Reaksiyalar

2 3. N.D Zelenskiy reaksiyasi – bazi bir neftdan ajralib chiqgan siklogeksandan benzol olgan.
C₆H₁₂ → C₆H₆ + 3H₂
24. Favorskiy reaksiyasi – 1906-yil birinchi marta etilen glikoldan dioksan olgan.
HO-CH₂-CH₂-OH ZnCl₂ t^oC CH₂ – CH₂
O O + 2H₂O
HO-CH₂-CH₂-OH CH₂ – CH₂
2 5. Sheyelye reaksiyasi – yog’ni PbO bilan qizdirib glitserin olgan.
CH₂-O-CO-R CH₂-OH
| |
CH-O-CO-R + 3HOH → CH-OH + R-COOH
| |
CH₂-O-CO-R CH₂-OH
26. Seyzel usuli – oddiy efirlar HJ bilan qizdirilganda olib borilsa, galogen alkil galogenid va suv hosil bo’ladi. Analitik kimyoda bu reaksiyadan foydalanib metoksil – OCH₃va etoksil – OC₂H₅ gruppalarni miqdorini aniqlanadi.
C₂H₅-O-C₂H₅ + 2HJ → 2С₂H₅J + H₂O
27. Biuret reaksiyasi – oqsillarga mis tuzlari va ishqorlar tasir ettirilganda binafsha rang paydo bo’ladi. Bu reaksiya peptid bog’li MN-SO moddalarda sodir bo’ladi.
28. Milon reaksiyasi – oqsillarga Hg(NO₃)₂ ning nitrit kislotadagi eritmasi tasir ettirilsa, qizil rang paydo bo’ladi. Bu reaksiya oqsillarda fenol gruppa mavjudligidan dalolat beruvchi sifat reaksiya hisoblanadi.
29. Sulfigidril reaksiyasi – oqsilga plyumbit eritmasi qo’shib qizdirilganda, qora cho’kma PbS hosil bo’ladi. Bu reaksiya oqsillar tarkibida sulfigidril (SH) borligini ko’rsatadi.
30. Ningidrin reaksiyasi –ningidrin tasirida oksidlangan α-aminokislota dezaminlanadi, dekarboksillanadi. Natijada CO₂, NH₃ va aldegid hosil bo’ladi. Oksidlangan ningidrin qaytarilgan ningidrining ikki molekulasi bilan NH₃ ishtirokida birikib, biafsha ko’k rangli kondensatsiyalangan maxsulot hosil qiladi.
O O
|| ||
C C H
C=O + H₂N-CH-COOH → C + R-CHO
C C NH₂
|| ||
O O
aminodiketogidrinden