Режа: Гармоник ёки синусоидал сигнал ва уни тавсифлари; 2 Импульсли сигнал ва уни тавсифлари

10.4-rasm.

10.5-rasm.

Импульсли сигнал унинг номини аниқлайдиган шакли билан тавсифланади.
Аррасимон сигнал ЭҲМ мониторида горизонтал чизиқ бўйича экранни очиш ёки вақт ўқини шакллантириш учун ишлатилади.
Импульсли теникада энг кўп қўлланиладиган бу тўғри бурчакли импульсли сигналдир.
Аслида импульсли сигнални шакли трапеция шаклига яқин.Бунлай сигналлар электрониканинг ночизиқли схемаларини динамик хусусиятларини,масалан, мантиқий элементларни хусусиятларини аниқлашда ишлатилади.
Импульсли сигнал ушбу парметрлар билан тавсифланади:
- Т даврий жараённи қайтарилиш даври билан;
- импульснинг узунлиги Tим билан (2-расм);
-импульснинг чизиқлик (скважностью ) коэффиценти S=T/Tим билан;
- даврни тўлдириш коэффициенти 1/S билан;
- частота f=1/T билан.
Агарда импульсли сигнал мантиқий бўлса , у ҳолда уни мантиқий ноль U⁰ ва мантиқий бир U¹ кучланиш сатҳлари билан тавсифлайди.
Булардан ташқари, импульсларни кучланишларини фронтларини ўсиб t⁰¹ фр (нолдан бирга)ёки узунликларини бирдан нолга мантиқий камайиб бориши (ўтиши) t⁰¹ фр билан тавсифланади. фронта t¹⁰ фр, билан тавифланади. Булар кучланишларни 10% ва 90 ни Δ= U¹-U⁰мантиқий тушишларидан аниқланади.
Кириш ва чиқиш импульсларини ўзаро жойлашиши чиқиш сигналини 1 дан 0 га (t¹⁰зд) ва 0 дан 1га (t⁰¹зд) ўтятганида вақт бўйича кечикишини тавсифлайди. Ўртача кечикиш вақти ярим йиғинди билан аниқланади:
2-расм.Инверторни ишлашини вақт диаграммаси.

Инверторни ишлашини вақт диаграммаси 2-расмда кўрсатилган.Бу расм учун

Sign.1, кириш сигнали, чиқиш сигнали эса – Sign.2,бу расм учун қуйидагилар ҳаққонийдир:
A1, A2 - А1 ва А2 сигналларини мантиқий кириш ва чиқиш сигналларидан фарқлари;
Tим – киришида мантиқий бир бўлганида кириш импульсининг узунлиги;
t¹⁰зд, t⁰¹зд -нолдан бирга ўтишда чиқиш сигналини бирдан нолга ўтишдаги кечикиш вақти;
t¹⁰фр, t⁰¹фр – чиқиш сигналини фронтларини пасайиши ва кўпайиб (ортиб) бориш узунлиги.