Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning maqsad va vazifalari.
Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish hozirgi davrda obyek- tiv tavsif kasb etadi. Ko‘plab iqtisodchilar iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solinishining zarurligini faqat bozoming kamchiliklari, uning ko‘plab iqtisodiy muammolami hal eta olmaslik holati bilan izohlay- dilar.
Bu ma’lum ma’noda to‘g‘ri bo‘lsada, biroq, iqtisodiyo’lga davlat ta'sirining obyektiv zarurligi eng awalo ishlab chiqaruvchi kuchlaming rivojlanishi bilan belgilanadi. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning obyektiv asosi bo‘lib ham milliy iqtisodiyot darajasida, ham xalqaro miqyosda ijtimoiy mehnat taqsimo’lining rivojlanishi negizida ishlab chiqarishning umumlashuvi jarayoni xizmat qiladi.
Bu jarayon quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
chuqurlashib borayo’lgan ijtimoiy mehnat taqsimo’li asosida ish- lab chiqarish ixtisoslashgan tarmoqlarining o‘zaro aloqasi va o‘zaro bog‘liqligi yanada kuchayadi;
ishlab chiqarishning kooperatsiyalashuvi va markazlashuvi nati- jasida alohida xo‘jalik birliklarining mayda bo‘laklarga ajralib ketish holatlari barham topadi;
ishlab chiqarishning kooperatsiyalashuvi va markazlashuvi nati- jasida alohida xo‘jalik birliklarining mayda bo‘laklarga ajralib ketish holatlari barham topadi;
ishlab chiqarishning yirik korxonalarda to‘planuvi jarayoni o‘sadi;
turli iqtisodiy mintaqalar o‘rtasidagi iqtisodiy aioqalar va faoli- yat almashuvi jadallashadi.
Ishlab chiqarishning umumlashuvi darajasining oshishi bilan o‘zaro muvofiqlashtirilgan holda xo‘jalik yuritish, takror ishlab chiqa- rish nisbatlarini ongli ravishda tartibga solish, yirik ishlab chiqarish majmualari, yaxlit iqtisodiyotni markazlashtirilgan holda boshqarish- ga obyektiv ehtiyoj paydo bo‘ladi.
Shunga ko‘ra, iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish ishlab chiqarish munosabatlarining har qan- day tizimida ishlab chiqarish umumlashuvining ma’lum darajasida obyektiv zaruriyatga aylanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |