozor qiymatining o‘zgarishini baholashda ikki mamlakat o‘rtasida narxlar darajasidagi farqni baholashda ulgurji va chakana narxlar orasidagi farqni ko‘rsatishda yuqoridagilarning barchasida. Savol Milliy daromadni aniqlang? investitsiyalar (-) jamg‘armalar uzoq muddat xizmat qiluvchi tovarlar va xizmatlar qiymati $$$shaxsiy daromad (+) individual soliqlar (-) davlat korxonalariga sof subsidiyalar renta, ish haqi, kapital uchun foiz, mulkdan olinadigan daromad (ijara haqi) va korporatsiyalar foydasi YaMM (-) sof eksport. Savol Quyidagilarning qaysi biri YaMM hajmini sarf-xarajatlar bo‘yicha aniqlashda hisobga olinmaydi? yalpi investitsiyalar sof eksport tovar va xizmatlar uchun davlat sarf-xarajatlari iste’molchilik sarflari $$$ish haqi. Savol Yalpi investitsion sarflar quyidagi ko‘rsatkichning qaysi birini aniqlashda hisobga olinadi? daromadlar bo‘yicha YaMM $$$xarajatlar bo‘yicha YaMM daromadlar bo‘yicha SMM shaxsiy daromad milliy daromad. Savol YaMMdan SMMni keltirib chiqarish uchun, quyidagi operatsiyalarning qaysi birini amalga oshirish zarur? sof investitsion xarajatlarni qo‘shish YaMMdan sof investitsiyalarni ayirib tashlash YaMMga amortizatsiya hajmini qo‘shish $$$YaMMdan amortizatsiya ajratmasi summasini ayirish YaMMdan egri soliqlarni ayirish. Savol Bozor iqtisodiyotining asosiy maqsadi nima? $$$ Iqtisodiy o‘sish va rivojlanishga ko‘maklashish Boylikning teng taqsimlanishini ta'minlash Atrof-muhitni muhofaza qilish Siyosiy barqarorlikni saqlash Savol Aholi daromadlarining manbai nima? nafaqalarining hamma turlari; yordamchi xo‘jalik va mulkdan olinadigan daromadlar; ish haqi va u bilan bog‘liq daromadlar; tadbirkorlik faoliyati natijasida olinadigan daromadlar; $$$ yuqoridagilarning barchasi. Savol Qaysi vaqtda ishchining real ish haqi oshadi? oylik nominal ish haqi va narxlar mutanosib oshganda; narxi va nominal ish haqi mutanosib pasayganda; nominal ish haqi kamayganda; $$$ nominal ish haqi oshib narxlar pasayganda; yuqoridagi barcha hollarda. Savol Aholi real daromadining o‘sishi qaysi holda ro‘y beradi? nominal daromad va narxlarning o‘sishi mutanosib bo‘lganda; $$$ nominal daromad narxlardan tez o‘sganda; narxlar nominal daromaddan tez o‘sganda; soliqlar va majburiy to‘lovlar nominal daromaddan tez o‘sganda; iste’mol bozori to‘yinganlik darajasi pasayganda. Savol Qaysi daromad turi xodimlar mehnatining natijasiga bog‘liq? $$$ ish haqi; dividend; foiz; renta; ijara haqi. Savol O‘zbekistonda aholining ma’naviy ruhiy tiklanishi qanday negizga asoslanadi? umuminsoniy qadriyatlarga sodiq; $$$ xalqning ma’naviy merosini mustahkamlash va rivojlantirish; insonning o‘z imkoniyatlarini erkin namoyon qilish; vatanparvarlik; yuqoridagilarni barchasi. Savol Pul muomalasi qonunlari buzilishi natijasida qog‘oz pullarning mamlakatda yaratilayotgan tovar va xizmatlarga nisbatan ortib ketishi nima deb ataladi? $$$Inflyatsiya Deduksiya Induksiya Inqiroz Savol Inflyatsiyaning nechta turi mavjud? $$$7 8 6 5 Savol Yalpi talab ortiqchaligi bilan natijasida yuzaga keladigan inflyatsiya turini aniqlang? $$$talab inflyatsiyasi taklif inflyatsiyasi o’rmalovchi inflyatsiya jadal inflyatsiya Savol Yalpi taklif qisqarishi natijasida yuzaga keladigan inflyatsiya turini toping? $$$ taklif inflyatsiyasi talab inflyatsiyasi o’rmalovchi inflyatsiya jadal inflyatsiya Savol Narxlar yiliga 10 foizgacha o‘sadigan inflyatsiya turini toping? $$$ o’rmalovchi inflyatsiya talab inflyatsiyasi taklif inflyatsiyasi jadal inflyatsiya Savol Iqtisodiy o‘sishning intensiv omilini toping?\ $$$mehnat unumdorligining o‘sishi kapital sarflarining ko‘payishi joriy xarajatlarning o‘sishi qo‘shimcha iqtisodiy resurslarning jalb qilinishi mehnat sarflarining ortishi Savol Iqtisodiy o‘sishning ekstensiv omilini toping? mehnat intensivligining ortishi asosiy kapitalni tejash mehnat unumdorligining o‘sishi yangi texnologiyani qo‘llash $$$resurs sarflari ortishi. Savol Iqtisodiy o‘sish nima? ishlab chiqarishning takomillashishi ijtimoiy ne’matlarni ishlab chiqarishning o‘sishi yaratilgan tovarlar va xizmatlar mutlaq va nisbiy hajmining ko‘payishi aholi turmush sharoitlarining o‘zgarishi $$$yuqoridagilarning barchasi. Savol Iqtisodiy o‘sish qanday aniqlanadi? daromad va ish haqi darajasi bilan aholining ijtimoiy himoyalanganlik darajasi bilan ishsizlik darajasi bilan $$$YAMMning mutlaq va aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan miqdori bilan yuqoridagilarning barchasi bilan Savol Intensiv o‘sish nima? qo‘shimcha pul resurslarini jalb etish ishchilar sonini ko‘paytirish yangi korxonalar qurish $$$yangi texnika va texnologiyani qo‘llash qo‘shimcha iqtisodiy resurslarni jalb qilish Savol Ekstensiv o‘sish nima? ekin maydonlarini kengaytirish ishlab chiqarishga qo‘shimcha ishchi kuchlarini jalb qilish ishlab chiqarish vositalarini ko‘paytirish ishlab chiqarish quvvatlarini kengaytirish $$$yuqoridagilarning barchasi. Savol Iqtisodiy o‘sishga to‘siq bo‘luvchi omilni aniqlang? $$$atrof-muhitini himoya qilishga ketadigan xarajatlarning ko‘payishi iqtisodiy resurslardan samarali foydalanish investitsiyaning ko‘payishi bilim va malakani oshirishga ketadigan xarajatlarning ko‘payishi mehnat unumdorligining o‘sishi Savol O‘zbekistonda iqtisodiy o‘sishning qaysi modeli qo‘llaniladi? rejalashtirilgan modeli byurokratik-boshqaruv modeli aralash iqtisod modeli $$$demokratik asosda ijtimoiy rivojlanishga qaratilgan o‘zbek modeli. yuqoridagilarning barchasi. Savol Ijtimoiy-iqtisodiy tarkib qanday aniqlanadi $$$ Davlat mulki va xususiy mulk korxonalarining YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Iste’mol xarajatlari, yalpi investitsiyalar va sof eksportning YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Alohida tarmoqlarning YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Yirik va kichik biznesning iqtisodiyotdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Savol Davlat tomonidan amalga oshiriladigan, iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishini takomillashtirish, uning samaradorligini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlar majmui nima deb ataladi $$$ Davlatning tarkibiy o’zgarish siyosati Davlatning hududiy o’zgarish siyosati Davlatning xususiy o’zgarish siyosati Davlatning markaziy o’zgarish siyosati Savol Kimlar mehnatga layoqatli bo‘lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan vaqtincha ta’minlanmaganlar? $$$ Ishsizlar Nogironlar Kam taminlanganlar Ishchilar Savol Ishsizlik necha turga bo’linadi? $$$ 8 7 6 5 Savol Kishilar turli sabablarga ko‘ra o‘z ishlarini almashtirish vaqtida ishsiz qolishi ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Friksion Tarkibiy Siklik Texnologik Savol Fan-texnik taraqqiyot natijasida yuzaga keladigan ishsizlik ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Tarkibiy Siklik Texnologik Friksion Savol Iqtisodiy siklning inqiroz fazasida paydo bo‘ladigan ishsizlik ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Siklik Texnologik Friksion Tarkibiy Savol Mehnat birjalarining yetarli darajada rivojlanmaganligi natijasida paydo bo‘ladigan ishsizlik ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Institutsional Texnologik Friksion Tarkibiy\ Savol Ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash, avtomatlashtirish, robotlashtirish va informatsion texnologiyani qo‘llash natijasida vujudga keladigan ishsizlik ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Texnologik Friksion Tarkibiy Siklik Savol Rasman ish bilan band bo‘lsalarda, amalda to‘liq holda ishlamaydiganlar ishsizlikning qaysi turiga kiradi? $$$ Yashirin Friksion Tarkibiy Siklik Savol O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy aloqalarni shakllantirishda qanday tamoyillarga amal qilinadi? umuminsoniy manfaatlarga; milliy manfaatlarga; sinfiy manfaatlarga; davlat manfaatlariga; $$$ umuminsoniy va milliy manfaatlar mushtarakligiga. Savol O‘zbekiston o‘zining aloqalarini qanday asosda tashkil etmoqda? NATO doirasida; Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti doirasida; Xalqaro valuta fondi orqali; Кo‘p tomonlama asosida; $$$ ham ko‘p tomonlama va ham ikki tomonlama asosida. Savol Respublika tashqi iqtisodiy siyosatining qaysi prinsipi xalqaro iqtisodiy aloqalarini rivojlantirishni ko‘zda tutadi. tashqi munosabatlarda oshkoralik; boshqa mamlakatlarning ichki ishlariga aralashmaslik; o‘zaro manfaatlarni har tomonlama hisobga olish; $$$ ikki tomonlama va ko‘p tomonlama tashqi aloqalarni rivojlantirish; xalqaro huquqiy normalariga rioya qilish. Savol Mamlakat tashqi iqtisodiy faoliyatini rivojlantirishning qaysi yo‘nalishi «aktiv» savdo balansiga erishishga yordam beradi. $$$ mamlakat eksporti imkoniyatini kengaytirish; importning salmog‘ini qisqartirish importning salmog‘ini qisqartirish xorijiy sarmoyalarni respublika iqtisodiyotiga keng ko‘lamda jalb qilish; 1 va 2 javoblar to‘g‘ri. Savol Moliyaviy globallashuv – bu: $$$ jahon xo‘jaligining barcha hududlaridagi moliyaviy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; ayrim olingan moliyaviy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; muayyan davlat hududidagi moliyaviy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; yuqoridagilarning barchasi to‘g‘ri; Savol Iqtisodiy globallashuv – bu: muayyan hududdagi iqtisodiy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; ayrim olingan mamlakatlardagi iqtisodiy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; $$$ jahon xo‘jaligining barcha hududlaridagi iqtisodiy munosabatlarni qamrab oluvchi jarayondir; yuqoridagilarning barchasi to‘g‘ri. Savol Aksionerlik jamiyati obligatsiyasini sotib olgan kishi... mulkka sherik; $$$ aksionerlik jamiyatiga kreditor; aksionerlik jamiyatiga xayrixoh; aksionerlik jamiyati uchun hayriya berdi; aksionerlik jamiyatining holatini bilmoqchi. Savol Monetar siyosat yuritayotganda sanab o’tilganlardan qaysi birining pul taklifiga ta’siri boshqa uchtasiga nisbatan farq qiladi? davlatning qisqa muddatli obligatsiyalarini sotish; rezerv (zaxira) stavkasi; hisob stavkasini ko’tarish; $$$ qo’shimcha pul emissiya qilish. Savol Markaziy bank bozordan, aholidan va boshqalardan davlat qimmatli qog’ozlarini sotib olsa, zaxira normasi va hisob stavkasini kamaytirsa, «qimmat» yoki qattiq pul siyosati; $$$ «arzon» yoki yumshoq pul siyosati; «o’rtacha» pul siyosati; pul-kredit siyosati; zaxira normalarini o’zgartirish siyosatini yuritayapti, deb aytish mumkin. Savol Markaziy bank ochiq bozorda davlat qimmat baho qog’ozlarini banklarga, aholiga sotsa, zaxira normasi, hisob stavkasini ko’tarsa: $$$ «qimmat» yoki «qattiq» pul siyosati; «arzon» yoki «yumshoq» pul siyosati; «o’rtacha» pul siyosati; pul–kredit