Referat jumíSÍ Tema: Menejment xizmetinde isbilermenlik ham biznes Orınlaǵan

III.Juwmaqlaw

Menedjmenttin` sholkemlestiriw du`zilisleri o`ndiristi payda etiw ha`m sol o`ndiriske tuwra keliwshi basqarıw apparatın jaratıwdan ha`m bazar ekonomikası sharayatında basqarıwdın` ha`r bir zvenosın islep shıg`arıw, xojalıqtın` sotsiallıq ha`m finanslıq xızmetin basqarıw boyınsha barlıq funktsiyaların orınlaw za`ru`rliginen kelip shıg`adı.

Maqset basqarıw teoriyasının` tiykarg`ı kategoriyalarınan biri esaplanadı. Basqarıw maqsetin jaratıw basqarıwdın` baslang`ısh, og`an erisiw bolsa juwmaklawshı basqıshı esaplanadı. Anıq bir ka`rxana ushın basqarıw maqseti anıq bir o`nim tu`rin en` kem resurslar qa`rejetler sarıplap ko`p mug`darda ha`m joqarı sapada o`nim o`ndiriwden ibarat.
Maqset basqarıw sho`lkemlerinin` ja`ma`a`t aldına qoyılg`an maqsetlerine erisiwdi talap etedi. Basqarıwdın` ha`r bir sisteması o`zinin` maqsetlerine (sho`lkemlestirilgen, ekonomikalıq, marketing, texnik, sotsial) iye, sonlıqtan maqsetlerdin` bir birine tuwra kelmey qalıw mashqalası payda boladı. Sho`lkemdi basqarıwdın` ha`r qıylı da`rejeleri ulıwma maqsetke juwap beriwi bir birin toltırıp turıwı za`ru`r.
Ha`r qanday sho`lkemlestiriw du`zilmelerinin` sapası onın` to`mendegi faktorlarg`a qansha ta`sir etiwi menen anıqlanadı:
sistemalıq qatnas, yag`nıy basqarıw ob`ekti ha`m sub`ektine ta`sir etiwshi, barlıq faktorlardı esapqa alıw za`ru`r;
Basqarıwdın` oraylasıwı ha`m birinshi zvenolar g`a`rezsizliginin` optimal birligi;
Joqarı basshılardın` informatsiyalarının` orınlawshıg`a tuwrıdan tuwrı barıwı ha`m waqıttın` maksimal qısqarıwı;
Joybarlastırılıp atırg`an du`zilmede ha`r bir quramalıq bo`limnin` funktsiyasının` wazıypası ha`m huquqların durıs anıqlaw;
Basqarıw sistemasındag`ı o`zgerislerge juwap qaytarıwdın` imka`niyatı;
Ha`r bir anıq jag`day boyınsha qaysı bo`limde informatsiya ko`p bolsa sol sorawdı sheshiwge status beriw.
Basqarıw apparatı du`zilmesinde tiykarg`ı talap onın` operativligi bolıp tabıladı. Apparat du`zilisi sonsha da`rejede iyilgish ha`m a`piwayı bolıwı kerek. Sebebi basqarıw sistemasında qarar qabıl etiw ha`m onı a`piwayı a`melge asırıw kerek.
Operativ jumıs islewdin` isenimliligine de baylanıslı. Bul degeni basqarıw apparatı informatsiya jetkiziwdin` durıslıg`ına kepillik beriw, uzatılıp atırg`an informatsiyanın` buzılıwına jol qoymaw kerek, basqarıw sistemasında baylanıstın` u`zliksizligin ta`miyinlew kerek.
Apparat du`zilisi basqarıwdın` u`nemli bolıwın ta`miyinlew kerek. Bunın` ma`nisi, basqarıwdan keletug`ın na`tiyje basqarıw apparatına bolg`an qa`rejetlerdin` minimallıg`ı arqalı erisiledi.
Apparat du`zilisinde islep shıg`arıw xarakterinin` o`zi, onın` tarmaqlı (o`zine ta`n islep shıg`arıw quramı, tayarlaw texnologiyası, islep shıg`arıw ko`lemi ha`m tu`ri, texnikalıq ta`miyinlew, miynet protsessi h.t.b.)

Sonday-aq basqarıwdın` mexanizatsiyalang`an ha`m avtomatlasqan da`rejesi, jumısshılar mamanlıg`ı, olardın` miynetinin` o`nimdarlıg`ı, boysınıwshılar sanı ha`m basqarıwshı ta`repinen olardı qadag`alaw imkaniyatları ortasındag`ı baylanıslılıq ta`sir ko`rsetedi.