Referati qabul qildi: Tayyorladi: Egamberdiyeva Dildoraxon Qo’qon 2023

QO’QON UNIVERSITETI

Ta’lim fakulteti

“Maktabgacha ta’lim“ ta’lim yo’nalishi ish stajiga ega bo’lgan mutaxassislar uchun sirtqi ta’lim 6-22 guruh talabasi
Egamberdiyeva Dildoraxonnning

“Axborot kommunikatsiya texnologiyalari” fanidan

Tayyorlagan


REFERATI

Qabul qildi:

Tayyorladi: Egamberdiyeva Dildoraxon

Qo’qon 2023

Mavzu: Kompyuter va uning qurilmalari
Reja:
1.Kompyuterning kelib chiqish tarixi.
2.Kompyuterning qurilmalari.
3.Zamonaviy kompyuterlar.
4.Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.


Kompyuterning kelib chiqish tarixi. Mamlakat rivojini zamonaviy kompyuter va texnologiyalarsiz tasavvur qilish mushkul. Ilm-fan taraqqiyoti hamda sohalarning rivojlanishida ular alohida ahamiyat kasb etadi. Kompyuterlar axborotni aniq maqsad yo‘lida qayta ishlay olishiga, inson faoliyatining turli sohalarini tubdan o‘zgartirishga, kishilarning ishini osonlashtirishga imkon beribgina qolmay, hozirgi kun talabiga mos darajada rivojlanishimiz zarurligi kabi bir qator vazifalarni qo‘ymoqda.
Kompyuter so‘zi ingliz tilidagi “to compute”, “computer”, so‘zlarining hosilasi bo‘lib, ular “hisoblash”, “hisoblagich” deb tarjima qilinadi. Dastlab ingliz tilida bu so‘z, mexanik qurilmani jalb qilib yoki uning ko‘magisiz arifmetik hisoblarni bajaradigan insonni anglatgan. Keyinchalik uning ma’nosi mashinalarning o‘ziga ko‘chirildi, biroq, zamonaviy kompyuterlar matematika bilan bevosita bog‘liq bo‘lmagan ko‘plab masalalarni ham bajaradilar. XX asrning 90-yillaridan boshlab, kompyuter atamasi elektron hisoblash mashinalari (EHM) atamasini amalda siqib chiqardi. Kompyuter bu - turli hajmdagi, har xil ko‘rinishdagi axborotlarni tezlik bilan ishlab berishni ta’minlovchi universal avtomatik qurilmadir. 1943-yilda AQSh armiyasi buyurtmasiga ko‘ra, Pensilvaniya universiteti olimlari Djon Mochli va Prespera Ekerta tomonidan elektron lampalar asosida boshqa EHMni yaratgan. Uning nomi ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer - Elektron raqamli integrator va kompyuter) bo‘lib, keng ko‘lamli vazifalarni amalga oshirish uchun qayta dasturlash mumkin bo‘lgan ilk elektron hisoblagich yaratildi. Og‘irligi 30 tonna, uzunligi 30 metr bo‘lib, tarkibida 18 ming elektrolampalar bor edi. Mashinada 1950-yilda birinchi muvaffaqiyatli raqamli ob-havo prognozi ishlab chiqilgan. Shaxsiy kompyuter tushunchasi XX asrning 70-yillar oxiridan boshlab keng tarqala boshladi. Shaxsiy kompyuterning keyingi avlodlarida mikroelektron va biosxemalardan foydalanilib, ularning hajmi kitob kattaligidek hajmgacha kichraydi, massasi esa 3,5 kg gacha kamaydi. 1981-yilda “IBM” firmasi shaxsiy kompyuterning yanada takomillashgan modellarini ishlab chiqara boshladi. Keyinchalik boshqa firmalar IBM bilan PC biriktirilgan kompyuterni, Apple firmasi esa “Macintosh” kompyuterini yaratishdi.
Umuman aytganda, bugungi kunda so‘nggi qulayliklarga asoslangan bunday texnologiyalarning yaratilishi, ilm-fan nufuzini yanada oshirishga, ilmiy salohiyatga ega kadrlarni tayyorlashga, yosh olimlarni ilm-fanga keng jalb etishga zamin yaratadi. Birinchi kompyuterlar paydo bo‘lganidan beri ancha vaqt o‘tdi va ularning rivojlanishi jarayonida juda ko‘p qiziqarli hodisalar ro‘y berdi. Quyida g‘ayrioddiy va hayratlanarli faktlar bilan tanishishingiz mumkin:- CD'larning hajmi 720 MBni tashkil qilgan. Bu, albatta, aniq bir sababga ko‘ra o‘ylab topilgan. Aniqrog‘i, ishlab chiquvchilar ushbu qiymat uchun Betxovenning to‘qqizinchi simfoniyasi (72 daqiqa) davomiyligini asos qilib olishgan.
- Birinchi kompyuter virusi 1982-yilda sistemalarni buzish maqsadida Apple tomonidan ishlab chiqilgan.
- 1982-yilda “smaylik“ belgisi ro‘yxatga olingan, u aloqa jarayonida tabassumni ifodalash uchun ishlatilgan.
- Internet orqali yuborilgan barcha elektron xabarlarning qariyb 70 foizi spamdir.
- Linux operatsion tizimining kompaniya belgisi - pingvin. Chunki bu sistemani yaratuvchi shaxsni yoshligida zooparkda pingvin tishlab olgan.
- Kompyuterda "con" nomi bilan papka yaratish mumkin emas
- Faqat MDH davlatlarida @ bu belgi "kuchukcha" deb nomlanadi. Boshqa mamalakatlarda esa bu belgini "shilliq qurt" yoki "maymuncha" deb nomlashadi.
- Shvetsariyada katta hajmli ma’lumotlar saqlanuvchi server markazlaridan chiqqan issiqlik sabab kichik ko‘ldagi suv iliq turadi.
- 1981-yilda yaratilgan kompyuter 12 kilogramm tosh bosgan. Uning monitor ekrani esa atigi 5 dyum bo‘lgan
- Barcha eski domen zonalarida uch harfli bo‘sh domenlarni topish imkonsiz
- Statistikaga ko‘ra, aksariyat kompyuterlar o‘z imkoniyatlarining yarmidan foydalanadi, xolos.

- Klaviaturaga suyuqlik to‘kilishi kompyuter buzilishining eng ko‘p uchraydigan sababi hisoblanadi. Ikkinchi asosiy sabab esa elektr energiyasidagi uzilishlar bilan bog‘liq.

Kompyuter davri bizning hayotimizga nisbatan yaqinda kirib keldi. Taxminan 100 yil oldin, odamlar kompyuter nima ekanligini bilishmagan, garchi uning eng uzoq o'tmishdoshi abak miloddan avvalgi 3000 -yillarda qadimgi Bobilda paydo bo'lgan. Birinchi raqamli hisoblash mashinasini ixtiro qilgan birinchi odam 1642 yilda Blez Paskal edi. Hammasi shu kashfiyotdan boshlandi ... Geometrik progressiyada insoniyat kompyuter davriga intildi, tobora murakkab funktsiyalarni bajaradigan kompyuterlarni yaratdi. Va 1938 yilda birinchi prototip mexanik dasturlashtiriladigan Z1 mashinasi yaratildi, uning asosida 1941 yilda o'sha odam zamonaviy kompyuterning barcha xususiyatlariga ega bo'lgan Z3 birinchi hisoblash mashinasini yaratdi. Birinchi mexanik kompyuterni yaratgan nemis muhandisi Konrad Zuse edi. Birinchi elektron kompyuterni kim ixtiro qilgan? 1942 yilda amerikalik fizik Jon Atanasov va uning aspiranti Klifford Berri birinchi elektron kompyuterni ishlab chiqara boshladilar. Ish yakunlanmadi, lekin birinchi elektron kompyuterni yaratuvchi ENIACga katta ta'sir ko'rsatdi. Birinchi elektron raqamli kompyuter ENIAC kompyuterini ixtiro qilgan odam amerikalik fizik va muhandis Jon Mauchli edi. Jon Mauchli mashinalarni ishlab chiqish tajribasiga asoslanib, kompyuterlar qurishning asosiy tamoyillarini umumlashtirdi va 1946 yilda dunyoga haqiqiy elektron kompyuter - ENIAC taqdim etildi. Rivojlanishning boshlig'i Jon von Neyman edi, u tasvirlagan kompyuterning printsiplari va tuzilishi keyinchalik von Neyman deb nomlandi. Demak, kompyuter qaysi yilda yaratilgan, birinchi kompyuter qayerda yaratilgan va kim birinchi kompyuterni yaratgani haqidagi savollarga turli yo'llar bilan javob berish mumkin. Agar biz mexanik kompyuter haqida gapiradigan bo'lsak, unda birinchi kompyuterni yaratuvchisini Konrad Zuse va birinchi kompyuter ixtiro qilingan mamlakat - Germaniya deb hisoblash mumkin. Agar biz birinchi kompyuterni ENIAC deb hisoblasak, demak, Jon Mauchli AQShda birinchi kompyuterni yaratgan. Birinchi shaxsiy kompyuterlarni yaratish faqat 1970 -yillarda mumkin bo'lgan. Ba'zi odamlar tadqiqot uchun qiziqish uchun uyda kompyuterlarni yig'ishni boshladilar, chunki uyda kompyuterdan deyarli foydalanish mumkin emas edi. Va 1975 yilda birinchi shaxsiy kompyuter Altair 8800 paydo bo'ldi, u tijoratda muvaffaqiyatli birinchi shaxsiy kompyuterga aylandi. Birinchi shaxsiy kompyuterning yaratuvchisi amerikalik muhandis Genri Edvard Roberts edi, u ham birinchi shaxsiy kompyuter ishlab chiqarishni boshlagan Micro Instrumentation and Telemetry Systems asoschisi va prezidenti edi. Altair 8800 aholini kompyuterlashtirish bumining "xo'jayini" edi. Va o'sha olimlar, muhandislar va fiziklar, kompyuterni ixtiro qilganlar, birinchi shaxsiy kompyuterni yaratganlar va hech bo'lmaganda axborot texnologiyalariga o'z hissalarini qo'shganlar, barchamizni hayotning yangi, zamonaviy va nihoyatda istiqbolli bosqichiga o'tkazdilar. Bu iqtidorli odamlarga rahmat. Dunyodagi birinchi kompyuter atamasini turli xil modellar deb tushunish mumkin. Bir tomondan, bu 20 -asrning o'rtalarida yaratilgan ulkan mashinalar. Boshqa tomondan, insoniyat kompyuterlar bilan bevosita tanishdi va hatto undan keyin, kundalik hayotda foydalanish imkoniyatiga ega bo'ldi. Va birinchi shaxsiy kompyuterlarning tarixi 1970-yillarning o'rtalaridan boshlanadi. Bizning materialimizda biz sizga zamonaviy kompyuterlar va og'ir kompyuterlarning birinchi prototiplarini yaratish haqida gapirib beramiz, ular olimlar birinchi kompyuter deb atashadi.