siyosati; zaxira normalarini o’zgartirish siyosati yuritayapti, deb aytish mumkin. Savol Muvozanatli foiz stavkasi … tenglashtiradi: nominal va real foiz stavkalarini; iste’mol bilan jamg’arishni; $$$ qarz mablag’lariga talab hajmi bilan taklif hajmini; daromadlar bilan xarajatlarni; investitsiyalar bilan qarzlarni. Savol Pul massasini ko’paytirishga qaratilgan siyosat: qimmat (qattiq) pul siyosati; mamlakatda pul massasini kamaytirish yoki cheklashga qaratilgan siyosat; fiskal siyosat; valyuta-pul siyosati; $$$ arzon (yumshoq) pul siyosati deb yuritiladi. Savol Shaxsiy daromad bu – yil davomida ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlar qiymati $$$yil davomida uy xo‘jaliklari tomonidan olingan daromad individual soliqlar to‘langandan so‘ng shaxsiy xarajatlarga mo‘l jallangan daromad mamlakat aholisining jamg‘argan daromadi yalpi ichki mahsulot minus amortizatsiya Savol Yalpi mahsulot tarkibiga sanab o‘tilganlardan qaysi biri kiradi? Uy bekasining oiladagi bajargan xizmatlari Qarindoshdan foydalanib yurgan avtomobilini sotib olish Brokerdan aksiyalar sotib olish $$$Кitob magazinidan sotib olingan «Iqtisodiyot nazariyasi» darsligi Yashirin sexda tayyorlangan makaron mahsulotlari. Savol Real YaIM(YaMM) nima? joriy bozor narxlarida hisoblangan YaIM(YaMM) pulning o‘zgarib turuvchi kurslarida hisoblangan YaIM (YaMM) $$$doimiy narxlarda, pulning o‘zgarmas kursida hisoblangan YaIM(YaMM) iqtisodiy xarajatlar bo‘yicha hisoblangan YaIM(YaMM) resurslarga olingan daromadlar bo‘yicha hisoblangan YaMM. Savol Nominal YaIM(YaMM) qanday usul bilan real YaIM (YaMM) ga aylantiriladi? $$$nominal YaIM(YaMM) : narx indeksi nominal YaIM(YaMM) x narx indeksi nominal YaIM(YaMM) : joriy narxlar nominal YaIM(YaMM) : doimiy narxlar yuqoridagi barcha usul to‘g‘ri. Savol Quyidagilarning qaysi biri YaMM tarkibiga kiradi? uy bekasining xizmatlari qo‘shnidan eskiroq avtomobilni sotib olish brokerdan yangi aksiyalarni sotib olish $$$kitob do‘konidagi yangi kitoblarning qiymati yuqoridagilarning barchasi. Savol O‘zbekiston fuqarosi vaqtinchalik Rossiyada ishlaganda, uning olgan daromadi quyidagilarning qaysi biriga kiradi? $$$O‘zbekiston yalpi milliy mahsuloti (YaMM)ga va Rossiya yalpi ichki mahsulot (YaIM)ga O‘zbekiston YaIMga va Rossiya YaMMga O‘zbekiston YaMMga va Rossiya YaMMga O‘zbekiston YaIMga va Rossiya YaIMga O‘zbekiston milliy daromadiga va Rossiya sof ichki mahsulotiga. Savol Quyida sanab o‘tilganlarning qaysi biri Milliy daromad tar kibida hisobga olinmaydi? $$$korporatsiyalar foydasi davlat transfert to‘lovlari renta daromadlari ish haqi me’yoridagi foyda. Savol Yalpi milliy mahsulot sarf-xarajatlar usuli bilan aniqlan ganda quyidagilarning qaysi biri hisobga olinmaydi? yalpi investitsiyalar iste’molchilik sarflari davlat sarf-xarajatlari $$$amortizatsiya ajratmalari yuqoridagilarning barchasi. Savol Narxlar indeksidan qaysi holda foydalaniladi? ikki davlat o‘rtasidagi narxlar darajasi taqqoslanganda ulgurji va chakana narxlar o‘rtasidagi farq hisoblanganda $$$bazis va joriy davrdagi ishlab chiqarish hajmi taqqoslanganda ishlab chiqarishdagi tarkibiy o‘zgarishlarni aniqlashda yuqoridagi barcha hollarda. Savol Milliy daromad qanday aniqlanadi? SMM-amortizatsiya $$$SMM-egri soliqlar SMM-ish haqi SMM-sof eksport SMM-to‘g‘ri soliqlar. Savol Quyidagilardan qaysi biri mamlakatning turmush darajasini ko‘rsatadi? Yalpi ichki mahsulot (YaIM) Ishsizlik darajasi Qashshoqlik darajasi $$$ Inson taraqqiyoti indeksi (HDI) Savol Jahon bankining asosiy maqsadi nima? $$$ Rivojlanayotgan mamlakatlarda iqtisodiy o‘sishga yordam berish Xalqaro savdoni tartibga solish va nizolarni hal qilish A'zo mamlakatlarga moliyaviy yordam ko‘rsatish A'zo davlatlar o‘rtasida madaniy almashinuvni rivojlantirish Savol Evropa Ittifoqining (EI) asosiy maqsadi nima? $$$ Yevropada iqtisodiy o‘sish va rivojlanishga ko‘maklashish A'zo mamlakatlarga moliyaviy yordam ko‘rsatish A'zo davlatlar o‘rtasida madaniy almashinuvni rivojlantirish Xalqaro savdoni tartibga solish va nizolarni hal qilish Savol Quyidagilardan qaysi biri valyuta kursiga ta'sir etuvchi omillardan biri emas? Foiz stavkalari Inflyatsiya darajasi Davlat siyosati $$$ Aholi sonining o‘sishi Savol Jahon bankining shtab-kvartirasi qayerda joylashgan? $$$ Vashington, AQSh Nyu-York, AQSh London, Buyuk Britaniya Syurix, Shveysariya Savol Quyidagilardan qaysi biri mamlakatning iqtisodiy rivojlanishini ko‘rsatuvchi ko‘rsatkich hisoblanadi? Yalpi milliy mahsulot (YaIM) Xarid qobiliyati pariteti (PPP) $$$ Iqtisodiy erkinlik indeksi (EFI) Milliy baxt indeksi(GNH) Savol Quyidagilardan qaysi biri aralash iqtisodiyotga xos emas? Mulk va korxonalarga xususiy mulkchilik Davlatning iqtisodiyotga aralashuvi Bozorga asoslangan narx tizimi $$$ Iqtisodiyotda hukumatning roli yo‘q Savol Birlashgan Millatlar Tashkilotining Savdo va Taraqqiyot Konferentsiyasi (UNCTAD) ning asosiy maqsadi nima? Erkin savdo va iqtisodiy o‘sishga yordam berish Rivojlanayotgan mamlakatlarga kreditlar berish Xalqaro moliya bozorlarini tartibga solish $$$ Rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanishiga yordam berish Savol Iqtisodiy o‘sish intensiv bo‘ladi, agar: qo‘shimcha mehnat omilini jalb qilish natijasida milliy daromad hajmi o‘ssa; $$$ ishchining ish haqi ko‘paysa, mehnat unumdorligining o‘sish sur’ati band