Reja: I. Kirish 1

ATB “Agrobank” Namangan viloyati Uychi filialining operatsiyalari turlari va tahlili
Bank barqarorligini ta’minlash, xavf-xatarlarli qo’yilmalarni sug’urtalash hamda aktiv va passiv operatsiyalar orasidagi chegaralarni aniqlashda bank kapitali muhim asos hisoblanadi.Bank kapitali likvidlikning kafolatlangan manbasi bo’lib, u maksimal jalb qilish mumkin bo’lgan resurslarni aniqlaydi va kredit operatsiyalarini bajarishda maksimum qo’yish mumkin bo’lgan xatarni belgilaydi.
Banklarining o’z mablag’lari bank balansining uchinchi bo’limida aks ettiriladi. Odatda ularni bank kapitali deb ham atashadi.
Bank kapitali tarkibi quyidagilardan iboratdir:
- Ustav kapitali;
- Qo’shilgan kapital;
- Zahira kapitali;
- Joriy yilning sof foydasi;
- Taqsimlanmagan foyda;
Yuqoridagilarning har biri uning manbalari hisobga olingan holda bir necha elementlardan tashkil topadi (ilova-3 O’zbekiston Respublikasi Banklarida buxgalteriya hisobining hisobvaraqlari rejasining uchinchi bo’limga qarang).
Bankning ustav kapitali asosan uning oddiy va imtiyozli aktsiyalarini sotishdan kelib tushgan mablag’lardan tashkil topadi. Qo’shilgan kapital bank aktsiyalarining real va nominal qiymatlari o’rtasidagi farqlardan tashkil topadi.
asosiy vositalar bahosi boshlang’ich qiymatidan o’sgan qismi kabilardan tashkil topadi.
Taqsimlanmagan foyda o’tgan yilgi olingan foydaning taqsimlanmagan qismi yoki ko’rilgan zararlar hamda joriy yilning foyda yoki zarari hisobidan tashkil topadi.
Bank ustav kapitalining minimal miqdoriga quyilgan talablar

Yillar	Banklari uchun	Chet el kapitali ishtirokida ochilayotgan banklar uchun	Xususiy banklar uchun
1998y. 1 yanvar	1,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	1,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	0,3 mln AQSh dol. ekv. so’mda
1999y. 1 yanvar	2,0 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	2,0 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	0,3 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2000 y. 1 yanvar	2,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	2,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	0,3 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2002 y. 1 yanvar	2,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	2,5 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	1,25 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2005 y. 1 yanvar	5,0 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	5,0 mln. AQSh dol. ekv. so’mda	2,5 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2008 y. 1 yanvar	5,0 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	5,0 mln. AQSh dol. ekv. so’mda	2,5 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2009 y. 1 yanvar	10,0 mln. AQSh dol. ekv. So’mda	10,0 mln. AQSh dol. ekv. so’mda	5,0 mln AQSh dol. ekv. so’mda
2010 y. 1 yanvar	10 ,0 mln.Evro ekv. so’mda	10,0 mln.Evro ekv. so’mda	5,0 mln.Evro ekv. so’mda
2011 y. 1 yanvar	10 ,0 mln.Evro ekv. so’mda	10,0 mln.Evro ekv. so’mda	5,0 mln.Evro ekv. so’mda
2017 y. 1oktyabr		100 milliard so’m

Xulosa
Shunday qilib, Oʻzbekistonda bank nazorati organlari banklarga nisbatan bank operatsiyalarini amalga oshirishda meʼyoriy hujjat va qoidalarni, bank qonunchiligini buzganligi uchun chora va sanksiyalar qoʻllashga vakolatlidir. Shu bilan birga, Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy bankining masofadan turib nazoratni amalga oshiruvchi organi kunlik monitoring oʻtkazib, muammolar tugʻilgan hollarda tijorat bankning moliyaviy holati haqida diagnozni iloji boricha ertaroq berishga qodir. Masofadan nazorat “erta ogohlantirish sistemasi” sifatida xizmat qiladi. Mazkur signal boʻyicha bankka tezkor moliyaviy yoki boshqa yordam koʻrsatish zarurati va imkoniyati mavjud. Biroq, masofadan turib nazorat kam hollarda bank oldida turgan hamma risklarni aniqlashga qodir va koʻp hollarda bankni boshqarish sifatini aniqlay olmaydi. Faqat bevosita inspeksiya tekshiruvlarini oʻtkazish bankning real ahvolini koʻrishga imkon beradi.
Masofadan turib nazorat natijasiga koʻra tijorat banklari faoliyatida muammolar paydo boʻlsagina inspeksiya tekshiruvi joylarda oʻtkaziladi. Bank inspektorlari vazifasi – bankning kapital bazasini yoʻqotishdan, shu bilan birga aholi va tashkilotning mablagʻlariga xavf tugʻdiruvchi katta riskni oʻziga yuklashdan saqlashdir.