Regressiyaning kodlangan koeffitsientlarini ahamiyatliligini aniqlash

---

MA’RUZA №4 
REGRESSIYANING KODLANGAN KOEFFITSIENTLARINI 
AHAMIYATLILIGINI ANIQLASH. 
Reja: 
1. Regressiyaning kodlangan koeffitsientlarini ahamiyatliligini aniqlash. 
2. Regressiya tenglamasining monandligini tekshirish (TFT). 
3. Impulsli usul. 
 
Regressiyaning kodlangan koeffitsientlarini ahamiyatliligini aniqlash (TFT) 
Regressiyaning kodlangan koeffitsientlarining ahamiyatsizligi Styudent 
taqsimoti – t ning kvatili 
dan foydalanib, quyidagi tengsizlik yordamida 
aniqlanadi:
(1) 
bu erda  β – ishonchli ehtimollik (muhandislik hisoblarida 0,95 ga teng); 
fe – qayta tiklanish dispersiyasining erkinlik darajalari soni (parallel 
sinovlarning bitta qatoriga  k -1 ga teng).
Regressiyaning 
kodlangan 
koeffitsientlari 
dispersiyasi 
tanlanmaviy 
qiymatining kvadrat ildizi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
(2) 
bu erda S
e
- quyidagi tajriba rejasi markazidagi k parallel sinovlar bo‘yicha 
aniqlanuvchi qayta tiklanishlardan olingan kvadrat ildiz,
(3) 
 bu erda SS
e
- qayta tiklanish dispersiyalari kvadratlarining yig‘indisi; 
f
e
- qayta tiklanish dispersiyalarining erkinlik darajalari soni. 
Yuqorida ko‘rsatilgani kabi, kodlangan faktorlarda TFT dagi korrelyasiya 
matritsasining diagonal elementlari bir xil va 1/n ga teng,
(4) 
Natijada regressiyaning kodlangan koeffitsientlarini ahamiyatsizligi sharti quyidagi 
ko‘rinishni qabul qiladi:
(5) 
Shuningdek ushbu holda korrelyasiya matritsasi 
diagonal hisoblanib, 
 
табл
e
f
t

 
,
~
табл
~
e
j
f
a
j
t
S
a


,
~
~
e
jj
a
S
C
S
j



,
1
2
1
0
2
e
e
k
j
c
S
e
f
SS
k
y
y
S








.
~
n
S
S
e
a
j

 
.
~
табл
e
f
e
j
t
n
S
a


C
~

---

regressiyaning kodlangan koeffitsientlari statistik bog‘lanmagan va bir vaqtda 
regressiyaning bir qancha kodlangan koeffitsientlari ahamiyatsiz bo‘lib, ular 
(passiv tajribani qayta ishlash protsedurasidan farqli ravishda) ning barchasi 
birdaniga regressiyaning kodlangan tenglamasidan tashlab yuborilishi mumkin.