Reja: I. Kirish II. Asosiy qism 1-bob. 탄생 – tavallud


Download 0.68 Mb.
bet5/10
Sana20.11.2023
Hajmi0.68 Mb.
#1787491
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Koreys madaniyatida inson hayoti bilan bog’liq marosim va qarashlar. Kurs ishi

2.1. 관례 – ulg’ayish marosimi
<< 관례는 어린이에게 성인이 되었다는 것을 상징하기 위해 갓을 씌우는 의식이다. 이 때 갓이란 성인임을 표시하기 위해 머리에 얹는 모자를 의미한다. 관례를 치루기 전에는 어린이였으나 일단 관례를 치룬 후에는 성인 사회에 참여할 수 있다 >>.
<<Gvallye bolaning ulg’ayganini anglatuvchi bosh kiyim – 갓 (kat) kiydirish marosimi hisoblanadi. Kat insonning balog’atga yetganini anglatuvchi bosh kiyimi. Marosimdan oldin ular bola bo’lishgan bo’lsa, marosim bajarilgach ular kattalar jamiyati a’zolari hisoblanishib, jamiyatdagi siyosiy jarayonlarda qatnashishga haqli bo’ladilar>>.
Ushbu marosim Sharqiy Osiyo mamlakatlarida Konfutsiy madaniy an'analariga amal qilib o’tkaziladigan rasm-rusumlardan biridir (Xitoy, Koreya, Vetnam va Yaponiya). Bu jamiyat voyaga etmaganlarni kattalar sifatida tan oladigan yoshga yetib kelganini bildiradi1. Gvalli bayramlari odatda 15 yoshdan 20 yoshgacha bo'lgan erkaklarda va 15 yoshdan oshgan ayollarda o'tkaziladi. Erkak yoki ayol hali ham yolg'iz bo'lishiga qaramay, u marosimdan keyin unga kattalardek munosabatda bo'lishadi. Pandnoma ruhida yozilgan Osiyo klassik adabiyoti Yeseo (예서)da gvallye quyidagicha sharhlangan: “Kattalardek ma’suliyat uyg’otish va o’z majburiyatlarini bajarishga undash”.
Gvallye marosimini nishonlash uchun 15 yoshdan 20 yoshga to'lgan yigit sochlarini tepaga (상투) bog'lab, kat (갓) kiyadi. Qiz bolalar esa kattalar qiyofasida binyeo (비녀: soch to’g’nog’ichi) taqadilar va boshlariga족두리 (chokduri) kiyadilar. Marosim davomida ular ota-onalari, ustozlari va o’zidan katta insonlarga ta’zim qilishadi.
Bugungi kunda an’anaviy gvallye marosimi kamdan-kam hollarda o’tkaziladi. Zamonaviy davrga kelib, may oyining uchinchi dushanbasi “Ulg’ayish kuni” deb nomlanadi va shu munosabat bilan hukumat va tashkilotlar “Voyaga yetganlar kuni” tadbirlarini o’tkazadilar2.
2.2. 혼례 – to’y marosimi
<< 전통혼례에서 중매장이의 역할은 매우 중요하다. 중매장이에 의해 중매가 들어 오면 양가에서는 상대 집안의 사정에 대해 알아보고 궁합이나 당사자의 사람됨을 본다. 당사자의 부모끼리 혼인 시키기로 합의하면 사주와 청혼서를 보낸다. 사주는 흰 종이에 신랑의 생년월일시를 적어 큰 봉투에 넣고 겉에 사주라고 쓰고 뒷면에는 근봉이라고 쓴다. 사주를 받은 신부집에서는 혼인할 날짜와 함을 받을 날짜를 정해서 신랑집에 알린다>>.
<< Milliy to’ylarda sovchilarning ahamiyati juda muhim hisoblanadi. Sovchilik orqali har ikki oiladadagi ahvol, uy sharoiti, bir-birlariga mos yoki mos emasliklarini bilish mumkin bo’ladi. Ota-onalar kelishib rozi bo’lgach kuyov oilasi kelinning qo’lini so’rab taklifnoma yuboradi. Taklifnomaga kuyovning tug’ilgan kun sanasi yozilib, katta konvertga joylanadi. Taklifni qabul qilgan kelin tomon kuyov oilasiga to’y kuni va 함 (“ham”- sarpo) ni qabul qilish kunini bildiradi>>.
Konfutsiyadagi to'y marosimining nomi. Ilgari, nikoh yoshi erkaklar uchun 30 va ayollar uchun 20 yosh edi. Hozirgi vaqtda 15 yoshdan boshlab erkaklar va 14 yoshda ayollar uchun nikohga ruxsat berilgan (ba'zi holatlarda 12 yoshgacha). Bugungi kunda odamlar odatda 20 yoki undan keyin oila qurishadi.
Uixon (의혼: sovchilik ; 議 婚) bu marosim bo'lib, unda kelin va kuyovning oila a'zolari turmush o'rtog'ining tashqi ko'rinishi, tarbiyasi va shaxsiyatini hisobga oladilar. Agar ikki tomon kelishuvga erishsa, ular nikohni ma'qullashadi. Bunga myeonyag (면약: 面 面) deyiladi. Aslida, nikoh ikkala ota-onaning roziligi bilan amalga oshiriladi. Biroq, er-xotinning familiyasi bir xil bo'lmasa, ular qarindosh oilalardan (동성동본) bo'lmasalar va nikoh bir yilllik motam paytiga to'g'ri kelib qolmagan bo'lsagina oila qurish mumkin1. Nabchae (납채; sarpo va sovg'alar; 納采) kuyov tomon kelinning uyiga yuboradigan sovg'a-salomlar2.
Yanji (얀지; 涓吉) kelin oilasining to’y kunini belgilashi va kuyov tarafning taklif xati saseong (사성)ga javoban buni ma’lum qilish jarayonidir. Nikoh to’yida bo’ladigan xarajatlarni qoplash uchun kuyov oilasi kelin tarafga mablag’ yuborib, bu taklifni qabul qilganliklari uchun minnatdorchilik ma’nosini ham anglatadi. 3
Chinyeong (친영; 親迎) kuyov kelinni olib ketish uchun uning uyiga kelish marosimi. Ushbu marosimda kuyov kelinning uyi bilan birinchi marta tanishadi.
Jeonanlye (전안례; 奠雁禮) marosimida kelin va uning oilasi kuyov va uning oilasi bilan ko’rishib, to’y (대례) ni o’tkazishadi4. Cholye (초례; 醮禮) kelin va kuyov nikohlanadigan kun hisoblanadi5.
An’anaviy nikoh marosimlarining bosqichlari quyidagicha:

