Referat mavzu: Davlat moliyaviy nazoratining xorij tajribasi Bajardi: bhn-50 guruh talabasi Sharopova Sh

Xorijiy mamlakatlarda Davlat moliyaviy nazoratini amalga oshiruvchi organlar va ularning faoliyati.

№	Mamlakat	Bosh nazorat organi
1	AQSH	Bosh moliyaviy nazorat boshqarmasi
2	Britaniya	Milliy taftish kengashi
3	Yaponiya	Nazorat-taftish bosh boshqarmasi
4	Germaniya	Hisob palatasi
5	Rossiya	Hisob palatasi
6	Xitoy	Nazorat Vazirligi
7	Fransiya	Hisob palatasi

1. Federal organlar va mintaqaviy davlat moliyaviy nazorati. Federal organlarga quyidagilar kiradi: Germaniyada (Germaniya) — Federal hisob palatasi; Frantsiyada - Frantsiya hisob palatasi. Mintaqaviy organlarga Germaniya Federativ Respublikasi-federal Shtatlarning hisob palatalari kiradi; Frantsiyada-mintaqaviy hisob palatalari.

2. vakolatlarning tabiati bo'yicha ular quyidagilarga bo'linadi: umumiy vakolat organlari-ko'plab masalalarga nisbatan nazoratni amalga oshirish (masalan, Rossiya Federatsiyasi hisob palatasi, Rossiya Federatsiyasi Prezidentining nazorat idorasi, Rossiya Federatsiyasining moliyaviy-byudjet nazorati Federal xizmati; va boshqalar); tarmoq vakolatlari organlari (federal sug'urta nazorati xizmati); tarmoqlararo vakolatlar organlari (Federal soliq xizmati, Federal bojxona xizmati).

Aksariyat mamlakatlar nazorat organlarining funktsiyalari va majburiyatlarini oshirishga, ularga zarur kuch va tegishli moddiy asos berishga, o'z ishlarining nazorat ob'ektlaridan mustaqilligi uchun sharoit yaratishga intilmoqda. Germaniyada davlat moliyaviy nazorati vakolatlari Federal hisob palatasiga yuklatilgan. Asosiy funktsiyalar yo'nalishlar bo'yicha sakkizta bo'lim o'rtasida taqsimlanadi. O'n bitta federal davlatning hisob palatalari mustaqil va mustaqil moliyaviy nazorat organlari hisoblanadi. Frantsiyada hisob palatasi davlat moliyasini umumiy nazorat qiluvchi sud organidir. Angliyada moliyaviy nazorat masalalari parlament tomonidan tartibga solinadi. Qo'shma Shtatlar Kongressga Qonunchilik va nazorat faoliyatida yordam beradi, davlat dasturlarini, davlat boshqaruv organlarining tezkor faoliyatini nazorat qiladi va baholaydi va davlat apparatini takomillashtirish bo'yicha takliflarni ishlab chiqadi. Hokimiyat bo'linishining amaldagi printsipi tufayli har bir hokimiyatda yuqori nazorat organlari mavjud bo'lib, ijro etuvchi va qonun chiqaruvchi hokimiyat vakolatlari muvozanatini ta'minlaydi.

Davlat moliyaviy nazoratining xususiyatlari

Germaniya
Moliyaviy nazorat Federal Moliya vazirligi va federal parlamentga (Bundestag) yuklatilgan. Yillik byudjetni amalga oshirish Federal hisob palatasi tomonidan tekshiriladi. Har oy byudjetni amalga oshirish tartibi Federal Moliya vazirligi tomonidan amalga oshiriladi.

Hindiston

parlament nazorati organlari bilan birgalikda hukumat taftish organlari (Bosh inspektor va taftishchining xizmati)ishlaydi

AQSh
Prezident huzuridagi umumiy boshqaruv, federal idoralardagi inspektorlik xizmatlari, davlat idoralarida moliyaviy suiiste'mollarga qarshi kurash bo'yicha prezident kengashi

Fransiya
Federal davlat va mintaqaviy moliyaviy nazorat organlari, Frantsiya hisob palatasi

Evropa integratsiya jarayonini rivojlantirish, uni chuqurlashtirish va geografik kengaytirish, shuningdek, Evropa Ittifoqi (Evropa Ittifoqi) byudjetini kengaytirish jarayonida Evropa Ittifoqining moliyaviy nazorati tizimi yaratildi, o'zgartirildi va takomillashtirildi. Evropa ittifoqini shakllantirish jarayoni, uning byudjetining ko'payishi moliyaviy nazoratning murakkab va ko'p bosqichli tizimining paydo bo'lishiga olib keldi.

O’zbekiston Respublikasi Hisob palatasi Davlat moliyaviy nazoratida
quyidagilarni amalga oshiradi:

• 
  makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni, budjet-soliq va pul-kredit
  

parametrlarini shakllantirish jarayonlarini, ularning qonun hujjatlari talablariga
muvofiqligiga rioya etilishini tizimli o’rganish;

• 
  budjet tizimi budjetlarining daromadlarini shakllantirish va
  

mablag’lari sarflanishini umumiy, moddalar bo’yicha, tarmoqlar hamda hududlar
kesimida nazorat qilish va tekshirish;

• 
  davlat maqsadli dasturlari amalga oshirilishining to’liqligi va
  

samaradorligini baholash;

• 
  O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining va O’zbekiston
  

Respublikasi Moliya vazirligining bank hisobvaraqlaridagi mablag’larining
qonuniy shakllantirilganligini, maqsadli hamda samarali sarflanganligini nazorat
qilish va tekshirish;

• 
  O’zbekiston Respublikasining respublika budjeti va Qoraqalpog’iston
  

Respublikasi budjeti, viloyatlar va Toshkent shahar mahalliy budjetlari o’rtasida
maqbul nisbatga erishishga doir takliflarni tahlil qilish hamda baholash;

• 
  davlat aktivlari shakllantirilishini, ulardan samarali va maqsadli
  

foydalanilishini tekshirish;

• 
  daromad keltiruvchi tarmoqlar korxonalari faoliyatini budjet tizimi
  

budjetlariga qo’shimcha tushumlar zaxiralarini aniqlashga yo’naltirilgan tarzda
tahlil va nazorat qilish;

\\