bo‘lganlar o‘sish sur’atiga qaraganda yuqori bo‘lsa; kapital bilan qurollanish darajasi o‘ssa; mahsulot birligiga sarflangan omillar hajmi o‘ssa. ishlab chiqarish hajmi va resurslar miqdori mutanosib o‘ssa; Savol Agar mehnatning kapital bilan qurollanishi mehnat unumdorligiga nisbatan tezroq o‘ssa, u holda: kapital qaytimi pasayadi; kapital qaytimi o‘sadi; $$$ aholi jon boshiga milliy daromad o‘sadi; mamlakatning milliy boyligi ortadi; kapital samaradorligi ortadi. Savol Iqtisodiy o‘sishning sifat darajasini qanday ko‘rsatkichlar orqali ifodalab bo‘lmaydi? bir-birlik qo‘shimcha milliy daromad yaratish uchun sarflangan xarajatlar kamayib borsa; 1% iqtisodiy o‘sishga erishish uchun sarflangan xarajatlarning o‘zgarishi ro‘y bersa; mehnat unumdorligining o‘zgarishi sodir bo‘lsa; mamlakatning tabiiy-geografik joylashuvi o‘zgarsa; $$$ iqtisodiy o‘sishga erishish uchun sarflangan kapital miqdori ortsa. Savol Agar ishlab chiqarish omillari 1,5 baravarga, milliy daromad ham 1,5 baravarga o‘ssa, u holda... ishlab chiqarish hajmiga ko‘ra doimiy samaradorlik; ishlab chiqarish hajmiga ko‘ra o‘suvchi samaradorlik; ishlab chiqarish hajmiga ko‘ra pasayuvchi samaradorlik; $$$ ishlab chiqarish miqyosida ijobiy o‘zgarish; ishlab chiqarish miqyosida salbiy o‘zgarish kuzatiladi. Savol Iqtisodiy o‘sishning intensiv omillariga kiradi: band bo‘lgan ishlovchilarning soni ortishi; $$$ mehnat unumdorligining ortishi; ishlab chiqarish maydonlarining kengayishi; mavjud texnologiya darajasida investitsiya hajmining o‘sishi; mavjud uskunalar miqdorining ortishi. Savol Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o‘sishning intensiv omiliga kirmaydi? fan-texnika taraqqiyoti yutuqlaridan foydalanish; $$$yer, ishlab chiqarish maydonini ko‘paytirish; ishchilarning malakasini oshirish; mehnat unumdorligini oshirish; material sig‘imini pasaytirish. Savol Mamlakatda pul-kredit tizimining tang ahvolga tushishi bo‘lib, bunda tijorat va bank krediti qisqaradi. Bu qaysi sohadagi inqiroz $$$ pul-kredit sohasidagi valyuta sohasidagi birja sohasidagi agrar sohadagi Savol Qishloq xo‘jaligidagi iqtisodiy inqirozlar nima deb ataladi? $$$ Agrar sohadagi inqiroz Pul-kredit sohasidagi Valyuta sohasidagi Birja sohasidagi Savol Iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki bir necha tomonining bir-biriga teng kelgan holati nima deb ataladi? $$$ iqtisodiy muvozanat iqtisod tarozisi milliy tenglik bozor muvozanati Savol Iqtisodiy muvozanatning nechta asosiy turi mavjud? $$$ 2 3 4 5 Savol Ikkita o‘zaro bog‘liq bo‘lgan iqtisodiy ko‘rsatkichlar yoki iqtisodiyot tomonlarining miqdoran teng kelishi nima deb ataladi? $$$ xususiy muvozanat umumiqtisodiy muvozanat bozor muvozanati xususiy mulklar tengligi Savol Jamiyat barcha ehtiyojlari va milliy ishlab chiqarish hajmining o‘zaro teng kelishi nima deb ataladi $$$ umumiqtisodiy muvozanat xususiy muvozanat bozor muvozanati xususiy mulklar tengligi Savol Yalpi talab va yalpi taklif qaysi iqtisodiy muvozanat turiga mansub $$$ umumiqtisodiy muvozanat xususiy muvozanat bozor muvozanati xususiy mulklar tengligi Savol Iqtisodiyotning turli tomonlari va sohalari o‘rtasida miqdor va sifat jihatdan ma’lum moslik bo‘lishidir nima deb ataladi $$$ Iqtisodiy mutanosiblik Iqtisodiy moslik Muvozanat tengligi Xususiy mutanosiblik Savol Iqtisodiy mutanosiblik nechta turga bo’linadi $$$ 5 4 6 7 Savol Iqtisodiyotning takror ishlab chiqarish va funksional tarkibi (talab jihatidan) qanday aniqlanadi $$$ Iste’mol xarajatlari, yalpi investitsiyalar va sof eksportning YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Davlat mulki va xususiy mulk korxonalarining YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Alohida tarmoqlarning YAIMdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Yirik va kichik biznesning iqtisodiyotdagi ulushi ko‘rinishida aniqlanadi Savol Jahon xo‘jaligini tarkib topishida dunyoning hudud jihatidan bo‘lib olinishi, katta mustamlaka imperiyalar tashkil bo‘lishi ham muhim rol o‘ynaydi. Bu jarayon qachon nihoyasiga yetdi? XVIII asr oxirlarida; XVIII asr oxiri XIX asr boshlarida; XIX asr o‘rtalaridan boshlanib XIX asr oxirida; $$$ XIX asr oxiri XX asr boshlarida; XX asr boshidan boshlanib XX asr o‘rtalarida. Savol Jahon xo‘jaligi tarkibidagi rivojlanish jihatidan yetakchi bo‘lgan mamlakatlarga ... aholi jon boshiga yaratilgan YaIM yuqoriligi; dunyo mineral resurslarini iste’mol qilishdagi ulushi yuqoriligi; YaIMda axborot kommunikatsiya xizmatining ulushi yuqoriligi; sanoat mahsulotida yuqori darajadagi intellektual salohiyatni talab qiluvchi tovarlar ulushining ko‘pligi; $$$ YaIMda agrar sektor ulushining yuqoriligi xos emas. Savol O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy aloqalar: Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti darajasida; barcha mamlakatlar bilan ko‘p tomonlama hamkorlik asosda; $$$ ko‘p tomonlama hamda ikki tomonlama hamkorlik asosda; barcha mamlakatlar bilan ikki tomonlama hamkorlik asosda; musulmon davlatlari doirasidagi hamkorlik asosida olib boriladi. Savol O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy aloqalar qanday tamoyillarga asoslanadi? $$$ umuminsoniy va milliy manfaatlar mushtarakligiga; milliy va davlat manfaatlari birligiga; milliy va guruhiy manfaatlar uyg‘unligiga; umuminsoniy va qo‘shni mamlakatlar manfaati; turli qatlamlar manfaatlarini bir qilib umumlashtirishga. Savol O‘zbekistonning jahon bozoriga kirib borishiga nima to‘sqinlik qilishi mumkin? chet el investorlarini jalb etish; oraliq emas, pirovard mahsulotni ishlab chiqarishni ko‘paytirish; sanoatni mahalliylashtirish; $$$ noraqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarish; mamlakat eksport salohiyatini kengaytirish. Savol Xalqaro savdo tashkilotiga a’zo bo‘lgan mamlakatlar o‘zaro savdo qilganda boj to‘lovlari tovar qiymatining … $$$ 10%; 15%; 8%; 5%; 12% idan oshmasligi kerak. Savol «Talaba» kompaniyasining aksiyasini sotib olgan kishi: $$$ kompaniya mulkiga sherik; kompaniyaga kreditor; kompaniyaga xayrixoh; kompaniya uchun hayriya berdi; kompaniyaning ahvolini bilmoqchi. Savol Balanslashmagan inflyatsiya bu – ... bir xil tovarlarning narxini har xil ko’tarilishi; to’satdan narxlarni ko’tarilib ketishi; $$$ har xil tovarlarni narxining o’sishi sur’atlarni turlicha bo’lish; har xil tovarlar narxlarning o’sishi sur’atlarining yuqoriligi; har xil tovarlar narxining uncha ko’p bo’lmagan miqdorda bir- biriga yaqin o’sishi. Savol Denominatsiya, bu … $$$ eski pul birliklarini ma’lum nisbatda yangi pullar bilan almashtirish; qadrsizlangan puldan voz kechish; pul tizimida ro’y bergan tanglik natijasida pulning to’lov vazifasini bajara olmay qolishi; davlat tomonidan rasmiy ravishda valyuta kursini pasaytirish; muomalaga qo’shimcha pul chiqarish. Savol Bank dastlab qo’yilgan summaga hamda unga hisoblangan foizga ham foiz hisoblaydi. Bunday foiz hisoblash summasi: oddiy foiz; $$$ murakkab foiz; kreditga foiz; qulay foiz; qo’shimcha foiz bo’ladi. Savol Agar MB rezerv (zaxira) normasini ko’tarsa, boshqa sharoitlar teng bo’lganda... kreditlarga o’rtacha bank foizi pasayadi; mamlakatda pul massasi ko’payadi; bankning kredit resurslari ko’payadi; kreditlarga o’rtacha bank foizi pasayadi, mamlakatda pul massasi ko’payadi; $$$ bank rezervi normasining o’sishi yuqorida sanab o’tilganlardan hech qaysi biriga olib kelmaydi. Savol Pulning aylanish tezligi ... berilgan bank kreditlarini uning miqdoriga nisbati; real YaIM narx indeksi asosida hisoblanadi; $$$ pul birligining yil davomida o’rtacha to’lov vositasi sifatida necha marta ishlatilishi; bir tijorat bankiga to’g’ri keladigan o’rtacha naqd pulsiz hisobkitoblar miqdori; pulning muomalada bo’lgan vaqti. Savol Ko’pchilik rivojlangan mamlakatlarda, O’zbekistonda ham bank tizimi ikki bo’g’inli bo’lib, ular: $$$ markaziy bank va tijorat, xususiy banklar; pulni jamg’aradigan va qarzga beradigan banklar; markaziy bank va ipoteka banklari; banklar va sug’urta jamiyatlari; markaziy bank va inveestitsion banklar. Savol Asosiy natijaviy makroiqtisodiy ko‘rsatkichni aniqlang? ishsizlik darajasi pulning qadrsizlanish darajasi $$$yalpi milliy mahsulot bandlilik darajasi aholi daromadlarining nisbiy o‘sishi. Savol Pirovard mahsulot tushunchasi ishlov beriladigan mahsulot qayta ishlanadigan mahsulot sotish maqsadida xarid qilingan tovarlar $$$iste’mol uchun tayyor bo‘lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor narxidagi hajmi iste’mol qilingan mahsulot. Savol Qo‘shilgan qiymat qanday miqdor? $$$pirovard mahsulot hajmidan boshqa korxona va firmalardan sotib olingan xomashyo va materiallar qiymatini chiqarib tashlangan miqdor pirovard mahsulot hajmidan ish haqi chiqarib tashlangan miqdor pirovard mahsulot hajmidan amortizatsiya ajratmasi chiqarib tashlangan miqdor pirovard mahsulot hajmidan o‘zgaruvchi xarajatlar chiqarib tashlangan miqdor yuqoridagilarning barchasi Savol Yalpi milliy mahsulotni hisoblashda quyidagilardan qaysi biri hisobga olinmaydi? $$$davlat budjetidan ijtimoiy to‘lovlar qimmatli qog‘ozlarni sotish va sotib olish xususiy ijtimoiy to‘lovlar ishlatilgan tovarlarni sotish yuqoridagilarning barchasi. Savol Quyidagi tengliklardan qaysi biri to‘g‘ri? YaMM – sof eksport = SMM $$$YaMM – amortizatsiya =SMM YaMM – egri soliqlar =SMM YaMM – joriy moddiy xarajatlar = SMM YaMM – to‘g‘ri soliqlar = SMM. Savol Quyidagi tengliklardan qaysi biri to‘g‘ri? SMM – amortizatsiya = milliy daromad $$$SMM – egri soliqlar = milliy daromad SMM – ish haqi = milliy daromad SMM – to‘g‘ri soliqlar = milliy daromad SMM – sof eksport = milliy daromad. Savol YaIMni xarajatlar bo‘yicha hisoblashda sarflarning qanday turlari hisobga olinadi? uy xo‘jaliklarining iste’mol sarflari yalpi xususiy investitsiya sarflari davlat sarflari sof eksport $$$yuqoridagi sarflarning barchasi. Savol YaIMni daromadlar bo‘yicha hisoblashda nimalar hisobga olinadi? ish haqi va u bilan bog‘liq boshqa to‘lovlar mulkdan olinadigan daromadning barcha turlari: renta, foiz va dividend, foyda iste’mol qilingan asosiy kapital qiymati (amortizatsiya) biznesga egri soliqlar $$$yuqoridagilarning barchasi. Savol Nominal YaIM(YaMM) qanday narxlarda hisoblanadi? o‘zgarmas narxlarda $$$joriy narxlarda chakana narxlarda ulgurji narxlarda qiyosiy narxlarda. Savol Quyidagilardan qaysi biri Jahon bankining asosiy vazifalaridan biri emas? Rivojlanayotgan mamlakatlarga moliyaviy yordam ko‘rsatish Xususiy sektor rivojlanishiga ko‘maklashish Iqtisodiy masalalar bo‘yicha tadqiqot va tahlillar o‘tkazish $$$ Xalqaro savdoni tartibga solish Savol Quyidagilardan qaysi biri G7 a'zosi emas? Germaniya Italiya $$$ Xitoy Kanada Savol Xalqaro savdoda asosiy valyuta qaysi? $$$ AQSh dollari Yevro Yapon iyenasi Britaniya funti Savol Quyidagilardan qaysi biri mamlakatning iqtisodiy ishlab chiqarish ko‘rsatkichi hisoblanadi? $$$ Yalpi ichki mahsulot (YaIM) Iste'mol narxlari indeksi (CPI) Xalqaro valyuta fondi (XVF) Jahon savdo tashkiloti (JST) Savol Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy o‘sishga hissa qo‘shadigan omillar emas? $$$ Aholi sonining o‘sishi Texnik taraqqiyot Tabiiy resurslardan foydalanish Siyosiy barqarorlik Savol Xalqaro Valyuta Fondi (XVF)ning maqsadi nima? Erkin savdo va iqtisodiy o‘sishga yordam berish $$$ Rivojlanayotgan mamlakatlarga kreditlar berish Xalqaro moliya bozorlarini tartibga solish Muhtoj mamlakatlarga tabiiy ofatdan yordam ko‘rsatish Savol Jahon savdo tashkilotining (JST) asosiy roli nimada? Rivojlanayotgan mamlakatlarda iqtisodiy o‘sishga yordam berish $$$ Xalqaro savdoni tartibga solish va nizolarni hal qilish A'zo mamlakatlarga moliyaviy yordam ko‘rsatish A'zo davlatlar o‘rtasida madaniy almashinuvni rivojlantirish Savol Quyidagilardan qaysi biri BRICS davlatlaridan biri emas? Braziliya Rossiya Hindiston $$$ Kanada Savol OPEK (Neft eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti)ning asosiy daromad manbai nima? Qishloq xo‘jaligi eksporti Sanoat ishlab chiqarishi $$$ Neft eksporti Moliyaviy xizmatlar Savol Quyidagilardan qaysi biri buyruqbozlik iqtisodiyotiga xos emas? Hukumat tomonidan markazlashtirilgan qarorlar qabul qilinishi Cheklangan shaxs erkinligi va tanlovi $$$ Xususiy mulk huquqiga katta e'tibor berish Davlat ishlab chiqarish vositalarini nazorat qiladi Savol Ishsizlar sonining ishchi kuchi tarkibidagi ulushi nima degani? $$$ Ishsizlik darajasi Ishsizlik koeffitsienti Ishsizlik indeksi Ishsizlik formulasi Savol Narxlar yiliga 200 foizdan yuqori darajada o‘sadigan inflyatsiya qanday inflyatsiya? $$$Giperinflyatsiya Kutilayotgan inflyatsiya Kutilmagan inflyatsiya Tasodifiy inflyatsiya Savol Oldindan bashorat qilish mumkin bo‘lgan inflyatsiya qanday inflyatsiya? $$$ Kutilayotgan inflyatsiya Kutilmagan inflyatsiya Tasodifiy inflyatsiya Giperinflyatsiya Savol Oldindan aytib bo‘lmaydigan inflyatsiya nima deyiladi? $$$ Kutilmagan inflyatsiya Tasodifiy inflyatsiya Giperinflyatsiya Kutilayotgan inflyatsiya Savol Inflyatsiya nimalarga ta’siz qilishi mumkin? $$$ aholiga, iqtisodiyotga va bank tizimiga aholiga, yoshlarga va ta’lim tizimiga aholiga, iqtisodiyotga va ta’lim tizimiga aholiga, ta’lim tizimiga va bank tizimiga Savol Agar diqqat markazida mamlakatning iqtisodiy, harbiy-siyosiy potensiali tursa, iqtisodiy o‘sish quyidagi ko‘rsatkichlar orqali o‘lchanadi: o‘rtacha mehnat unumdorligining o‘sishi; YaIM (YaMM), milliy daromadning o‘sish sur’ati; $$$mehnatning kapital bilan qurollanishi o‘sish sur’ati; kapital qaytimining o‘sishi; ishlab chiqarish omillarining o‘sish sur’ati. Savol Agar, aholining turmush darajasini taqqoslash zarurati bo‘lsa, iqtisodiy o‘sish quyidagi ko‘rsatkichlar orqali aniqlanadi: $$$aholi jon boshiga yaratilgan YaIM, milliy daromadning o‘sish sur’ati; mehnatning kapital bilan qurollanishi o‘sish sur’ati; kapital qaytimini o‘sish sur’ati; aholi daromadlarining o‘sish sur’ati; ishlab chiqarish omillarining o‘sish sur’ati. Savol Iqtisodiy o‘sishning o‘zaro bog‘liq ikki ko‘rsatkichi: aholining va YaIMning o‘sish sur’ati; YaIM va kapital qaytimining o‘sish sur’ati; Aholi jon boshiga yaratilgan YaIM va mehnat unumdorligining o‘sish sur’ati; $$$YaIM hajmining va aholi jon boshiga yaratilgan YaIM o‘sish sur’ati; YaIM mehnat unumdorligi o‘sish sur’ati bilan tavsiflanadi. Savol Agar YaIM bazis yilda 600 mlrd so‘m. joriy yilda 700 mlrd. so‘mni tashkil qilgan bo‘lsa, uning o‘sish sur’ati necha foizni tashkil qiladi? 14,8 %; 15,5 %; $$$16,6 %; 17,2%; 16,8 %. Savol Milliy boylikning o‘sishi nimaga bog‘liq? ishlab chiqarish fondlarining o‘sishiga asosiy va aylanma fondlarning o‘sishiga mehnat unumdorligini o‘sishiga $$$moddiy resurslar, ishchi kuchi va kapital qo‘yilmalar o‘sishiga yuqoridagilarning barchasi. Savol Nima uchun ayrim davlatlarning tabiiy boyliklari nisbatan kam bo‘lsa ham, iqtisodiy jihatdan taraqqiy etgan? ishchi kuchi va kapitaldan foydalanish hisobiga tejamkorlik – ishlab chiqarish vositalari va jonli mehnatni tejash hisobiga xalqaro mehnat taqsimotidan unumli foydalanish hisobiga $$$ilm-fan salohiyati hisobiga xalqaro iqtisodiy integratsiya hisobiga. Savol Vaqti-vaqti bilan ob’ektiv qonunlar ta’siri ostida takror ishlab chiqarish jarayonida uzilishlar paydo bo‘lishi va bu uzilish iqtisodiyotda nomutanosibliklarning keskin shaklda namoyon bo‘lishi hamda iqtisodiy o‘sish ketidan doimo tanazzulning namoyon bo‘lib turish jarayoni nima deb ataladi? $$$ Iqtisodiyotning siklli rivojlanishi Krizis Iqtisodiy inqiroz Hududiy tanazzul Savol Iqtisodiyot rivojlanishining bir holatdan boshlanib, birin ketin bir necha fazalarni bosib o‘tib, o‘zining dastlabki holatiga qaytib kelgunga qadar o‘tgan davr nima deb ataladi? $$$ iqtisodiy sikl mahalliy protses iqtisodiy jarayon hududiy kenglik Savol Iqtisodiy siklning eng quyi fazasini toping? $$$ inqiroz turg’unlik jonlanish Yuksalish Savol Iqtisodiy siklning eng yuqori fazasini toping? $$$ Yuksalish Inqiroz Turg’unlik Jonlanish Savol Ishlab chiqarish hajmining keskin tushib ketishi nima deyiladi? $$$ iqtisodiy inqiroz milliy inqiroz davlat tanazzuli global muammo Savol Inqiroz iqtisodiyotdagi muvozanatning buzulishiga ko’ra necha turga bo’linadi? $$$ 3 2 4 5 Savol Xo‘jalik tizimida muvozanatning buzilishi miqyosiga ko‘ra inqiroz …… turga bo’linadi? $$$ 2 3 4 5 Savol Takror ishlab chiqarish nisbatlarining buzilishi tavsifiga ko‘ra inqiroz …… turga bo’linadi? $$$ 2 3 4 5 Savol Agar odamlar olgan daromadlarini barchasini sarflamay,ma’lum bir qismini bankka qo‘yadi, desak: $$$jamg‘aradilar, lekin investitsiya qilmaydilar investitsiya qiladilar, lekin jamg‘armaydilar jamg‘armaydilar ham, investitsiya ham qilmaydilar ham jamg‘aradilar, ham investitsiya qiladilar. jamg‘aradilar, lekin jamg‘armaning ma’lum bir qismini, ya’ni qimmatli qog‘ozlar sotib olgan qismini investitsiya qiladilar. Savol Jamg‘arish boshlanadigan nuqta, bu... jamg‘arish daromadga teng daromad iste’molga teng jamg‘arish iste’molga teng iste’mol investitsiyaga teng $$$iste’molga me’yoriy moyillik birga teng. Savol Milliy hisob tizimi bo‘yicha quyidagilardan qaysi birini investitsiyaga kiritish mumkin? obligatsiya sotib olish jamg‘armaga ajratilgan daromad aksiya sotib olish $$$fermerning yangi traktor sotib olishi bankdan pul olish uchun yozilgan chek Savol Кeyns ta’kidlaydiki, mamlakatdagi iste’mol xarajatlari eng avvalo: iste’molchining yashash joyiga oila a’zolarining yoshiga pul taklifining o‘sish sur’atiga milliy daromad hajmiga $$$shaxs ixtiyoridagi daromad darajasiga bog‘liq Savol Investitsiya hajmiga sanab o‘tilganlardan qaysi biri ta’sir qilmaydi? $$$investorning yashash joyi foiz stavkasi tadbirkorlarning optimistik yoki pissimistik kayfiyati texnologiyaning o‘zgarishi ishlab chiqarish uskunalarining bandligi darajasi Savol Real investitsiya quyidagi yo‘nalish bo‘yicha amalga oshirilmaydi: ishlab chiqarish uchun yangi bino-inshootlar qurish $$$yangi texnika, texnologiya, uskunalar sotib olish uy-joy va madaniy-maishiy obyektlar qurish mutaxassis kadrlar tayyorlash va malakasini oshirish fond birjalarida qimmatli qog‘ozlar sotish Savol Aholi iste’moli va pul jamg‘armalari darajasini belgilaydigan asosiy omil nima? milliy daromad soliqlar darajasi $$$shaxsiy daromad foiz stavkasi ish haqi. Savol Кorxonaning tashqi iqtisodiy faoliyatiga baho berishda qaysi ko‘rsatkich asosiy hisoblanadi? $$$ eksport hajmi; import hajmi; sof eksport hajmi; barterli ayriboshlash hajmi; bir-birini qoplovchi to‘lovlar hajmi. Savol 15 iyun 2001 yili Shanxay hamkorlik tashkiloti (ShOS) tuzildi. U yangi hududiy, ko’p qirrali hamkorlik tashkiloti bo’lib, unga hozirda ushbu mamlakatlar: $$$ Xitoy, Rossiya, O’zbekiston, Qirg’iziston, Qozog’iston, Tojikiston, Hindiston, Pokiston Xitoy, O’zbekiston, Qozog’iston, Turkmaniston, Qirg’iziston, Rossiya, Hindiston Xitoy, Rossiya, O’zbekiston, Qozog’iston, Turkmaniston, Tojikiston, Pokiston Xitoy, Rossiya, O’zbekiston, Qozog’iston, Qirg’iziston, Tojikiston, Turkmaniston Savol O’zbekistonning jahon bozoriga kirib borishiga nima to’sqinlik qilishi mumkin? $$$ noraqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarish chet el investorlarini jalb etish; oraliq emas, pirovard mahsulotni ishlab chiqarishni ko’paytirish; sanoatni mahalliylashtirish Savol Tashqi savdo oboroti bu – $$$ eksport va importning aylanmasi; reeksport hajmi; eksport hajmi; import hajmi Savol Jahon xo’jaligi tarkibidagi rivojlanish jihatidan yetakchi bo’lgan mamlakatlarga ... $$$YaIMda agrar sektor ulushining yuqoriligi xos emas aholi jon boshiga yaratilgan YaIM yuqoriligi; dunyo mineral resurslarini iste’mol qilishdagi ulushi qoriligi; YaIMda axborot kommunikatsiya xizmatining ulushi yuqoriligi Savol Xalqaro valyuta fondi qachon tashkil etilgan va shtab kvartirasi qayerda joylashgan $$$27 dekabr1945 yil, Vashington AQSH 27 aprel 1976 yil, Rabat Marokko 2 mart 1945, Vashington AQSH 20 iyul 1956 yil, Vashington AQSH Savol Davlat sust rag’batlantiruvchi fiskal siyosat yuritayotgan bo’ladi, qachonki: daromad (foyda)ga soliqni ko’paytirib, davlat xarajat-larini o’zgartirmasa; davlat byudjetiga qarashli korxonalarda ish haqini pasaytirdi; $$$ davlat xarajatlari o’sdi, soliqlar avvalgicha qoldi; soliqlarni oshirib, davlat xarajatlarini pasaytirdi; davlat investitsiya xarajatlarini pasaytirdi, boshqa xarajatlar va soliqlar o’zgarmay qoldi. Savol Davlat faol rag’batlantiruvchi fiskal siyosat yuritayotgan bo’ladi, qachonki: $$$ soliqlarni kamaytirib, davlat xarajatlarini oshirsa; soliqlar o’zgarmay, davlat xarajatlarini ko’paytirsa; soliqlar o’zgarmay, davlat xarajatlarini kamaytirsa; soliqlar ortib, muvofiq ravishda xarajatlarni ko’pay-tirsa; soliqlarni oshirib, xarajatlarni pasaytirsa. Savol Milliy iqtisodiyot tarmoq tuzilishining rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatuvchi asosiy omil nima? fan-texnika taraqqiyoti $$$mehnat taqsimotining chuqurlashuvi iqtisodiy integratsiya mehnat korporatsiyasi mehnat unumdorligining o‘sishi Savol Makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar yordamida nimalar tahlil qili nadi? milliy ishlab chiqarish hajmi hisoblanadi $$$milliy iqtisodiyot faoliyat qilishiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar aniqlanadi yalpi milliy mahsulot va uning harakat shakllari hisoblanadi milliy iqtisodiyotdagi muvozanatlik va bandlikka baho beriladi yuqoridagilarning barchasi tahlil qilinadi. Savol Bozor xo‘jalik subyektlari. ishlab chiqarish korxonalari uy xo‘jaliklari davlat tashkilot va muassasalari chet ellik jismoniy va yuridik shaxslar $$$yuqoridagilarning barchasi. Savol Milliy ishlab chiqarishning umumiy natijasi qaysi ko‘rsat kichda to‘laroq ifodalanadi? turli tarmoqlar mahsuloti yalpi milliy mahsulot, yalpi ichki mahsulot $$$sof milliy mahsulot milliy daromad. Savol Yalpi milliy mahsulot tushunchasi. yil davomida ishlab chiqarish sohalarida yaratilgan barcha mahsulotlar qiymati yangidan vujudga keltirilgan qiymat oraliq mahsulotlar qiymati $$$bir yil davomida ishlab chiqarilgan pirovard mahsulot va ko‘r satilgan xizmatlarning bozor narxida hisoblangan hajmi investitsion va iste’mol tovarlari qiymati. Savol Mamlakatlarning iqtisodiy potensialini qaysi ko‘rsatkich bilan umumiy baholash mumkin? yalpi milliy mahsulot yalpi ichki mahsulot, sof milliy mahsulot $$$milliy daromad yuqoridagi barcha ko‘rsatkichlar bilan. Savol Nima uchun jami ijtimoiy mahsulot ko‘rsatkichi milliy iqtisodiyotining rivojlanishi darajasini to‘liq tavsiflab berolmaydi? $$$faqat moddiy ishlab chiqarish sohalari natijalarini hisobga olish bilan cheklanadi xizmatlar qiymatini o‘z ichiga olmaydi oraliq mahsulotlar qiymati bir necha marta hisobga olinadi bozor narxlari bo‘yicha hisoblanmaydi yuqoridagi barcha sabablarga ko‘ra. Savol SMM qanday aniqlanadi? YaMM-egri soliqlar $$$YaMM-amortizatsiya YaMM-to‘g‘ri soliqlar YaMM-sof eksport YaMM-joriy moddiy xarajatlar. Savol YaMM deflyatorini toping? $$$nominal YaMMning real YaMMga nisbatiga teng real YaMMning nominal YaMMga nisbatiga teng inflatsiya jadallashgan sari iste’molning kamayib borishini ko‘rsatadi bazis davridagi iste’mol savati narxining o‘zgarish sur’atlarini ko‘rsatadi yuqoridagilarning barchasi. Savol Nominal YaMM bu pirovard tovar va xizmatlarning quyi dagi narxlardagi qiymati? $$$joriy (hozirgi) narxlardagi real narxlardagi bazis davri narxlardagi o‘tgan davr narxlaridagi jahon bozori narxlaridagi. Savol Iqtisodiyot yaxlit tizim sifatida o‘rganilsa, bu tahlil? mikroiqtisodiy tahlil $$$makroiqtisodiy tahlil qiyosiy tahlil mantiqiy tahlil yuqoridagilarning barchasi. Savol Milliy iqtisodiyot tarmoq tuzilishining shakllanishi va rivoj lanishiga ta’sir ko‘rsatuvchi asosiy omil nima? fan-texnika taraqqiyoti mehnat kooperatsiyasining rivojlanishi $$$mehnat taqsimotining chuqurlashuvi iqtisodiy integratsiya yuqoridagilarning barchasi. Savol Makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar yordamida nimalar tahlil qili nadi? milliy ishlab chiqarish hajmi hisoblanadi bandlik darajasiga baho beriladi $$$milliy iqtisodiyot faoliyat qilishiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar aniqlanadi inflatsiya sur’atlari aniqlanadi barcha javoblar to‘g‘ri. Savol Milliy ishlab chiqarishning umumiy natijasi qaysi ko‘rsat kichda to‘laroq ifodalanadi? turli tarmoqlar mahsulotida milliy daromadda sof mahsulotda $$$yalpi ichki mahsulotda yuqoridagilarning barchasida. Savol SMM dan egri soliqlar summasi chiqarib tashlansa qaysi ko‘rsatkich hosil bo‘ladi? $$$milliy daromad yalpi milliy mahsulot yalpi ichki mahsulot yalpi investitsiyalar shaxsiy daromad. Savol Milliy daromad qanday aniqlanadi? renta+ish haqi+foiz+sof eksport $$$sof milliy mahsulot-egri soliqlar ish haqi+ssuda kapitali+renta eksport-import YaMM-amortizatsiya. Savol Real YaIM(YaMM) qanday narxlarda hisoblanadi? joriy narxlarda $$$qiyosiy yoki solishtirma narxlarda jahon narxlarida chakana narxlarda ulgurji narxlarda. Savol Respublikada aholini ijtimoiy himoyalashning asosiy yo‘nalishini ko‘rsating: daromadlarning eng kam va o‘rtacha darajasini muntazam oshirib borish; ichki iste’mol bozorini himoya qilish; aholining kam ta’minlangan tabaqalarini ijtimoiy himoyalash; faol ijtimoiy siyosatni amalga oshirish; $$$yuqoridagilarning barchasi. Savol Sarf-xarajat va jamg‘arish miqdori quyidagi omilga bog‘liq: $$$ olayotgan daromad miqdoriga; talabga; inflatsiya darajasiga; taklifga; iste’molchining yashash joyiga. Savol Transfert to‘lovlari nima? kredit foizlarini to‘lash; kommunal xizmat to‘lovlari; eksport xarajatlari; chet ellardan olingan qarzlarni to‘lash; $$$ aholini ijtimoiy himoyalashga ajratiladigan mablag‘lar va pensiyalar. Savol Aholi daromadlari nima? ish haqi; ish haqi va ijtimoiy nafaqalar; meros qoldirilgan va hadya qilingan mol-mulk; moddiy daromadlar; $$$ ma’lum vaqt davomida aholining olgan barcha pul va natural daromadlari. Savol Aholi pul daromadlari nima? ish haqi; ish haqi va ijtimoiy nafaqalar; o‘z ehtiyojini qondirish uchun aholi ixtiyoridagi moddiy vositalari qiymati; $$$ ma’lum bir vaqt ichida (masalan: bir oy yoki bir yil) aholi tomonidan olinadigan pul mablag‘lari summasi; yuqoridagilarning barisi. Savol Narxlar yiliga 20 dan 200 foizgacha o‘sadigan inflyatsiya qanday inflyatsiya? $$$ jadal inflyatsiya o’rmalovchi inflyatsiya talab inflyatsiyasi taklif inflyatsiyasi Savol Quyidagi holatlardan qaysi biri iqtisodiy o‘sishning intensiv turini xarakterlaydi? ishlab chiqarish natijasi va iqtisodiy resurslar miqdorining mutanosib o‘sib borishi; ishlab chiqarish natijasining iqtisodiy resurslar miqdoridan tez o‘sib borishi; $$$ iqtisodiy resurslar miqdorining ishlab chiqarish natijasidan tez o‘sib borish; mehnat unumdorligining o‘sishi; mehnat intensivligining o‘sishi. Download 218.8 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling