Referati Mavzu: Turli sohalar uchun mo’ljallangan super kompyuterlar va kompyuter tizmlari. Reja: I. Kirish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT tEXNALOGIYALARI va KAMUNIKATSIYA rIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMAD AL-XORAZMIY NOMIDGI TOSHKENT AXBOROT TEXNALOGIYALARI UNIVERSITETI FARG’ONA FILIALI

“Kompyuter injiniringi ” fakultet
“Kompyuter injiniringi” yo’nalishi
613-20 guruh talabasi:
Foziljonova Zuxriyoraning

“Kompyuter arxitekturasi” fanidan tayyorlagan

Referati
Mavzu: Turli sohalar uchun mo’ljallangan super kompyuterlar va kompyuter tizmlari.

Reja:
I. Kirish
Super kompyuterlar haqida tushuncha
II. Asosiy qism
1. Super komputerlar tarixi
2. Super kompyuterlar arxetekturasi
3. Zamonaviy super kompyuterlar
III. Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar



I. Kirish
Super kompyuterlar haqida tushuncha.
Ko'pchilik uchun "kompyuter" so'zi birinchi navbatda shaxsiy kompyuter bilan
bog'liq bo'lib, uni bugungi kunda nafaqat har qanday ofisda, balki ko'plab kvartiralarda ham ko'rish mumkin. Darhaqiqat, biz shaxsiy kompyuter har bir uyga kirib kelgan davrda yashayapmiz. Ammo shuni unutmangki, shaxsiy kompyuter kompyuter olamining faqat bir qismi bo'lib, u erda o'rtacha foydalanuvchi kirish imkoni bo'lmagan ancha kuchli va murakkab hisoblash tizimlari mavjud. Axborotni saqlash, qayta ishlash va uzatish uchun qurilmalar-bu ma'lum bo'lgan kompyuterlar uchuun rasmiy ta'rif. Inglizcha so'z kompyuter "hisoblash" deb tarjima qilinishi mumkin. Hisoblash – zamonaviy hayotning turli sohalariga kirgan shuning uchun kompyuterlar asosiy omil sanaladi.
Super kompyuterlar - juda katta tezlikni talab qiladigan va katta hajmdagi masalalarni yechish uchun moljallangan kompyuterga aytiladi. Superkompyuterlar maksimal unumdorlikka ega kompyuterlar hisoblanadi. Biroq, kompyuter sanoatining jadal rivojlanishi bu kontseptsiyani juda va juda nisbiy qiladi: o'n yil oldin superkompyuter deb atash mumkin bo'lgan narsa, bugungi kunda bu ta'rifga kirmaydi yillar boshidagi birinchi superkompyuterlarning unumdorligi an ʼ anaviy Pentium protsessorlariga asoslangan zamonaviy shaxsiy kompyuterlar bilan solishtirish mumkin edi. Bugungi standartlarga ko'ra, na biri, na ikkinchisi, albatta, superkompyuter emas. Har qanday kompyuterda barcha asosiy parametrlar bir-biriga bog'langan. Yuqori unumdorlik va kam operativ xotira yoki katta operativ xotira va kichik hajmdagi disklarga ega universal kompyuterni tasavvur qilish qiyin. Shunday qilib, oddiy xulosa: super-kompyuter - bu nafaqat maksimal ishlashga ega, balki ushbu yirtqich hayvondan samarali foydalanish mumkin bo'lgan maxsus dasturiy ta'minot bilan birgalikda maksimal operativ xotira va disk xotirasiga ega kompyuter. Bunday masalalar sifatida ob-havoning global prognoziga oid masalalarni, uch olchovli fazoda turli oqimlarning kechishini organish masalalari, global informatsion sistemalar va hokazolarni keltirish mumkin. Bu kompyuterlar bir sekundda 10 trillionlab amal bajaradi. Superkompyuterlar bahsida AQSH energetika vazirligining Sandia laboratoriyasida ornatilgan 9472 protsessorli Intel ASCI Red kompyuter sistemasi karvonboshilik qilmoqda. Uning tezligi kompyuterlar tezligini olchovchi- Linpacr parallel testida 1 TFLOPS (1 TFLOPS-1000 GFLOPS teng, 1GFLOPS esa 1000000 FLOPS, 1FLOPS-sekundiga 1000 amalga teng). Xususan, bu kompyuter yadro sinovlarini va eskirayotgan yadro qurollarini modellashtirishda qollaniladi. E'tiborlisi shuki, Tokio universiteti dunyoda tortinchi orinda turadigan, sekundiga 873GFLOPS amal bajaradigan, 128 protsessorli SGI ASCI Blue kompyuteriga ega. Quyidagi jadvalda Top kompyuterlar haqida ma'lumot keltirilgan:
Rey- Superkompyuter Ishlab chiqaruvchi Shirkat nomi Protsessor Moshnost
ting rusumi mamlakat soni (GFLOPS)

1. 
   Intel ASCI Red AQSH Intel (AQSH) 9472 1338
   
2. 
   SGI ASCI Blue AQSH SGI (AQSH) 6144 634
   
3. 
   SGI T3E1200 AQSH SGI (AQSH) 1084 430
   
4. 
   Hitachi SR8000 Yaponiya Hitachi(Yaponiya) 128 368
   
5. 
   SGI T3E900 AQSH SGI (AQSH) 1324 264
   

Shuni qayd qilish lozimki, superkompyuterlarning ma'lum yonalish masalalarini
Shuni qayd qilish lozimki, superkompyuterlarning ma'lum yo`nalish masalalarini yechishga qaratilgan turlari ham mavjud.
Ko'pchiligimiz kompyuter bilan tanishmiz. Siz, ehtimol, bu blog postini noutbuklar, smartfonlar va planshetlar kabi qurilmalarni asosan bir xil asosiy kompyuter texnologiyalari deb o'qitish uchun foydalanishingiz mumkin. Boshqa tomondan, Supercomputers biroz ezoterikdir, chunki ular ko'pincha davlat muassasalari, tadqiqot markazlari va yirik firmalar uchun ishlab chiqilgan va katta hajmdagi energiya sarflaydigan mashinalar deb hisoblanadilar.
Top500'ning superkompyuter reytingiga ko'ra, Xitoyning Sunway TaihuLight, hozirgi kunda dunyodagi eng tezkor super kompyuterini olaylik. U 41 ming chipdan iborat (150 tonnadan ortiq bo'lgan protsessorlar), 270 mln. Dollar turadi va 15,371 kVt quvvatga ega. Biroq, ortiqcha tomonda, sekundda kvadrillanish hisob-kitoblarini bajarishga qodir va 100 millionga yaqin kitobni saqlab qolishi mumkin. Va boshqa superkompyuterlar kabi, u ilm-fan sohasidagi eng murakkab vazifalarni hal qilish uchun ishlatiladi.
Bir superkompyuterning tushunchasi birinchi bo'lib 1960-yillarda Seymour Crey ismli elektr muhandisi dunyodagi eng tezkor kompyuterni yaratishga kirishgan. "Supercomputingning otasi" deb atalgan Cray, ishlaydigan hisoblash giganti Sperry-Randda lavozimidan yangi tashkil etilgan "Control Data Corporation" ga qo'shilish uchun ketib, ilmiy kompyuterlarni rivojlantirishga qaratilgan.