Referat jumíSÍ Tayarlaǵan A. Kojamjarov Qabıllaǵan G. Djaykov

informaciya almasınıwın basqarıw tapologiyasi — bul bólek kompyuterler ortasındaǵı informaciya almaslaw huqıqı, izbe-izligi hám principleri;
informaciya tapologiyasi — bul tarmaqtan uzatılıp atırǵan informaciyalar aǵımınıń baǵdarı bolıp tabıladı.
Mısal ushın, fizikalıq hám logikalıq tapologiyali «Shina» tarmaǵı informaciyalardı uzatıw ushın estafeta usılınan paydalanıwı múmkin (yaǵnıy bul halqa mánisinde) hám bir waqtıniń ózinde barlıq informaciyanı bólek ajıratılǵan bir kompyuterden uzatıwı da múmkin (yaǵnıy bul juldız mánisinde). Logikalıq tapologiyali «Shina» tarmaǵı fizikalıq tapologiyali «Juldız» (passiv) hám «Terek» (passiv) kórinisine da ıyelewi múmkin.Fizikalıq, logikalıq hám basqarıw tapologiyali hár qanday tarmaq informaciya tapologiyasi mánisinde juldız, dep esaplanıwı múmkin, egerde, bir server hám bir neshe klient tiykarında jıynalǵan tarmaq bolsa, tek ǵana sol server menen baylanıs etiledi. Bul halda tarmaqtıń buzılıwǵa turaqlılıq dárejesiniń kamligi haqqındaǵı pikirler oraydaǵı buzılıwlardıń sebebi deyiw ádalatlı boladı (bul halda - server).
Tap sonıń menen birge, hár qanday tarmaq informaciya mánisinde «Shina» tapologiyasi, dep atalıwı
múmkin, egerde, ol bir waqtıniń ózinde server hám sonıń menen birge, klient bolatuǵın kompyuterler járdeminde qurılǵan bolsa. Hár qanday basqa «Shina» halları sıyaqlı, bólek kompyuterlerdiń aynıwı bunday tarmaqqa kem tásir etedi. Oraylıq esaplaw tarmaqlar tapologiyasi haqqındaǵı analizdi tugatar ekenbiz, aytıp ótiw kerek, tarmaq túrin tańlawda tapologiyaning túri tiykarǵı faktor bóle almaydı. Mısalı, tarmaqtıń standartlıq dárejesi, informaciya almaslaw tezligi, abonentler sanı, apparatlardıń bahası hám saylanǵan programmalıq támiynat zárúrli faktorlar bóle aladı. Lekin basqa tárepden alıp qaraganimizda, birpara tarmaqlar túrli basqıshda túrli tapologiyalarni isletiw imkaniyatın beredi. Endi tańlaw bul bapta ótilgen jámi pikir hám oy-pikirlerdi esapqa alǵan halda pútkilley paydalanıwshınıń moynına túsedi.TCP/IP tekshesi, wazıypası, qollanılatuǵın tiykarǵı protokolları.