  1. Saju-danja (사주단자; 四柱 單子 : 柱 單) – Nikohga kelishilganda, kuyov o'zining tug'ilgan sanasini bo'sh varaqqa yozib, kelinning uyiga yuboradi.

  2. Taek-il (택일; 擇 日) - Ayolning uyida to'y sanasi tanlanadi va keyin kuyovning uyiga yuboriladi.

  3. Uiyang-danja (의양단자; 衣 樣 單子) - kuyovning kiyimlari va poyafzallari o'lchamlari va boshqa ma'lumotlar yuborilgan murojaat. Kelin uchun bunday tafsilotlar, odatda, Taek-il danja bilan birga yuboriladi.

  4. Nabpye ( 납폐 ; 納 幣) - to'ydan bir kun oldin Honseo ( to’y xati; 혼서;婚 書) va Chaidan (ipak matolar; 채단; 綵緞) Xam (sandiq; 함; 函)qa solinib kelinning uyiga yuboriladi.

  5. Chorye (초례; 醮禮) kuyov kelinning uyida to'y uchun zarur tayyorgarlikni amalga oshiradi. Odatda bu 3 kunni oladi.

  6. Xyongugorye (현구고례; 見 舅姑 禮) - bu kelin kuyovning ota-onalari va ularning qarindoshlari bilan uchrashadigan payt. Kuyovning ota-onasi sovg'alar kelinga sovg’alar ulashadilar. Jaehang marosimida kelin oilasi kuyov oilasini mehmonga chaqiradi. Chinyoung kuyov kelinni o’zi bilan olib ketadigan marosim hisoblanadi. Dongsangrye to’y kuni o’tkaziladigan kuyov oshi marosimi.



Download 0.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling