Reja: Istearmaning iqtisodiy mazmuni hamda ularning oliqligi. Jamgarma va investitsiya ominlash

2-savol. Jamgarish deb, milliy daromadning bir qismi asosiy va aylanma kapitallarni, shuningdek ehtiyot zahiralarini koarilgan mablaglarini kengaytirishga ketadigan qismi ishlab chiqarish sohasidagi jamgarish (noishlab chiqarish jamgquv muassasalari, madaniyat, sogni nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlarini kengaytirish, rekonstruktsiyalash, yangilashga sarflanadi. Jamgarish normasi bevosita jamgarish normasi; JS-jamgmmasi; MD arish normasining ham olib, uni oshirish iqtisodiy va salbiy oqibatlariga olib kelishi mumkin. Masalan, uning haddan tashqari ortishi natijasida investitsion sarflar samaradorligi pasayib ketishi mumkin, chunki kapital mablagrtaida omutanosiblik paydo bosish pasayib ketishi tamoyiliga ega boarish hajmi milliy daromadining bir qismini tashkil etadi va shu ababli milliy daromad hajmi koarish miqdorini ham belgilab beradi. Bu omillardan asosiysi qoarish miqdori ishlab chiqarish jarayonida xam ashyo, materiallar, energiyani tejab-tergab sarflashga ham bogsha miqdorida mahsulotlarni ko asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash va korinishidir. U pul mablagozlar kolari kolariga sotib olish mumkin boyobga chiqarish bo investitsion faoliyat, investitsiyalarni amalga oshiruvchi shaxs - investor deyiladi.
Investitsiyalarning manbalaridan biri boarmalari hisoblanadi. Shuni taarma egasi va investor bir shaxsda namoyon bolmasligi ham mumkin. Investitsiya jamgpchilik subektlar tomonidan amalga oshirilishi mumkin. Shuningdek, iqtisodiyotda faoliyat yurituvchi sanoat, qishloq xoarmasi ham ivestitsiya manbai borinda aruvchiinvestorektda mujassamlashadi.


Investitsion faoliyati quyidagi manbalar hisobiga amalga oshirilishi mumkin:
- investorlarning oarmalari va h.k)

- qarz olingan moliyaviy mablaglar (aktsiyalarni sotishdan olingan mablaglari;

- chet elliklar mablagzgarib bormoqda. Jumladan, yildan yilga davlat byudjeti mablaglari; toridan glarining ulushi oshib bormoqda.
Investitsiyalarga sarflar darajasini ikkita asosiy omil belgilab beradi:

Investitsiya sarflaridan kutilayotgan foyda normasi;

Foiz stavkasi.

Investitsiyalarga qilinadigan sarflarning harakatlantiruchi motivi foyda hisoblanadi. Tadbirkorlar ishlab chiqarish vositalarini qachonki ular foyda keltiradigan bosir korsatish xarajatlari;

2) Tadbirkorlardan olinadigan soliq miqdori;

3) Texnologik ora yalpi va sof investitsiyalarni ham bir-biridan farqlash zarur.