Referat tema: Analog elektronika Tayarlaǵan K. Baxıtjanova Qabıllaǵan T. Banajanova
Analog qqurılmalar sxemotexnikasi. Analog kúsheytgish qurılmalardıń tiykarǵı qásiyetleri
Download 64 Kb.
|
K.Baxıtjanova referat
2.Analog qqurılmalar sxemotexnikasi. Analog kúsheytgish qurılmalardıń tiykarǵı qásiyetleri.
Operatsion kuchaytirgich (ОК) deb, analog signallar ustidan turli amallarni bajarishga mo‘ljallangan, differensial kuchaytirish prinsipiga asoslangan, kuchlanish bo‘yicha katta kuchaytirish koeffitsiyentiga ega bo‘lgan (КU=104÷106) integral o‘zgarmas tok kuchaytirgichiga aytiladi. Bunday ámellerge qosıw, ayırıw, kóbeytiw, bolıw, integrallaw, differensiallash, masshtablaw sıyaqlı matematikalıq ámeller kiredi. Házirgi kúnde OKlar analog hám cifrlı qqurılmalarda kúsheytiw, sheklew, kóbeytiw, chastotanı filtrlew, generatsiyalash, signallardı turaqlılawda qollanilib kelip atır. Onıń ushın OKlarga oń hám teris teris baylanıs (TA) shınjırları kiritiledi. TA shınjırları járdeminde OKlar joqarıda belgilengen ámellerdi (operatsiyalardı ) atqaradılar. Qqurılmalardıń atı da sonnan kelip shıǵadı. OKnıń elektr sxemalarda keltiriletuǵın shártli belgisi 8. 1, a - suwretde kórsetilgen bolıp, onıń quramındaǵı jalǵanıw elektrodları, ulıwma shina hám sırtqı korrektor elementler kórsetilmaydi. OKlarnıń standart grafik belgileniwi 8. 1, b - suwretde kórsetilgen. Sxemada kernew dáregine jalǵanıw elektrodlarınan tısqarı, kúsheytgishtiń talap etilgen logarifmik ACHX kórinisin qáliplestiriwshi chastotanı korreksiyalovchi elektrodlar da kórsetilgen. OK eki kiriwge iye: inverslaydigan (sheńber yamasa “-” belgi menen belgilengen) hám inverslamaydigan. Eger signal OKnıń inverslaydigan kiriwine berilsa, ol halda shıǵıw daǵı signal 1800 ge jıljıǵan, yaǵnıy inverslangan boladı. Eger signal OKnıń inverslamaydigan kiriwge berilsa, ol halda shıǵıw daǵı signal kirisiw signalı menen birdey fazada boladı. OKda eki qutbli (±3 v... ±20 v) kernew dáregi qollanıladı. Bul dereklerdiń ekinshi polyusı, ádetde, kirisiw hám shıǵıw signalları ushın ulıwma shina bolıp esaplanadı hám kóbinese OKga jalǵanbaydı. OKlar óz qásiyetlerine kóre ideal kúsheytgishlerge jaqın. Ideal kúsheytgish: sheksiz úlken kúsheytiw koefficiyentine; sheksiz úlken kirisiw qarsılıǵı ; nolge teń bolǵan shıǵıw qarsılıgına ; inverslaydigan hám inverslamaydigan kiriwlerge, birdey signal berilgende nolge teń bolǵan shıǵıw kernewine, sheksiz úlken keń ótkeriw polosasiga iye. OKlar rawajlanıwdıń úsh basqıshından ótken ediler. Birinshi basqıshda universal OKlar islep shıǵılǵan. Birinshi áwlad OKlari n - p - n túrli tranzistorlar tiykarında úsh kaskadli struktura sxeması boyınsha qurılǵan bolıp, olarda júkleme retinde rezistorlar qollanılǵan. Bunday OKlarga K140 UD1 hám K140 UD5 túrdegi kúsheytgishler kiredi. Bul OKlarnıń tiykarǵı kemshiligi onsha úlken bolmaǵan kúsheytiw koefficiyenti (KU = 300 ÷ 4000) hám kishi kirisiw qarsılıǵı (RKIR ≈4 kOm) edi. Ekinshi basqısh OKlarida bul kemshilikler joǵatılǵan, sebebi olar eki Kaskadli sxemalardan dúzilgen. Tok boyınsha úlken kúsheytiw koefficiyentine iye bolǵan strukturalıq tranzistorlar qóllaw hám júkleme degi rezistorlarni dinamikalıq júklemelerge almastırıw jolı menen xarakteristikalardıń jaqsılanıwına erisilgen. Turaqlı tok generatorları dinamikalıq júklemeler bolıp, olar ózgeriwshen aǵımka salıstırǵanda úlken qarsılıq ma`nisin támiyinleydiler. Ekinshi áwlad birpara OKlarida kirisiw kaskadi p - n ótiw menen basqarılatuǵın n - kanallı MTlar tiykarında differensial sxema boyınsha orınlanǵan. Bul jaǵday OK kirisiw qarsılıǵın asırıwǵa múmkinshilik berdi. Ekinshi áwlad integral OKlariga КU = 45000 bolǵan K140 UD7 túrdegi kúsheytgish kiredi. Onıń kemshiligi - operativliginiń shegaralanǵanlıǵı. Úshinshi basqısh OKlari bir waqtıniń ózinde joqarı kirisiw qarsılıǵı, úlken kúsheytiw koefficiyenti hám joqarı operativlikke iye. Bunday OKlarnıń ayriqshalıǵı sonda, olarda tok boyınsha kútá úlken kúsheytiw koefficiyenti (β = 103 ÷ 104) ga iye bolǵan tranzistorlar qollanılǵan. Úshinshi áwlad integral OKlariga K140 UD6 túrdegi kúsheytgishler kiredi. Tórtinshi áwlad (arnawlı ) OKlarinıń birpara parametrleri rekord bahalarǵa iye. Olarǵa, mısalı, kernew boyınsha kútá úlken kúsheytiw koefficiyenti (КU = 106) Ga iye bolǵan K152 UD5 túrdegi, shıǵıw kernewiniń artısh tezligi joqarı (75 V/mks den úlken) bolǵan K154 UD2 túrdegi hám kishi tutınıw tokı (0, 5 mA den kem) ga iye bolǵan K140 UD12 túrdegi OKlar kiredi. Download 64 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling